100 goals en het beste voetbal in Serie A: hoe Atalanta uitgroeide tot spectaculaire doelpuntenmachine

Sinds de herstart van de Serie A trof de vierde ploeg van Italië 13 keer raak in 5 wedstrijden. Tegen Cagliari lag nummer 100 over alle competities tegen de touwen. Vorig seizoen klokten de troepen van coach Gian Piero Gasperini af op 103. Dat aantal gaan ze deze voetbaljaargang ongetwijfeld overtreffen. Atalanta heeft nog acht competitiewedstrijden voor de boeg. Bovendien komt het ook nog in actie in de Champions League. In de 1/8 finales schakelden de Italianen Valencia uit - 8-4 over twee wedstrijden, fenomenaal.

In de Serie A  staat de teller nu op 83. Ter vergelijking: koploper Juventus scoorde dit seizoen ’amper' 63 doelpunten. Lazio is na Atalanta de productiefste van de rest met 66 goals. In het wielrennen heet dat ‘niet op de foto staan’. In de vijf Europese topcompetities doen enkel Bayern München en Borussia Dortmund beter. Die Rekordmeister klokte na 34 wedstrijden af op 100 goals, Dortmund kwam aan 84 stuks. Opvallend: Atalanta scoort even vlot buitenhuis als in eigen stadion. 42 in het Atleti Azzurri d’Italia, nu 41 op verplaatsing. Ook in de Champions League ligt het aantal doelpunten thuis of uit perfect in evenwicht: aan elke kant 8 treffers.

Tot drie keer toe scoorde Atalanta dit seizoen 7 doelpunten in één wedstrijd. 7-1 tegen Udinese in oktober, 0-7 op Torino in januari en 2-7 op Lecce vlak voor de coronabreak. Parma en het grote - nu ja, tegenwoordig iets minder grote - AC Milan kregen in Bergamo een 5-0 om de oren.

De goalgetters moeten we vanzelfsprekend hoger op het veld zoeken, al doen ook de middenvelders het allesbehalve slecht qua productiviteit. Josip Iličić is de topschutter met 21 goals in alle competities. De Colombianen Luis Muriel en Duvan Zapata - een echte topspits - maakten er beiden 16. Middenvelders Robin Gosens en Marko Pašalić duiken geregeld op in de vijandelijke zestien. Met 10 en 8 goals doen ze zelfs beter dan aanvoerder Alejandro ‘Papu’ Gómez. De onvermoeibare Argentijn - 32 intussen - scoorde ‘slechts’ 7 keer, maar hij geeft dan weer veel beslissende passes: maar liefst 17 assists in alle competities.

De strateeg die dit productieve elftal op de rails heeft gezet, luistert naar de naam Gian Piero Gasperini. De 62-jarige Italiaan arriveerde in 2016 in Bergamo en stuwde de club naar een hoger niveau. Gasperini is een coach die risico’s durft te nemen. Op defensief vlak geeft hij zijn spelers de instructies om bij een tegenaanval individuele mandekking toe te passen, om zo de tegenstander in het nauw te drijven. De bal krijgt weliswaar altijd voorrang. Zo moeten spelers in de buurt van het leer hun positie onmiddellijk verlaten om de bal zo snel mogelijk te onderscheppen.

Offensief zorgt hij ervoor dat Zapata en Iličić voorin meer ademruimte krijgen, door de vleugelverdediger hoog op het veld te laten postvatten. Op die manier kunnen beide (flank)aanvallers meer ballen op het middenveld oprapen en hun creativiteit nog meer benutten om doelgevaar te creëren. Eén op één kunnen beide spelers namelijk vlot een mannetje uitschakelen. Ook de offensieve middenvelder Gómez kan met zijn snelheid de tegenstand op het middenveld pijn doen. Zapata vormt met zijn lengte en body bovendien een prima aanspeelpunt in de omschakeling. Iličić gebruikt dan weer goed zijn lichaam om ruimte voor zichzelf te creëren. 

Ondanks dat er heel wat spelers met uitgesproken kwaliteiten rondlopen bij Atalanta - onder andere de drie topschutters van de ploeg -, trekt de club vaak relatief onbekende figuren aan. Dat deden ze in het verleden onder andere met onze landgenoot Castagne. Ook spelers als Gosens, Pašalić en Freuler werden op die manier gehaald, om vervolgens door te groeien tot belangrijke pionnen binnen de club.

Daarnaast heeft de club uit Lombardije ook een goede jeugdacademie, waar spelers geregeld de kans krijgen om in de eigen club - of op huurbasis bij een andere ploeg - door te breken in het eerste elftal. Mattia Caldara, Amad Traoré, Roberto Piccoli en Caleb Okoli zijn daar enkele voorbeelden van.

Valt er dit seizoen nog iets te rapen  voor de Bergamasken? Wel, in de Serie A staat Atalanta stevig op de vierde plaats, de laatste plek die recht geeft op rechtstreekse kwalificatie voor de Champions League. De vijfde in de stand, Roma, volgt al op 12 punten. Mits een straffe inhaalbeweging kan Atalanta de kloof van 4 punten op Inter misschien nog overbruggen en zo als derde eindigen. Al zal de Milanese club daar zelf ook wat steekjes voor moeten laten liggen. Vorig seizoen lukte Atalanta dat kunstje al: toen eindigde het als derde, net voor Inter.

In de Champions League is Atalanta samen met PSG, Atlético Madrid en Leipzig al zeker van een plek in de kwartfinale. Het is nog koffiedik kijken wie daar als tegenstander uit de bus komt, maar in de huidige vorm moeten de Italianen voor geen enkele ploeg schrik hebben. Misschien doet het wel even goed als Monaco in 2017. Die ploeg schopte het tot in de halve finale, wat ook niemand echt verwachtte. Dat evenaren zou al een knalprestatie zijn. En het zou de Bergamasken een stevig hart onder de riem steken in deze moeilijke periode.

1. Bayern München: 100 goals in 34 wedstrijden (gemiddeld 2,94/match)
2. Borussia Dortmund: 84 goals in 34 wedstrijden (gemiddeld 2,47/match)
3. Atalanta: 83 goals in 30 wedstrijden (gemiddeld 2,77/match)
4. Manchester City: 81 goals in 32 wedstrijden (gemiddeld 2,53/match)
5. RB Leipzig: 81 goals in 34 wedstrijden (gemiddeld 2,38/match)

1. Bayern München: 139 goals in 46 wedstrijden (gemiddeld 3,02/match)
2. Paris Saint-Germain: 130 goals in 44 wedstrijden (gemiddeld 2,95/match)
3. Manchester City: 125 goals in 50 wedstrijden (gemiddeld 2,5/match)
4. RB Leipzig: 105 goals in 45 wedstrijden (gemiddeld 2,33/match)
5. Borussia Dortmund: 102 goals in 46 wedstrijden (gemiddeld 2,22/match)
6. Atalanta: 100 goals in 39 wedstrijden (gemiddeld 2,56/match)