Abortus zet federale formatie onder hoogspanning

“Voor liberalen is het belangrijk om vrij te stemmen over ethische kwesties. De Kamerleden van MR zullen dan ook zelf mogen oordelen over de versoepeling van de abortuswet.” MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez dropte gisterochtend een bommetje in de Wetstraat.

In het parlement lag een voorstel op tafel om de wettelijke termijn voor abortus te verlengen van twaalf naar achttien weken. De verplichte bedenktijd wordt daarin ook gereduceerd van zes naar twee dagen. Tegelijk wordt abortus volledig uit de strafwet gehaald. Liberalen, socialisten, groenen, PVDA en DéFI willen dat al langer. Maar N-VA, CD&V, Vlaams Belang en cdH zien de versoepeling niet zitten.

In principe zijn de voorstanders in de meerderheid, maar de stemming wordt al maanden uitgesteld. De partijen die een federale regering proberen vormen, zijn namelijk diep verdeeld over de kwestie. Vooral voor CD&V is dit een breekpunt. Voorzitter Joachim Coens heeft altijd gezegd dat een eventuele versoepeling deel moet uitmaken van de regeringsonderhandelingen.

“Een vertrouwensbreuk”, zo omschrijft Coens de poging van Bouchez om toch de forcing te voeren. Toen de ‘drie koningen’ Coens, Bouchez en Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert ruim twee weken geleden aantraden, spraken ze volgens hem af dat hun partijen voorlopig geen beslissing zouden nemen rond abortus. Het trio probeert namelijk een coalitie zonder PS op de been te brengen.

Luttele uren voor de stemming dreigde de CD&V-voorzitter ermee om zijn formatiepogingen te staken. Zo ver kwam het uiteindelijk niet, omdat de tegenstanders nog net op tijd een manier vonden om de stemming in het parlement uit te stellen. Ze voegden amendementen toe aan het voorstel, waardoor dat eerst nog eens langs de Raad van State moet passeren. Het gezichtsverlies voor CD&V werd zo beperkt.

Compleet wantrouwen

Het wantrouwen is wel compleet. Gisteravond duwde Bouchez het gaspedaal andermaal in op Twitter. “Wij hebben respect voor al onze partners. Maar niemand moet onze liberale identiteit in vraag stellen, en zeker niet de liberale vrijheid om te stemmen hoe we willen over morele onderwerpen”, klonk het. Bouchez voegde er wel aan toe dat de formatie – wat hem betreft – gewoon kan doorgaan.

Ook bij Open Vld hopen ze dat de regeringsvorming hier niet op vastloopt. “Ethische thema’s liggen gevoelig voor iedereen. Maar we hebben de verdomde plicht om een regering op de been te brengen die ons uit de crisis kan brengen”, zegt Lachaert. De Vlaamse liberalen spreken van een ‘mini-koningskwestie’, die nu van de baan is.

De vraag is vooral hoe hard CD&V het wil spelen. Coens zat gisteravond nog samen met de ministers en de fractieleiders van de partij om de situatie te bespreken. “Wij kunnen niet zomaar overgaan tot de orde van de dag”, klonk het vooraf. Tegelijk heeft Coens nu een duidelijke lijn getrokken, en is het probleem tijdelijk van de baan.

Hoe dan ook waren de kansen van de Arizona-coalitie al niet zo groot. Na het gekibbel tussen de drie koningen zijn ze nog wat verder geslonken. En dan moeten sp.a, N-VA en cdH er nog bij komen. 

Valt de federale formatie straks uiteen? Download hier de app van De Morgen en blijf op de hoogte.