“Noem één terrorist die nog niet gekend was bij politie en justitie vóór hij een aanslag pleegde.” De Vilvoordse burgemeester Hans Bonte (SP.A) maakt zich sterk dat weinigen hem een antwoord kunnen geven. “Allemaal zijn ze gekend, meestal al van heel jong. Ik spreek van 11, 12 jaar. Van drugs gaat het naar diefstallen, georganiseerde misdaad, soms banditisme, en vervolgens radicaliseren ze. Maar het probleem is dat zelfs als alle knipperlichten aanspringen, de remediëring achterwege blijft. Ook vandaag nog.”

Moeten jonge boefjes strenger gestraft worden? Nee, vindt Bonte, maar ze moeten wel de aandacht krijgen die ­nodig is. “Helaas stel ik keer op keer vast dat jeugdhulpverleners en jeugdrechters voorbijgaan aan de risico’s die een kwetsbare groep jongeren uit ­migrantengezinnen in zich draagt.”

ISIS-vlag in de klas

Hij geeft het voorbeeld van een prille tiener uit Vilvoorde, wiens oudere broer al op de OCAD-lijst stond, toen hij met een ISIS-vlag zwaaide in de klas. “We zagen hem voor onze ogen radicaliseren. Hij stopte met school, begon met drugs, diefstallen. De signalen waren er. Maar de jeugdrechter bougeerde niet. Hij sloot zijn ogen voor het radicaliseringsproces in plaats van de jongen te laten begeleiden. Ik kan nog voorbeelden geven. Vaak zijn het de Franstalige rechters van de Brusselse rechtbank – iedereen weet dat het bij hen wat langer duurt en zij de jongeren makkelijker laten gaan. Dat is moedwillig een vorm van straffeloosheid creëren. Wel, ik vind dat stuitend. Zulke rechters zijn in mijn ogen wereldvreemd.”

Bontes uitspraak is opvallend, want een maand geleden gebruikte N-VA datzelfde woord voor (een deel van) de ­magistratuur, naar aanleiding van de visumrel. De partij kreeg toen bakken kritiek over zich heen, ook van SP.A.

Bonte en Bart De Wever, één front? “In de strijd tegen radicalisering zeker wel. Maar wat de uitspraak van N-VA in de visumrel betreft, vind ik de aantijging niet op haar plaats. Zij zijn vooral bezig met profilering. Ik probeer problemen duidelijk te benoemen om te komen tot oplossingen.”

Tegenwind uit eigen partij

Bonte (sp.a) krijgt echter tegenwind uit eigen partij voor zijn uitspraak dat rechters zich soms wereldvreemd gedragen in zaken rond radicalisering. "Ik roep alle politici op de scheiding der machten te respecteren", zegt Güler Turan. "Ik vraag me af waar dit anders gaat eindigen." Het Vlaams parlementslid verwijst daarmee ook naar uitspraken van onder meer Bart De Wever en Theo Francken (beiden N-VA).

Bonte haalt in De Standaard hard uit naar de rechterlijke macht. "Dikwijls zijn het de Franstalige rechters van de Brusselse rechtbank - iedereen weet dat het bij hen wat langer duurt en zij de jongeren makkelijker laten gaan", stelt hij. "Dat is moedwillig een vorm van straffeloosheid creëren. Wel, ik vind dat stuitend. Zulke rechters zijn in mijn ogen wereldvreemd.""De ene na de andere politicus legt ten rechte of ten onrechte verklaringen af over de rechterlijke macht", reageert Güler Turan. "Als juriste zie ik dat met lede ogen aan. Dit moet stoppen. Politici hebben de mogelijkheid om wetten te stemmen en de rechterlijke macht uitspraken te laten doen conform die wet."

Het parlementslid kan zich naar eigen zeggen wel de onmacht van haar collega voorstellen, omdat sp.a in de oppositie zit. "De kans dat onze wetsvoorstellen het halen is in sommige gevallen nihil", geeft ze toe. "Maar dat mag nooit leiden tot het onderuit halen van de rechters."