‘Het leger van Trump’: zwaarbewapende agenten maken Democratische steden ongerust

Na aanhoudende protesten en een toename van geweldsincidenten in de Democratische steden Chicago, Kansas City en Albuquerque besloot Trump woensdagavond dat het genoeg was. Honderden federale agenten gaan ter plekke misdaad bestrijden en de orde handhaven zodat “elke Amerikaan over straat kan gaan zonder bang te zijn voor geweld”. Eerder deed hij hetzelfde in de stad Portland.

Volgens Trump slagen de lokale Democratische autoriteiten er niet in om veiligheid te bieden. Hij beschuldigt een “radicale beweging” ervan dat zij lokale politie-eenheden bewust heeft verzwakt. Daardoor zou er een toename zijn van schietpartijen, moorden en afschuwelijke gewelddadigheden. Trump: “Dit bloedvergieten zal stoppen.” 

Volgens Trump is de reden om zwaarbewapende agenten in te zetten dus simpelweg misdaadbestrijding. Maar tegenstanders vermoeden dat de president vooral electorale motieven heeft. Trump maakt er geen geheim van dat hij de demonstranten, die in vele steden met met duizenden de straat op zijn gegaan na de dood van George Floyd op 25 mei, vooral ziet als linkse criminelen. Zijn aanhangers verwachten dat Trump hard tegen hen optreedt. Inmiddels zijn misdaadbestrijding en ordeherstel een speerpunt in de herverkiezingscampagne van Trump.

Grondrechten

Tegelijk is er veel woede over het harde optreden van Trump. Critici vinden dat hij de grondrechten van Amerikanen bedreigt door zwaarbewapende federale veiligheidstroepen te sturen naar steden die zelf politieagenten hebben om de orde te bewaren. Trumps veiligheidstroepen zouden zich bovendien agressief gedragen.

Op camerabeelden is te zien hoe federale agenten in militaire camouflagepakken de afgelopen dagen in Portland traangas op demonstranten afvuren. “Wij willen dat ze oprotten uit onze stad”, brieste Aaron, een inwoner van Portland, voor de camera's van CNN over Trumps commando's.

Ook de weerstand bij lokale autoriteiten is groot. Zij vinden dat Trump hen op een zijspoor zet en te veel macht naar zichzelf toetrekt. De Democratische burgemeester van Portland, Ted Wheeler, die zelf ook tijdens een demonstratie werd bestookt met traangas, noemt het gedrag van de federale agenten gevaarlijk en spreekt van een persoonlijk leger van Trump dat een aanval uitvoert op de democratie.

Nu de president van plan is agenten naar meer steden te sturen, hebben twaalf burgemeesters hem per brief oproepen om de federale agenten terug te trekken. “De eenzijdige inzet van deze veiligheidstroepen in Amerikaanse steden is zonder precedent en druist in tegen onze grondwettelijke rechten.” Zorgelijk vinden zij het feit dat de federale agenten geen verantwoording hoeven af te leggen voor hun gedrag.

Maar het meest zorgwekkend vinden zij berichten dat mannen in militaire kledij afgelopen week willekeurige mensen in Portland van straat hebben opgepakt zonder dat zij zichzelf identificeerden. De slachtoffers werden weggevoerd in ongemarkeerde voertuigen. Een aantal van hen zou nog vastzitten. “Dit zijn tactieken die wij verwachten van autoritaire regimes en niet in onze democratie.”

“Trumps militairen mogen onze inwoners niet terroriseren”, waarschuwt de burgemeester van Chicago, Lori Lightfoot. Lokale leiders in Albuquerque zeggen dat zij geen behoefte hebben aan Trumps “geheime politie”. Het zogenoemde leger van Trump bestaat uit tweeduizend agenten van verschillende federale diensten, waaronder een commando-eenheid van de grenspolitie en mannen van de bewakingsdienst van federale gebouwen.

Bendegeweld

De president schrikt niet van de kritiek en de beelden waarop het harde optreden van de federale agenten te zien is. Integendeel: hij is juist trots. Dit is wat zijn aanhangers willen. Trump voelt zich gesteund door de Amerikaanse grondwet. Daarin staat weliswaar dat lokale autoriteiten de baas zijn over de lokale politie, maar dat de federale overheid hulp kan sturen als dat nodig is om de wet te handhaven.

En Chicago, Kansas en Albuquerque hebben hulp nodig om de orde te herstellen, vindt Trump. In Chicago heerst bendegeweld; afgelopen week nog werden veertien mensen neergeschoten die bijeen waren voor een begrafenis. In Kansas City is 2020 nu al een recordjaar voor moorden. In Albuquerque liggen de misdaadcijfers ruim 3,5 keer hoger dan het nationale gemiddelde.

Toch neemt Trump een groot risico met het doordrijven van zijn zin. De nationale discussie spitst zich nu toe op de vraag hoe legitiem het is om dit te doen als lokaal gekozen burgemeesters en gouverneurs daarop tegen zijn. Hij gokt erop dat Democratische politici die bezwaar maken worden gezien als slappe wetshandhavers. 

Wil zijn missie slagen, dan zullen de komende dagen geen nieuwe beelden moeten opduiken van federale agenten die willekeurige individuen oppakken of traangas inzetten tegen brave huismoeders. 

Met de verkiezingen van november in aantocht is de grootste angst van zijn tegenstanders dat Trump zijn federale agenten tegen die tijd gaat inzetten om politieke tegenstanders op te pakken. Trumps achterban is juist bang dat het land vervalt in anarchie als de president niet ingrijpt. Volgens opiniepeilingen houden voor- en tegenstanders van Trumps beleid elkaar ongeveer in evenwicht.