De steunmaatregelen die de Vlaamse regering uitwerkte om ondernemers door de eerste weken van de coronacrisis te loodsen hebben in totaal 1,3 miljard euro gekost. Dat blijkt uit cijfers van Vlaams minister van Economie Hilde Crevits (CD&V), die bevestigt dat sommigen misbruik maakten van het systeem.

Het gaat om de uitgaven voor de eenmalige hinderpremie, die afgelost werd door een sluitingspremie per dag, en de compensatiepremie. Op 30 juni werden de aanvragen afgesloten.

Hinderpremie: 104.000 goedgekeurde aanvragen, 440 miljoen euro

Op 13 maart besliste de Vlaamse regering om wie zijn of haar zaak verplicht moest sluiten, een hinderpremie van 4.000 euro toe te kennen. Dat leidde meteen tot grote belangstelling. Er werden in totaal ruim 132.000 aanvragen ingediend, waarvan er ongeveer 8 op de 10 werden goedgekeurd. Dat komt neer op 104.000 goedkeuringen voor een bedrag van 440 miljoen euro. Vooral de horeca maakte er gebruik van.

Sluitingspremie: 105.000 goedgekeurde aanvragen, 689 miljoen euro

Vanaf 6 april werd de hinderpremie vervangen door een dagpremie, de ‘corona sluitingspremie’. De maatregel gold tot 30 juni. Ruim 105.000 ondernemers hebben verschillende dagpremies ontvangen, goed voor een totaal van 689 miljoen euro.

Compensatiepremie: 60.000 goedgekeurde aanvragen, 180 miljoen euro

Ondernemers die een omzetverlies van minstens 60 procent hadden in de periode tussen 14 maart en 30 april tegenover een jaar eerder, konden een compensatiepremie van 3.000 euro aanvragen. Er werden tot 30 juni ruim 95.000 aanvragen ingediend voor de compensatiepremie. Daarvan zijn er bijna 60.000 goedgekeurd, goed voor 180 miljoen euro aan uitbetalingen.

Ruim 11.000 dossiers werden geannuleerd door de aanvrager. De bijna 20.000 overige aanvragen moeten nog beoordeeld worden. De aanvragen komen vooral uit de sectoren bouw, handel en vervoer.

Misbruiken

Omdat het systeem snel toegepast moest worden, opteerde de Vlaamse overheid voor een automatische controle vooraf en een uitgebreide, gerichte controle achteraf. Experten, zoals Eric Van den Broele van bedrijfsdataspecialist Graydon, waarschuwden voor niet te verwaarlozen misbruik, bijvoorbeeld door spookbedrijven. Het evaluatierapport van Crevits spreekt niet van massale misbruiken, maar bevestigt dat er toch iets aan de hand was.

• Op 30 juni werden er in totaal 5.567 inspecties afgerond. In 3.499 gevallen bleek alles in orde te zijn, maar in 2.068 gevallen niet. Of nog: ongeveer 37 procent van de inspecties leidden tot het vaststellen van inbreuken.
• In 1.274 gevallen werd ook overgegaan tot volledige terugvorderingen. In de andere gevallen moet dat nog komen, of gaat het om gedeeltelijke terugvorderingen. De Vlaamse overheid vordert al zeker minstens 19,6 miljoen euro aan onterecht verkregen steun terug, waarvan het overgrote deel hinder- en sluitingspremies.

Vlaams minister van Economie Hilde Crevits: ‘Om ondernemers snel te kunnen ondersteunen, werden heel snel de corona hinderpremie en de compensatiepremie in het leven geroepen. Veel ondernemers hebben daar terecht een beroep op gedaan. Toch zijn er ook een aantal die misbruik maken van het systeem en dat is onaanvaardbaar. De snelle en eenvoudige toekenning betekent in geen geval dat er premies zomaar worden toegekend. Enkel wie er recht op heeft, kan er gebruik van maken. Daarom is er ook een strikte controle op wie de premie ontvangen heeft.’