Ze krijgen daarvoor de steun van de federale politie, die ook sneller en met meer agenten wil ingrijpen. De internetpatrouille van de federale politie die haatberichten op internet screent, telt voorlopig nog maar tien agenten, maar wordt wel fors uitgebreid.

Het is hoogst uitzonderlijk dat Unia op eigen houtje een onderzoek opent tegen haatberichten. Meestal gebeurt dat pas na een klacht van een slachtoffer of betrokkene. “Maar de haat en het gif druipen zo hard af van deze berichten dat we wel een signaal moeten geven.”

Unia gaat de haatberichten stuk voor stuk screenen en nagaan of er sprake is van een strafbaar feit. Eenvoudig wordt dat niet. “De antiracismewet is duidelijk: om strafbaar te zijn, moet je actief aanzetten tot haat, discriminatie en geweld. Bovendien moet er ook sprake zijn van kwaadwilligheid. Het Openbaar Ministerie moet beide kunnen aantonen”, zegt grondrechtenspecialist Jogchum Vrielink (KU Leuven).

“Niet enkel de inhoud van het bericht is dus belangrijk. Had die persoon de bedoeling om anderen te doen uitvoeren wat hij schreef? Anders zou je een cabaretier op het toneel of een leraar in de klas ook kunnen veroordelen als die spreekt over haat of haatberichten citeert. De rechter zal ook moeten nagaan of er eerdere feiten zijn of dat de persoon lid is van een extremistische organisatie.”

Zelden veroordeling

Het komt zelden tot een effectieve veroordeling. In 2015 zijn er in België amper negentien mensen veroordeeld in zaken van haat, racisme of discriminatie. Bij Unia mondt minder dan 1 procent van alle meldingen uit tot een rechtszaak. “De bewijslast is moeilijk, maar we geloven ook veeleer in een dialoog. We zijn trots dat we 99 procent van onze dossiers kunnen oplossen met gesprekken. Voor die aanpak willen we blijven gaan”, zegt de woordvoerder.

“We hebben geen klacht nodig om een proces-verbaal op te maken”, zegt woordvoerder Peter De Waele. Het kan dat de politie persoonsgegevens van de haatzaaiers gaat opvragen aan Facebook.

Komt het uiteindelijk tot een veroordeling, dan kunnen zij tot een jaar celstraf krijgen en een geldboete.