Direct naar artikelinhoud
Iran

Opnieuw mysterieuze explosie in Iran: deze keer ‘incident’ bij nucleair complex

Een foto die is vrijgegeven door de Iraanse nationale Organisatie voor Atoomenergie van het pakhuis waar de explosie zou hebben plaatsgevonden.Beeld EPA

Het nucleaire complex nabij de Iraanse stad Natanz is donderdag getroffen door een brand en een explosie. Volgens de autoriteiten is er geen enkele reden tot paniek.

Het incident zou volgens de overheid hebben plaatsgevonden bij een pakhuis waar geen nucleair materiaal wordt opgeslagen, er zou geen schade zijn aan de reactor, en er zouden geen gewonden zijn gevallen. 

Toch spoedden de baas van de nationale Organisatie voor Atoomenergie Ali Akbar Salehi en zijn woordvoerder Behrouz Kamalvandi zich na de explosie direct naar Natanz, waar de grootste uraniumverrijkingsfabriek van het land staat. Het is onbekend wat de brand heeft veroorzaakt, maar in het verleden is de faciliteit doelwit geweest van sabotage.

Tweede mysterieuze explosie

Het is de tweede mysterieuze explosie in Iran in een week tijd: op 25 juni lichtte de lucht boven Teheran ’s nachts op. Ook toen verklaarden de autoriteiten al snel dat er niets aan de hand was. Het zou gaan om een gasexplosie bij de militaire basis Parchin, waar zich een productiecomplex voor explosieven, raketten en munitie bevindt. Op de Iraanse staatstelevisie waren beelden te zien van grote, verbrande gascylinders, en een woordvoerder van het ministerie van Defensie zei dat er niemand gewond was geraakt.

Later bleek dit echter niet te kloppen. Uit satellietbeelden bleek dat de explosie in Khojir, een kleine 20 kilometer verderop, had plaatsgevonden. Deze plek in de bergen ten oosten van Teheran is de belangrijkste locatie voor Iran’s raketprogramma, waar drijfgassen voor raketten zouden worden geproduceerd en raketmotoren zouden worden getest. Op foto’s is te zien dat een heuvel hier na de explosie volledig is verschroeid.

Beeld van de Iraanse staatstelevisie, van de explosie in Khojir zoals die te zien was vanuit Teheran.Beeld AFP

Het is echter volstrekt onduidelijk wat de explosie heeft veroorzaakt: een ongeluk, sabotage of iets anders. Zowel Amerikaanse als Israëlische inlichtingendiensten houden vol dat zij er niets mee te maken hebben.

Op een foto uit Natanz die door het Iraanse atoomenergie-agentschap werd vrijgegeven, is een verschroeid bakstenen gebouw te zien waarvan het dak is vernietigd. Het is onduidelijk of dit het ‘pakhuis’ is waaraan eerder was gerefereerd. Puin op de grond en een deur die eruit ziet alsof ze uit de scharnieren is geblazen, duidden op een explosie.

‘Zeer verdacht’

Volgens Fabian Hinz, onderzoeker aan het James Martin Center voor Non-proliferatiestudies aan het Middlebury Institute of International Studies in Monterey (Californië) komt de locatie van de brand overeen met de plek die onlangs is geïdentificeerd als een faciliteit waar nieuwe centrifuges worden geproduceerd. Deze worden gebruikt om uranium te verrijken. Elke schade aan deze plek zou een grote tegenslag zijn, zegt Hinz, die de brand tegenover persbureau AP ‘zeer verdacht’ noemde.

Natanz wordt sinds de nucleaire deal van 2015 gecontroleerd door het Internationaal Atoom Energie Agentschap (IAEA). De organisatie zei in een verklaring op de hoogte te zijn van het incident. Donald Trump besloot in 2018 dat de Verenigde Staten zich eenzijdig uit deze deal terug te trekken, waardoor er grote spanningen tussen Washington en Teheran zijn ontstaan. Iran overschrijft nu alle productielimieten die in de deal zijn vastgesteld, maar staat nog wel inspecteurs en camera’s van de IAEA toe op zijn nucleaire installaties.