De Block: “Mondmaskers worden wellicht verplicht op openbare plaatsen” - Aantal besmettingen in Nederland stijgt snel

Zweden acht een scenario met meer dan 3.000 bijkomende overlijdens door het nieuwe coronavirus waarschijnlijk. Het Scandinavische land is een van de zwaarder getroffen landen.

Het Zweedse gezondheidsagentschap schetste drie scenario's. Het meest waarschijnlijke scenario gaat uit van een uitbraak met verschillende infectiehaarden doorheen het land, die min of meer gemakkelijk in te dammen zouden zijn. Dat scenario tekent zich elders in de wereld al af, zegt hoofdepidemioloog Anders Tegnell. In dit scenario is sprake van nog 3.200 bijkomende doden.

In het meest pessimistische scenario gaat het echter om 5.800 bijkomende slachtoffers. Hier zou sprake zijn van het 'klassieke' patroon van een pandemie. In het beste scenario houden de huidige tendensen aan, wat zou resulteren in slechts 200 bijkomende doden.

Zweden hanteert een minder strikte strategie tegen het virus, maar dreigt dat ook te bekopen. De officiële cijfers van dinsdag maken gewag van 5.646 overlijdens en 78.166 geregistreerde besmettingen. Met die cijfers zit Zweden wereldwijd in de 'kopgroep'. De autoriteiten onderstrepen wel dat het aantal nieuwe besmettingen aan het vertragen is, net als het aantal zwaar zieken en overlijdens.

 In Lendelede, Wuustwezel, Ranst, Hooglede en Berlaar zijn de afgelopen week speelpleinbubbels tijdelijk, preventief dichtgegaan als gevolg van al dan niet bevestigde coronabesmettingen. Eerder gebeurde dat ook in Mortsel. 

De bubbels werden in de meeste gevallen gesloten na een positieve coronatest. "Dat betekent niet dat telkens het hele speelplein gesloten moest worden", zegt Bert Breugelmans, coördinator van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk. "Als blijkt dat de bubbels gerespecteerd zijn, hoeft dat niet. Alleen bij vermoedelijke contacten tussen bubbels onderling moeten ook andere bubbels gesloten worden."

Dat laatste was het geval in de gemeente Lendelede. Daar testten enkele leden van de Chiro positief op het coronavirus. Twee Chirokampen moesten daardoor geannuleerd worden. Maar doordat de Chiroleden ook mogelijk contact hadden met sommige animatoren van de speelpleinwerking werd uit voorzorg het speelplein opgeschort tot eind juli.

Breugelmans krijgt wel signalen van animatoren dat het steeds moeilijker wordt om ouders te blijven sensibiliseren, bijvoorbeeld om een mondmasker op te zetten als ze hun kinderen komen halen. "We moeten ook erop aandringen om de bubbels niet te mixen na de uren van de speelpleinen, zoals door de kinderen naar voetbaltraining te sturen." 

In de zomerperiode trekken massaal veel jongeren eropuit met de jeugdbeweging en ook in coronatijden is dat niet anders. Maar met het coronavirus in het achterhoofd, is enige voorzichtigheid noodzakelijk. Vandaag vielen de plannen van maar liefst vier Chiro’s in het water nadat bekend geraakte dat er enkelen besmet waren met Covid-19.

De Oostenrijkse regering ziet zich genoodzaakt een deel van de versoepelingen van de coronamaatregelen weer terug te draaien omdat het aantal besmettingen stijgt. Het dragen van een mondmasker in een winkel, bank of postkantoor wordt vanaf vrijdag weer verplicht.

Antwerpen houdt de adem in met nu al ruim 300 nieuwe besmettingen in zeven dagen. Burgemeester Bart De Wever (N-VA) rekent erop dat hij vanuit het federale niveau snel de toelating krijgt om maatregelen te treffen. Waarschijnlijk woensdag al. Zo specifiek en gericht mogelijk, want een grootstedelijke lockdown doet hem huiveren. Het zou eerder gaan om een verstrenging op het niveau van de horeca en publieke bijeenkomsten.

Iedereen die naar China wil reizen zal voor zijn vertrek een negatieve coronatest moeten kunnen voorleggen. Dat heeft het land vandaag aangekondigd. China maakt geen onderscheid naar nationaliteit, maar in de realiteit zal de maatregel in eerste instantie vooral gelden voor Chinezen die terug naar huis keren. 

Chinezen kunnen het resultaat uploaden in een app. Buitenlanders moeten naar een ambassade of een consulaat. Daar bovenop moeten alle inkomende passagiers nog eens veertien dagen in quarantaine.

China heeft de grenzen in principe gesloten, maar heeft de laatste maanden wel diplomaten en zakenmensen toegelaten. Veel Chinezen ondervinden moeilijkheden om terug naar huis te keren. Door het geringe aantal vluchten zijn de ticketprijzen immers erg hoog.

Viroloog Marc Van Ranst heeft tijdens de Te Deum-viering in Leuven, die in het teken stond van de coronapandemie, gewaarschuwd voor een tweede golf van coronabesmettingen. "De coronavirusepidemie, dat zijn we allemaal, want we geven het virus door aan mekaar. Omdat de cijfers niet goed evolueren, moeten we ons vandaag beter dan ooit houden aan de coronamaatregelen, want anders krijgen we heel snel een tweede golf van infecties. Het weer omlaag krijgen van de curve doen we best op het vroegste niveau", aldus Van Ranst in zijn toespraak.

We zijn volgens de viroloog wel beter voorbereid dan dit voorjaar. "We weten meer over het virus, alhoewel we zeker nog met een aantal verrassingen zullen geconfronteerd worden, en de voorraadkasten met beschermingsmiddelen zitten vol", aldus Van Ranst. Ook het UZ Leuven bereidt zich voor op nieuwe ziekenhuisopnames. Zo werden vorige week een aantal afdelingen voor coronapatiënten die terug gesloten waren terug 'in standby' gezet.

In Nederland heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de afgelopen week 987 meldingen van nieuwe gevallen van het coronavirus gekregen. Vorige week waren dat er 534.

Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt, is in Nederland gestegen naar 1,29. Voor het eerst sinds half maart ligt de 'bandbreedte' van het reproductiegetal, de onzekerheidsmarge, geheel boven de 1. Bij een getal van 1,29 besmetten 100 mensen samen 129 anderen.

Lees hier hoe de coronapandemie in de rest van de wereld verloopt: over de piek, heropflakkering, tweede golf en de start van veel ellende.

"We zitten nog altijd op schema om tegen de winter een miljard dosissen van het coronavaccin af te leveren." Dat zegt de Belg Bruno Holthof over het proefvaccin AZD1222 waarvan de eerste testresultaten een sterke reactie tonen van het immuunsysteem tegen het nieuwe coronavirus. Holfhof staat aan het hoofd van Oxford University Hospitals, en zit vanuit die positie mee in de cockpit van het onderzoek. 

LEES MEER. "We denken eerste miljard dosissen vaccin tegen de winter te kunnen afleveren"

Deze namiddag komt het Overlegcomité opnieuw samen om zich voor te bereiden op de Veiligheidsraad van donderdag. Al op zondag werd er samengezeten, maar toen werd er beslist om geen bijkomende verstrenging van de coronamaatregelen in te voeren. Zo’n verstrenging zou ook enkel maar nuttig zijn als de maatregelen effectief worden opgevolgd, verklaart epidemioloog Pierre Van Damme.

"Je mag twintig Veiligheidsraden hebben en alles gaan verstrengen, maar als er een deel van de bevolking zelfs de huidige maatregelen niet volgt, moet je je afvragen of strengere maatregelen zin hebben”, klinkt het. 

Een verkleining van onze bubbel vindt hij wel een goed idee. “Misschien moeten we teruggaan naar de klassieke bubbel van tien en die tien constant houden, week na week (nu mag men elke week vijftien andere mensen zien, red.), tot de cijfers beter worden.”

Epidemioloog Pierre Van Damme (Universiteit Antwerpen) waarschuwt voor het gebruik van de kleine, plastic mondschermen of "kinmaskers" die vaak op markten en door horecapersoneel worden gebruikt. De kapjes sluiten niet goed af en kunnen zelfs averechts werken, zo zegt hij op Radio 1.

“Er is consensus dat we zulke mondschermpjes beter van de markt halen. Ze sluiten neus noch mond mooi af, en omdat ze enkel onderaan gesloten zijn, vormen ze een vergaarbak van mogelijke ziektekiemen. Bij de minste opening van de mond krijg je dan een soort aerosol dat die kiemen kan verspreiden. Dat is zelfs niet alleen gevaarlijk voor corona, maar ook andere kiemen kunnen zo verspreid worden.”

Bovendien zou zo’n masker een vals gevoel van veiligheid bieden. “Het personeel dat ze draagt denkt dat ze in orde is, maar dat masker is helemaal niet conform de veiligheidsnormen.”

Eerder waarschuwde ook viroloog Marc Van Ranst voor de maskers.