De zet komt er nadat N-VA dit weekend ook al een breekpunt maakte van de versoepeling van de abortuswetgeving. Dat zou onder andere inhouden dat de abortustermijn verlengd wordt van 12 naar 18 weken. “Als partijen op de groene knop drukken voor een wet die ik echt schandelijk vind, dan wordt het erg moeilijk om met diezelfde partijen de volgende dag te doen alsof er niks is gebeurd”, zegt partijvoorzitter Bart De Wever (N-VA). “Als die partijen elkaar zo geweldig vinden dat ze op die basis een regering kunnen vormen, dan moeten ze dat maar doen.” Eerder maakte CD&V-voorzitter Joachim Coens ook al een breekpunt van de kwestie. Het is een ware splijtzwam tussen de drie koningen, de voorzitters van de regeringspartijen die proberen een meerderheid op de been te brengen. De franstalige liberalen van MR bijvoorbeeld laten hun leden wel vrij om te stemmen. In principe kan dus een paars-groene meerderheid gevonden worden in de Kamer om daarvoor te stemmen. Al zijn het de parlementairen zelf die uitmaken hoe ze zullen stemmen.

Het belangenconflict is een procedure die een parlement kan inroepen als ze vindt dat haar belangen geschaad worden. Daarvoor moet ze drie vierde van de stemmen halen in het parlement. In het Vlaams Parlement zou dat dus lukken als N-VA, CD&V én Open VLD meestemmen met de motie van het Vlaams Belang. “Open VLD zal moeten kleur bekennen”, maakt Vlaams Belang zich sterk. Als het zou lukken dan komt er sowieso 60 dagen uitstel van stemming in de Kamer, dat door een tussenkomst van de Senaat en overleg tussen de deelstaten snel kan oplopen tot 120 dagen. “Doorgaans vindt men geen oplossing na 60 dagen”, zegt politicoloog Nicolas Bouteca (UGent). “Ook niet in de dertig dagen die de Senaat krijgt of in de dertig dagen die het Overlegcomité krijgt. In de praktijk dient het manoeuvre vooral om tijd te rekken.”

En voor Vlaams Belang dient het ook om de breuklijnen tussen de Vlaamse regeringspartijen op scherp te zetten. Open VLD zit op dit ethische dossier op een andere lijn dan de coalitiepartners. Volgende week komt het dossier normaal ter stemming voor in de Kamer. Als de wetgeving gestemd raakt, dan lijkt dat het einde te worden van de Arizona-coalitie, de drie regeringspartijen aangevuld met N-VA, SP.A en CDH. De drie koningen werken nog altijd op die piste verder.