EU-president Charles Michel reikt Rutte de hand: minder subsidies, meer korting

Kort voor aanvang van de laatste onderhandelingsronde toonde Michel zich optimistisch over de kansen op succes na vier dagen praten. “De laatste stappen zijn altijd het zwaarst, maar ik ben ervan overtuigd dat een compromis mogelijk is”, zei hij.

Afgelopen drie dagen en nachten botsten de ‘zuinige vier’ (Nederland, Oostenrijk, Zweden, Denemarken) met de andere 22 lidstaten over de hoogte van de EU-subsidies in het herstelfonds. De vier wilden überhaupt geen subsidies, alleen maar leningen, waar de rest van de EU-landen minimaal 500 miljard aan subsidies nodig achten om de coronarecessie het hoofd te bieden.

Zondagnacht stelde Nederlands premier Rutte 350 miljard aan subsidies voor, zijn collega’s wilden niet onder de 400 miljard zakken. Na intensief overleg vandaag leken alle leiders zich op 390 miljard te kunnen verenigen, waarna Michel het in zijn compromisvoorstel opnam.

Toezicht

Ruttes eis voor strikt toezicht op de besteding van de herstelgelden wordt gehonoreerd. Als een land zijn hervormingsbeloften niet nakomt, kunnen de betalingen worden stopgezet.

Naast het herstelfonds van 750 miljard euro stelt Michel een Europese meerjarenbegroting van 1.074 miljard voor. Dat is iets meer dan wat de zuinige vier willen (1.050 miljard). Nederland krijgt in het compromis van Michel wel een hogere korting op de EU-betaling: 1,9 miljard euro per jaar in plaats van 1,6 miljard. Bovendien mogen de landen een groter deel van de douaneheffingen houden die ze voor de EU innen, wat Nederland een extraatje van 110 miljoen euro per jaar oplevert.

Diplomaten verwachten dat de leiders het totale financiële pakket (herstelfonds en meerjarenbegroting) na een lange discussie diep in de nacht zullen goedkeuren. Een fors probleem is nog het voorstel dat om EU-geld te krijgen een lidstaat de rechtsstaat moet respecteren; Polen en Hongarije verzetten zich tegen deze eis.