Experts kritisch na Veiligheidsraad: "Het is al 5 over 12. Hoe later we ingrijpen, hoe moeilijker het wordt"

Epidemioloog Pierre Van Damme spreekt van een "kettingreactie" als hij naar de cijfers kijkt. "De ene generatie is de andere aan het besmetten, de ene wijk is de andere wijk aan het besmetten. Zelfs een lokale lockdown heeft geen zin meer, want dit is zich aan het verspreiden, heel snel, over het hele grondgebied."

"Blijf zoveel mogelijk weg van anderen, met uitzondering van een paar mensen." Dat is de boodschap die hij wil overbrengen. "Dit kan je alleen maar gaan omkeren de komende 3-4 weken als iedereen zijn best doet en zijn contacten gaat beperken." 

Wat had de Veiligheidsraad dan precies moeten doen? "Een bubbel van 10 vaste mensen, week na week, die dus niet wijzigt, is een manier om een heel duidelijk signaal te geven dat het ernstig is. Dat kan je ook heel gemakkelijk onthouden met het oog op de contactopsporing."

Van Damme wijst erop dat de stijging exponentieel gaat, en dat het dus cruciaal is om tijdig maatregelen te nemen, als we een volledige lockdown willen vermijden. "Het is 5 over 12. Het is nu het moment om tussen te komen. Hoe later we ingrijpen, hoe moeilijker het wordt, en hoe ingrijpender de maatregelen zullen moeten zijn."

Bekijk het gesprek met Pierre Van Damme en minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) in "Terzake" (en lees voort onder de video):

"Ik ben echt teleurgesteld, gezien de staat van de epidemie. Dit gaat echt niet ver genoeg", zegt biostatisticus Geert Molenberghs aan VRT NWS. "Onze sociale contacten moeten naar beneden. Die variabele bubbel van 15 is geen goed idee meer." Volgens Molenberghs interpreteren veel mensen dit alsof alles kan of mag. "Het wordt in elk geval zo geïnterpreteerd."

Molenberghs vreest ook dat de cijfers intussen al zo ver omhoog zijn geschoten dat het al te laat is voor lokale lockdowns. Hij pleit voor een "lockdown 2.0". Scholen en winkels zouden open kunnen blijven, restaurants indien alles goed georganiseerd is en de werkvloer ook, met omzichtigheid. Cafés noemt hij "een moeilijke" omdat er "minder goede voorbeelden" zijn. 

De Nationale Veiligheidsraad heeft vandaag beslist dat de mondmaskerplicht wordt aangescherpt, dat er een registratieplicht in de horeca komt en dat wie uit het buitenland terugkeert een formulier moet invullen om eventuele contactopsporing te vergemakkelijken. De bubbel van 15 blijft behouden. "Een gemiste kans", vindt Geert Molenberghs. 

Ook viroloog Marc Van Ranst vindt het jammer dat de bubbel van 15 behouden blijft. "Ons voorstel was om naar 10 te gaan", reageert hij in "Het Journaal". "Dat zou een heel sterk signaal zijn geweest. We weten dat die bubbels van 15 door veel mensen worden gerespecteerd, maar ook door veel mensen totaal niet worden gevolgd."

"Het allerbelangrijkste is dat we ons niet fixeren op een cijfer, maar vooral zo weinig mogelijk contacten maken", zegt infectiologe Erika Vlieghe, die de Nationale Veiligheidsraad mee heeft geadviseerd. "Voor mij telt vooral de boodschap hoe minder mensen hoe liever." Voor Vlieghe kan er geen twijfel over bestaan: "Daar ligt de motor die deze epidemie doet draaien."

Bekijk het gesprek met infectioloog Erika Vlieghe uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

"We moeten de curve weer in dalende lijn zien om te buigen", zegt Geert Molenberghs nog. Hij wijst erop dat de maatregelen die nu worden genomen pas over twee weken effect zullen hebben. "Als we nog een week wachten met strengere maatregelen, betekent dit nog drie weken wachten." Conclusie? "Die bubbel moet naar beneden en cafés moeten strenger worden bewaakt of desnoods worden gesloten."

Dat beaamt ook infectiologe Erika Vlieghe, die eerder al heeft gewezen op het gevaar van plaatsen waar veel virusoverdracht is: plaatsen waar gedanst wordt, waar veel geroepen wordt of waar zaken worden gedeeld. "Plaatsen die gevaarlijk zijn, moeten daarop worden aangesproken of moeten worden gesloten."

Vlieghe geeft toe dat de nieuwe maatregelen er wat laat komen. "In alle eerlijkheid, voor mij had het vroeger gemogen. Ik heb dat nergens onder stoelen of banken gestoken. Ik word hier heel zenuwachtig van." Al begrijpt ze ook dat beslissingen ook een wettelijk kader nodig hebben, en dat zoiets niet kan in een handomdraai.

Bekijk hier de reactie van viroloog Marc Van Ranst op de beslissingen van de Veiligheidsraad: