Ex-nazi en kampbewaker Bruno Dey (94) krijgt een milde straf. Net zoals zijn slachtoffers vroegen
Als 17-jarige jongen was Bruno Dey als SS’er bewaker van het concentratiekamp Stutthof bij Gdansk. Nu heeft de jeugdrechter in Hamburg hem op 94-jarige leeftijd veroordeeld tot twee jaar voorwaardelijke gevangenisstraf.
Tussen augustus 1944 en april 1945 deed Dey, die door een hartklepafwijking niet geschikt was als frontsoldaat, dienst op de wachttorens van het concentratiekamp Stutthof. Rechter Anne Meier-Göring acht daarmee bewezen dat Dey medeplichtig is aan de dood van 5.230 gevangenen. In totaal brachten de nazi’s in Stutthof 65.000 mensen om, voornamelijk Joden uit de Baltische Staten.
Het oordeel is milder dan de eis van het OM, dat drie jaar voorwaardelijk een passende straf had gevonden. De zogenaamde nevenklagers, 35 overlevenden en vijf nabestaanden van overlevenden, eisten slechts dat Dey zou worden veroordeeld. Een aantal overlevenden gaf in de loop van het proces nadrukkelijk te kennen dat Dey wat hen betreft niet de gevangenis in hoefde. Een van hen pleitte ervoor Dey zijn misdaden te vergeven.
Zes overlevenden spraken tijdens het proces over het dagelijkse leven in het kamp en de gruweldaden van de SS. Ze vertelden over urenlang op de appelplaats staan, bespuugd worden, slagen, willekeurige executies en de vlektyfusepidemie die in het kamp woedde. “Hoe kon u aan deze verschrikkingen wennen?”, vroeg rechter Meier-Göring aan de aangeklaagde voordat ze het oordeel voorlas.
De ex-kampbewaker, die aan het begin van het proces nog had gezegd niet te begrijpen waarom hij nu na 75 jaar nog moest boeten, maakte vorige week gebruik van zijn recht op een ‘laatste woord’ om te zeggen dat het hem speet wat de mensen in Stutthof was aangedaan – dat gebeurt zelden in dit soort processen.
Op dit moment lopen er in Duitsland nog onderzoeken naar de mogelijke misdaden van veertien andere hoogbejaarde nazi’s. De waarschijnlijkheid dat deze mannen, die tegen de 100 lopen, nog voor de rechter komen is niet al te groot.
Voormalig concentratiekampbewaker Bruno Dey was waarschijnlijk maar een piepklein radertje in de nazimachine. De uitspraak die de Duitse rechter deed over hem, moet gezien worden in het licht van de oplevende discriminatie in Europa, menen de advocaten van de nabestaanden.