Naar waar kan ik veilig reizen en kan ik mijn vakantie nog annuleren?

Nieuwe uitbraken van het coronavirus in Spanje, Portugal, Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland. Dit weekend waarschuwde viroloog Marc Van Ranst nog dat het “te vroeg is om naar het buitenland op vakantie te gaan”. Maar zijn er nog landen waar je wel veilig naartoe kunt gaan? En wat als je je vakantie nu wil annuleren?

Jeroen Deblaere

LEES OOK. Toeristen die terugkeren, daar had niemand aan gedacht

Code oranje, rood of groen. Wat betekenen die kleurcodes van Buitenlandse Zaken eigenlijk?

Buitenlandse Zaken voerde een tijdje geleden kleurcodes in om hun reisadviezen in onder te brengen. “Groen betekent dat het land geen bijkomende maatregelen neemt voor reizigers”, zegt woordvoerder Arnaud Gaspart. “Oranje wil zeggen dat er iéts aan de hand is: of er is lokaal een lockdown of je moet in quarantaine voor je het land in mag, of je moet een negatieve test kunnen voorleggen. Code rood betekent dat het land geen reizigers meer binnenlaat. Wij adviseren alleen maar: het is geen verbod van onze kant, enkel een advies over reizen naar een bepaald land.”

De kleurcodes zeggen dus niet alles over de uitbraak van het virus.

Welke landen zijn veilig?

Als we de codes van Buitenlandse Zaken niet kunnen vertrouwen als het gaat om de uitbraak van het virus, welke dan wél? “De situatie verandert natuurlijk elke dag, maar wie op reis vertrekt, kan best eens kijken naar de kaarten van de ECDC, de Europese instantie die het virus monitort”, zegt viroloog Steven Van Gucht. “Ik zou enkel op reis gaan naar landen die op de kaart dezelfde kleur - of lichter - hebben als België. Die cijfers kunnen we voor Europa vrij goed vertrouwen. Je ziet dat landen als Zweden en Portugal - door een uitbraak in Lissabon - donkerder kleuren.”

Al zegt de kleur van een heel land niet altijd iets over de toestand in een bepaald gebied. “Inderdaad, ook daar kunnen grote verschillen zijn. Informeer je dus voor je vertrekt. Er bestaan ook gedetailleerdere regionale kaarten.”

LEES OOK. Overspoelde Spaanse stranden aan Costa del Sol gaan op slot

De recentste cijfers vind je hier

Hoe kan ik nog veilig reizen?

“Hou de maatregelen aan die je hier gewoon bent”, zegt Van Gucht. “Het is niet omdat je in een ander land bent dat het virus er anders zou zijn. Ik was dit weekend in Nederland en het was er koud, waardoor we binnen in een restaurant waren. Er was amper verluchting, je voelde de dompige lucht. Eigenlijk had ik toen weer moeten vertrekken.”

Verder raden experts aan om de drukte te mijden: “Platteland is veiliger dan grote steden met veel bezoekers”, zegt Marc Van Ranst. “Maar over het algemeen raad ik aan om niet-essentiële reizen niet meer te boeken. Als je al betaald hebt, ga dan hé. Maar anders zou ik er nog eens over nadenken.”

Kan ik buiten Europa reizen?

Voorlopig nog niet, al wordt de komende dagen nieuws verwacht. Momenteel loopt er overleg om groen licht te geven voor een aantal landen. Welke dat zullen zijn en welke voorwaarden er zullen gelden, is nog onbekend.

Wat als ik in het buitenland in de problemen kom?

Bij de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken is men formeel: “Een grootschalige, dure repatriëringsoperatie, zoals we die in maart gekend hebben, zal er niet meer komen”, klinkt het. “Toen heeft het virus ons verrast, nu is dat niet meer het geval. Bovendien zullen de lockdowns in veel landen minder plots afgekondigd worden: toeristen zullen een beetje tijd krijgen om terug te keren. Maar eens die tijd voorbij is, zijn ze wel op zichzelf aangewezen. Pas op: je kunt nog steeds consulaire bijstand krijgen van de ambassade, maar massaal repatriëren zal allicht niet meer gebeuren.”

Kan ik mijn reis op voorhand nog annuleren en wordt die terugbetaald?

Stel: u heeft koudwatervrees gekregen van al die berichten, kun je dan toch nog annuleren? Of er breekt opnieuw corona uit: wat gebeurt er dan? “Als de reis niet kan doorgaan omdat de overheid een lockdown heeft afgekondigd of het luchtruim gesloten heeft, zal de luchtvaartmaatschappij of de touroperator u moeten terugbetalen”, zegt Simon November van Test Aankoop. “Al verloopt die terugbetaling heel moeizaam. Denk aan Brussels Airlines dat 55.000 telefoons op een dag te verwerken kreeg onlangs.”

“Als je zelf annuleert omdat je schrik hebt gekregen, is dat in principe op eigen kosten. Maar in sommige gevallen - als de omstandigheden ervoor zorgen dat je pakketreis niet meer dezelfde kan zijn - kan je toch je geld terugvragen of een andere pakketreis eisen. Maar daar kom je al snel in een grijze zone.”

En wat als je op reis bent en je belandt plots in een lockdown? “Bij individuele vliegtickets sta je er in principe alleen voor. Heb je een pakketreis geboekt, dan zullen maatschappijen je helpen om terug te keren”, zegt Leen Segers, woordvoerder van Wamos Benelux. Of ze ook extra overnachtingen betalen als dat nodig is, kan Segers niet zeggen. “Dat hangt erg van de situatie af. Dat is op Tenerife deze lente wél gebeurd en bij het uitbarsten van die vulkaan, de Eyjafjallajökull, ook. Maar in elk land gelden andere regels.”

Wat als de epidemie opnieuw losbarst op mijn vakantiebestemming? Moet ik dan in quarantaine?

“Als je niet bereid bent om in quarantaine te gaan na je reis, dan vertrek je beter niet”, zegt Van Gucht. “Het hoort bij op reis gaan in deze tijd.”

Voorlopig is die quarantaine of een test na een reis uit risicogebied nog niet verplicht. De Risk Management Group kwam daar zondagavond al eens over samen, maar gaf nog geen advies dat zo’n quarantaine verplicht. Ook al hadden de virologen daar wel op gehoopt.

Zo ziet uw vakantie aan het Gardameer er deze zomer uit