Experts juichen verstrenging toe: ‘Beste manier om totale lockdown te vermijden’

Het coronavirus is allesbehalve beteugeld, tonen de besmettingscijfers van de voorbije weken. En dus neemt de Nationale Veiligheidsraad een drastische beslissing. De komende vier weken mag ieder gezin contact hebben met vijf andere mensen – telkens dezelfde vijf. Dat betekent dat de gefaseerde versoepelingen van de voorbije maanden een heel stuk teruggeschroefd worden.

De maatregel komt niks te vroeg, zegt biostatisticus Geert Molenberghs (KU Leuven). “Er moest een hek rond de bubbels komen.” Tot nu toe mocht iedereen elke week vijftien andere mensen zien. “Dat was eigenlijk net zo nuttig als wanneer er geen enkele beperking was geweest. Dat is geen boutade: we zien in onze modellen dat er weinig verschil is tussen die open bubbel van vijftien mensen en volledig open sociaal contact.”

Viroloog Marc Van Ranst, die mee aan tafel schoof bij de vergadering van de Veiligheidsraad, noemt de beslissing “krachtdadig”. “Als we een algemene lockdown willen vermijden, hebben we nu één kans om het te doen.”

“De nieuwe maatregelen zijn de beste manier om een tweede totale lockdown te voorkomen”, beaamt microbioloog Herman Goossens. Hij toont zich verheugd dat de Veiligheidsraad het advies van de wetenschappelijke experts “quasi volledig” gevolgd heeft. “Dit is wat wij dit weekend aan de politiek hebben voorgesteld, maar het blijft wel een zeer moedige beslissing. We gaan voor een stuk terug naar de situatie van de maand mei, dat is niet evident.”

Goossens beaamt dat allerlei experts de voorbije dagen de druk opvoerden om bijkomende maatregelen te nemen. “Na de Veiligheidsraad van vorige week donderdag was er een sense of urgency nodig. Misschien zijn we daar een beetje uit onze rol gevallen en zijn we een beetje in de plaats van de politiek getreden. Maar de situatie was dermate ernstig dat we moesten reageren.”

Superverspreiders

Niet alleen onze nauwe sociale contacten worden ingeperkt, ook voor evenementen en feesten worden de regels verstrengd. Voor huwelijksfeesten en recepties is de klap erg hard: daar mogen maximaal tien mensen aanwezig zijn. Grote evenementen mogen binnen honderd mensen ontvangen, of tweehonderd in open lucht. De logica daarachter is eenvoudig, zegt Molenberghs: “Het gevaar op superverspreiders wordt verkleind.”

Die superverspreiders zijn mensen die heel erg besmettelijk zijn en daardoor als het ware als een brandversneller fungeren. Hoe minder mensen er samenkomen, hoe kleiner de kans dat er zo’n superverspreider aanwezig is. En hoe minder mensen besmet kunnen raken. “We zagen dat feesten en familiale evenementen voor een belangrijk deel van de verspreiding verantwoordelijk waren. Dan moet je daar opnieuw beperkingen invoeren”, zegt ook Goossens.

De nieuwe maatregelen zullen zo goed als zeker het coronavirus het vuur aan de schenen leggen. Maar de effecten van deze beslissingen zullen zich pas over twee weken laten zien. Tot die tijd bestaat de kans dat de cijfers nog flink de lucht in schieten, al hangt dat heel erg af van de mate waarin mensen de voorbije week hun gedrag al aangepast hadden. Voor Molenberghs is het niet alleen zaak om de stijging nu een halt toe te roepen, maar ook om daarna helemaal tot het gaatje te gaan. “We zijn eigenlijk nooit op een goed niveau geëindigd. In juni hadden we nog steeds 85 gevallen per dag. Dat was te veel, en we hebben toen met vuur gespeeld.”