Tine teelt unieke paarse ridderzwam in grotten van Riemst: "We leveren in heel de Benelux"

De mergelgrotten zitten al lang in de familie bij Tine Coenegrachts. Haar grootvader, vader en broer werkten ondergronds en nu zij ook. Ze teelt de zwammen naast haar fulltime job, bijgestaan door haar vader.  Ondanks dat het haar bijberoep is, levert Tine toch zwammen voor de hele Benelux. Er is nog één andere teler die dat ook doet.

De paarse ridderzwam wordt niet op dezelfde manier geteeld als de meer gebruikelijke champignons. Het kan zo'n 5 á 6 maanden duren vooraleer de zwammen klaar zijn om te oogsten. "We hebben nu voor Kerstmis de bodem klaargemaakt, maar omwille van het coronavirus maken we maar één tiende klaar van het normale voor deze tijd van het jaar. Dat doen we omdat er minder vraag is vanuit de horeca en omwille van de onzekerheden voor het najaar", vertelt Tine Coenegrachts.

In de mergelgrotten is het klimaat optimaal voor het telen van de paarse ridderzwam. "Als we dit bovengronds moeten doen zou het ons veel meer moeite, tijd en geld kosten. Dan wordt er via een computer de temperatuur en de vochtigheidsgraad voortdurend gemonitord en geregeld. Maar hier in de grotten is de temperatuur altijd 14 tot 15 graden en dat is ideaal voor de zwammen", weet Tine.

Het is heel stil en donker in de grotten. "Het is zo donker zoals nog nooit iemand donker ervaren heeft", vertelt Tine. "We hebben altijd een zaklamp bij voor wanneer de lampen zouden uitvallen. In het donker vind je je weg hier nooit terug." Omdat het zo stil is, zijn de grotten wel een goede plek om tot rust te komen voor Tine en haar vader. "We komen hier soms om tot rust te komen en champignons te plukken. Je kan er goed schreeuwen tegen elkaar maar ook zeker goede vriendschappen smeden", zegt ze.

Veel mensen zijn in Riemst opgegroeid met de grotten. Ze hebben een uitgebreide historie. "Tijdens de oorlog werden hier de missen gehouden, boeren hebben hun vee hier gestockeerd en er zou zelfs ooit een baby zijn geboren", zegt Tine.

De mergelgrotten brengen toch een zeker gevaar met zich mee. In 1958 gebeurde er een ramp in de grotten van Zichen. "De grotten stortten daar in terwijl mensen er aan het werk waren en dat had catastrofale gevolgen. Ook mijn grootvader is er overleden toen", zegt Tine. Ten gevolge van de ramp werden de mergelgrotten gesloten voor het telen van champignons, maar 5 jaar geleden gingen ze weer open. "Er is nu wel veel meer controle op de veiligheid. Jaarlijks komt een speciale firma de grotten inspecteren op loshangende stukken mergel. Ze verwijderen die stukken dan ook zodat het veilig is voor ons om er champignons te telen", vertelt ze. "Ze vragen ons soms of we niet bang zijn omwille van de dingen die in het verleden gebeurd zijn, maar het telen zit zo in onze familie dat we er toch weer zijn gaan werken."