Over de piek, heropflakkering, tweede golf en de start van veel ellende: hoe verloopt coronapandemie nu wereldwijd?

Nadat het coronavirus eind vorig jaar voor het eerst werd gedetecteerd in de Chinese miljoenenstad Wuhan, verspreidde het zich daarna over heel de wereld. Intussen zijn er meer dan 14 miljoen bevestigde besmettingen - een onderschatting - in 188 landen. Meer dan een 600.000 mensen zijn al aan het gevreesde longvirus bezweken.

Eerdere pandemieën ontwikkelden zich in ‘golven’ van besmetting, met nieuwe uitbraken na een initiële piek. Gezondheidsexperts denken dat Covid-19 een gelijkaardig patroon zal volgen, maar er is niet echt een duidelijk akkoord over wat nu net een tweede golf inhoudt. Hoewel meerdere landen een stijging in infecties zien nadat ze eerder het virus onder controle leken te hebben, kunnen ze evengoed nog steeds in de eerste fase van de uitbraak zitten, met een heropflakkering. En een stijging kan ook soms het gevolg zijn van meer testen.

Hoe dan ook zien enkele Europese landen, waaronder België en Nederland, een hernieuwde golf van besmettingen. Zo werden er in Nederland nog maar pas 185 nieuwe besmettingen geregistreerd, het hoogste aantal in lange tijd. En ook in België stijgt het aantal besmettingen al twee weken, met inmiddels gemiddeld 175 besmettingen per dag. Het laatst bekende dagcijfer ligt op 259 besmettingen die werden geregistreerd op vrijdag 17 juli. Het is geleden van midden mei dat het aantal nieuwe besmettingen zo hoog lag.

Ook in Frankrijk zijn weer honderden coronaclusters opgedoken. Het reproductiegetal staat er inmiddels weer op 1,2 wat betekent dat een geïnfecteerd persoon in Frankrijk minstens één gezonde persoon besmet. Bij toeristische trekpleisters als Bretagne is het veel erger gesteld met een R-waarde van 2,6. Mondmaskers werden sinds maandag weer verplicht in openbare ruimtes zoals winkels, bioscopen en musea. 

En ook in Luxemburg - waarvoor nog steeds een ‘oranje code’ geldt - is het aantal nieuwe infecties gestegen. Dat valt enigszins te verklaren met het gratis testen van de totale bevolking, waarmee het land een maand geleden startte.

Duitsland noteert een lichte stijging van het aantal infecties met voornamelijk lokale bemsettingshaarden. Noordrijn-Westfalen, een Duitse deelstaat die grenst aan België, is het zwaarst getroffen.

In het Verenigd Koninkrijk werden er in de week van 13 juli dan weer 5.113 besmettingen per miljoen inwoners geregistreerd, een stijging van meer dan 1.000 besmettingen vergeleken met de week daarvoor. Dat is deels te verklaren door de nieuwe besmettingshaarden die zijn ontstaan in steden zoals Leicester - waar een lokale lockdown werd ingevoerd - en Blackburn, in het noordwesten van Engeland.

Ook Spanje meldde gisteren het grootste aantal infecties sinds begin mei, de piek van de eerste golf. In de week van 13 juli werden er 5.544 infecties per miljoen inwoners geregistreerd. Gezien het aantal besmettingen opnieuw stijgt, en het land zwaar getroffen is door het virus, nam Catalonië vorige week al maatregelen door inwoners aan te manen om thuis te blijven: een zogenaamde ‘lockdown light’. 

Voordat er sprake was van een tweede golf in Europa werden vooral Centraal en Zuid-Amerika en Azië geconfronteerd met een grote stijging qua besmettingen. En in Noord-Amerika is er de laatste maand een heuse heropleving van nieuwe infecties, vooral gestuwd door nieuwe uitbraken in de Verenigde Staten, waar bijna 4 miljoen mensen positief hebben getest op het coronavirus en meer dan 143.000 mensen zijn bezweken. De laatste tijd worden er geregeld dagrecords gebroken. 

“We zitten nog steeds tot onze knieën diep in de eerste golf”, verwoordde Amerikaans topviroloog Anthony Fauci het eerder deze week. Volgens het Witte Huis is de stijging van het aantal coronagevallen het logische gevolg van een opschaling van testen. Maar Fauci waarschuwde dat de hogere percentages van positieve testen niet kunnen verklaard worden door meer testen. 

Waar de pandemie op dit moment ook volop woedt? Zuid-Amerika. Daar is de eerste piek nog niet bereikt. Brazilië is het zwaarst getroffen. Het coronavirus is nu al bij meer dan 2 miljoen Brazilianen vastgesteld, Covid-19 is meer dan 80.000 Brazilianen fataal geworden. Alleen de VS hebben dus meer besmettingen en doden. Ook Peru en Chili worden zwaar getroffen en gaan richting piek. 

Ook Argentinië kijkt met een bang hart naar de stijging in besmettingen daar, die de eerste successen van het land om de verspreiding van het virus uit te stellen, bedreigen.

In Azië kampt India momenteel met het derde hoogste aantal bevestigde gevallen ter wereld, terwijl het land met meer dan 1,3 miljard inwoners lange tijd redelijk gespaard leek. Nu zijn er echter meer dan één miljoen besmettingen gedetecteerd en meer dan 28.000 doden te betreuren. Het gezondheidssysteem van India komt steeds meer onder de druk te staan.

In Afrika lijkt het virus zelfs nu pas echt van de grond te komen. 

In heel Afrika zijn nu meer dan 700.000 besmettingen geregistreerd, met een opmerkelijke stijging in verschillende landen. De voorbije maand is het aantal besmettingen in 22 Afrikaanse landen liefst verdubbeld. Algerije, Egypte, Ghana, Nigeria en Zuid-Afrika tellen meer dan 42 procent van alle gevallen op het continent. Zuid-Afrika is het zwaarst getroffen land, met 29 procent van het totale aantal infecties. Tot nu toe zijn op het continent bijna 15.000 mensen gestorven aan Covid-19.

“Nu meer dan een derde van de Afrikaanse landen het aantal besmettingen de afgelopen maand zag verdubbelen, neemt de dreiging van Covid-19 op de kwetsbare gezondheidssystemen op het continent toe”, verklaarde Matshidiso Moeti, directeur Afrika van de WHO. Er wordt door sommige experts gevreesd voor een mogelijk drama in Afrika. 

De pandemie vordert voorlopig wel verder langzaam in Eritrea, Gambia, Mali, Seychellen en Togo. Tien landen zagen voorbije maand dan weer een dalende trend, waaronder Egypte.

Lees ook:

Dit moeten we nú doen om tweede golf in te dijken: expert Pierre Van Damme geeft 4 concrete tips (+)

Huisartsen ongerust over tweede coronagolf: “Er wacht ons een groot probleem in het najaar” (+)

Help, moet ik in quarantaine? Al uw vragen over het knipperlichtsysteem voor reizen beantwoord (+)