Direct naar artikelinhoud
Coronavirus

Virologen zijn duidelijk: ‘Ga niet op reis’

De besluiteloosheid leidt tot ergernis bij viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). 'Iedereen is bevoegd, maar niemand neemt verantwoordelijkheid.'Beeld Bart Leye.

In verschillende Europese regio’s zijn nieuwe lockdownmaatregelen ingevoerd na opflakkeringen van het coronavirus. België beschikt, tot grote ergernis van experts, niet over een draaiboek waarin staat hoe we omgaan met Belgen die zich in die besmettingshaarden bevinden. Virologen zijn intussen eensgezind: ‘Reis niet, of ­alleszins niet te ver.’

Het licht sprong van groen naar oranje op de website van Buitenlandse Zaken, voor Belgen die naar Spanje wilde reizen. Reden? In twee regio’s won het coronavirus opnieuw aan kracht. Zo zette Spanje op zaterdag 200.000 mensen in de regio rond de Catalaanse stad Lerida in quarantaine. Gisteren gebeurde hetzelfde met de stad La Marina, 140 kilometer ten oosten van La ­Coruna in Galicië. 

Het nieuws van de nieuwe besmettingshaarden zorgde tijdens het weekend voor ongerustheid in eigen land, nu de eerste uittocht van reizende landgenoten is ingezet. Hoe voorkomen we dat mensen die uit die regio’s terugkomen het virus niet meebrengen? Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) verdedigde zich met een beslissing van de Raad van State: “Er is geen wettelijke basis om een quarantaine te verplichten.” Bovendien zijn de deelstaten bevoegd.

Nochtans, aan het begin van de eerste coronagolf werden twaalf Belgen die uit de Chinese stad Wuhan kwamen twee weken in quarantaine geplaatst in Neder-Over-Heembeek. Was er toen wel een wettelijke basis? “Het voortzetten van de quarantaine werd opgelegd door de Chinese autoriteiten. Het was een voorwaarde om onze landgenoten te kunnen repatriëren”, klinkt het op De Blocks kabinet.

De GEES, de adviesgroep die mee de exitstrategie bepaalt, heeft volgens epidemioloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) in juni de politiek expliciet gevraagd om een wettelijk kader voor dit soort situaties te creëren. Zonder gevolg.

Draaiboek?

Die besluiteloosheid leidt tot ergernis bij viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). “Iedereen is bevoegd, maar niemand neemt verantwoordelijkheid.” Van Ranst liet al meermaals verstaan dat het te vroeg is om de grenzen voor reizen open te zetten. “Dit was te voorspellen, daar heb je niet eens een glazen bol voor nodig. Deze keer hebben we nog geluk dat het om regio’s gaat die niet zo toeristisch zijn.”

De Vlaamse overheid vroeg gisteren aan de Risk Management Group (RMG) of het mogelijk was om terugkerende reizigers als hoogrisicocontacten te beschouwen. De RMG organiseerde meteen een vergadering. Op moment van schrijven was niet duidelijk welk antwoord daar geformuleerd werd. Het blijft dus wachten op een draaiboek waarin staat hoe we moeten omgaan met Belgen die uit risicogebieden terugkeren.

“Het enige voordeel dat we hebben in vergelijking met het krokusverlof is dat we nu weten dat er haarden zijn in bepaalde Europese gebieden. Toen mensen uit skigebieden terugkeerden, wisten we nog niet dat het virus daar aanwezig was”, zegt Van Ranst.

Hij zou mensen aanraden om niet naar het buitenland te reizen. “Want weet dat als je daar nu zit, je niet zomaar wegraakt.” Zijn collega-virologe Erika Vlieghe (UAntwerpen), voorzitter van de GEES, raadt aan om flexibele reisplannen te maken: “Korte vakanties, niet te ver, bij voorkeur met eigen transport zodat je vrij bent om snel terug te keren.”