Geert Molenberghs over mogelijke tweede, grotere piek: “Crashen met open ogen zoals in VS kunnen we nog vermijden”

Aandachtige kijkers - als ze die alertheid al konden opbrengen - viel in de saaie PowerPoint-presentatie van Sophie Wilmès eind april misschien al een grafiek op met een enorme piek in het aantal hospitalisaties die zich al in juli in gang zou zetten en zich op het einde van dit jaar zou manifesteren. Het was één van de mogelijke scenario’s die Niel Hens, professor Biostatistiek aan de UHasselt, berekende in samenwerking met Geert Molenberghs en andere collega’s van onder meer de Universiteit Antwerpen. Het ging weliswaar om een worstcasescenario. “Andere scenario’s toonden dan weer slechts een bultje of voorzagen de tweede piek in het najaar”, legt professor Geert Molenberghs uit.

Maar ondenkbaar is dit verloop van de epidemie in ons land op dit moment toch ook niet. “Ik vrees dat we het stadium van een opflakkering al voorbij zijn”, stelt Molenberghs vast. Hij verwijst naar de Verenigde Staten, waar ze onder meer in Texas al met een tweede, veel grotere golf kampen. “Midden april hadden ze daar 1.000 gevallen per dag, nu zijn dat er 15.000, dus 15 keer meer. Voor ons land zou het om duizenden nieuwe coronagevallen per dag kunnen gaan.” Tijdens de eerste piek noteerden we in België meer dan 600 opnames per dag, meer dan 2.000 besmettingen per dag en bijna 350 doden per dag. Een tweede, grotere piek is volgens Molenberghs nog vermijdbaar. “We gaan dat niet zomaar laten gebeuren. Wij zullen niet met onze ogen open tegen de muur crashen zoals in de VS.”

Maar dan moet er wel ingegrepen worden. “De cijfers halen ons in. Maatregelen zijn onvermijdelijk, zelfs als de contact tracing plots vlekkeloos zou verlopen”, aldus Molenberghs. “Antwerpen zit al op een exponentiële curve. Dan is alleen nog ‘flatten the curve’ mogelijk, net zoals bij de eerste golf. We spreken inmiddels niet meer alleen over de stad Antwerpen en Boom, maar - in amper een halve week tijd - over het hele arrondissement. Enkel de Kempen en Mechelen zijn nog oké in de provincie Antwerpen.”

Molenberghs ziet daarom het spook van een lokale lockdown opduiken. “De winkels zullen niet opnieuw moeten sluiten, tenzij heel lokaal. Maar cafés, dat blijft moeilijk. We moeten weer minder contact met anderen hebben”, weet de professor. “Anderzijds kunnen we ook best in positieve zin denken en de gebieden isoleren waar er nu geen probleem is. We moeten daartoe onze bewegingsvrijheid beperken, het verkeer weer verminderen, zodat het virus daar niet binnenkomt.”

Wat er dan weer in ons voordeel speelt, is dat we lessen kunnen trekken uit de eerste piek. “We weten nu bijvoorbeeld dat het virus vooral gedijt in slecht verluchte binnenruimtes”, zegt Molenberghs. “Paniek is niet nodig, maar ik vrees dat premier Wilmès nog spijt zal krijgen van haar uitspraak dat we niet moeten overdrijven. We zullen echt onze uiterste best moeten doen.” Volgens Molenberghs kunnen we wel vermijden dat onze ziekenhuizen de tweede golf niet zouden aankunnen. “De eerste keer is dat ons ook gelukt.”

De professor biostatistiek pleit er tot slot voor dat er goed wordt samengewerkt met imams en rabijnen om respectievelijk de moslim- en joodse gemeenschap beter te bereiken en bewuster te maken van de gevaren van de verspreiding van het coronavirus. “Die samenwerking was al heel succesvol tijdens de ramadan”, is het hoopvolle besluit.

Lees ook: Experts verdeeld over aanpak Overlegcomité: het had toch iets meer mogen zijn (+)