Liberaal duo mag vandaag naar Magnette en De Wever

Ondanks de donkerrode besmettingscijfers in Antwerpen zal burgemeester en N-VA-voorzitter Bart De Wever vandaag een flink deel van zijn dag aan de federale formatie wijden. Samen met PS-voorzitter Paul Magnette, mogelijk nog aangevuld met SP.A-voorzitter Conner Rousseau, zal hij het liberale voorzittersduo Egbert Lachaert (Open VLD) en Georges-Louis Bouchez (MR) ontvangen voor een eerste gesprek richting een federale regering.

De twee liberalen hebben hun lot aan elkaar verbonden, niet in het minst omdat PS liever niet met twee liberale partijen in een regering wil stappen en zo de vrees bestaat dat MR uiteindelijk zal verdwijnen van de onderhandelingstafel. PS kan MR in de Waalse regering gemakkelijk inwisselen voor CDH en zou dus ook federaal Bouchez kunnen laten vallen. “Maar dat zal niet lukken”, zegt een liberale bron.

Communautaire springstof

De preformateurs De Wever en Magnette willen vaart maken zodat ze tegen vrijdag, wanneer ze voor het eerst terug naar de koning trekken, al vergevorderd zijn. PS en N-VA hebben elkaar de voorbije week gevonden op het communautaire vlak. In ruil voor een nieuwe machtsverschuiving richting de deelstaten, zou er een uitgebreid sociaal programma in het federaal regeerakkoord komen. Dat betekent meteen ook dat de vergadering van deze namiddag bijzonder explosief dreigt te verlopen. Lachaert en Bouchez zetten zowel communautair als sociaaleconomisch de hakken in het zand. Een verdere uitdieping van het gat in de begroting ligt heel moeilijk voor de Vlaamse liberalen. “We zitten nu al met een structureel tekort van 20 miljard euro. Het is niet de bedoeling dat we daar 30 miljard euro van maken en in Griekse toestanden verzeilen”, zegt een bron bij Open VLD.

Ook het communautaire luik is een bijzonder lastige klip voor de liberalen. Bouchez is uitgesproken belgicistisch, in tegenstelling tot Magnette, die perfect kan leven met een bevoegdheidsoverdracht richting de deelstaten. Bij Open VLD willen ze eveneens meer macht voor de federale regering, het omgekeerde dus van N-VA. De liberalen zien in de huidige Coronacrisis het bewijs “dat het geen zin heeft om het commando op te splitsen en dan toch alles samen te moeten doen”. De vraag is dus waar de onderhandelaars elkaar wél kunnen vinden. Open VLD hoopt dat N-VA niet zal afstappen van een zo laag mogelijk begrotingstekort, maar PS eist veel geld voor de uitbreiding van de sociale zekerheid en de gezondheidszorg.

Bovendien heeft de communicatie van enkele MR-ministers over de Antwerpse aanpak van de coronacrisis de voorbije dagen geen goed gedaan aan de sfeer tussen MR en N-VA. Bij de Franstalige liberalen leeft het gevoel dat De Wever zelf geen strenge maatregelen wil aankondigen en zich voortdurend verschuilt achter zowel de federale regering als de Antwerpse gouverneur Cathy Berx. Ook bij Open VLD laat men niet na om erop te wijzen “dat Antwerpen verantwoordelijk is voor de oranje kleur van heel Vlaanderen”.

Poppetjes

Alle partijen die kans maken op een deelname aan de federale regering zijn ondertussen ook al bezig met de poppetjes. PS en MR kunnen de zeven Franstalige leden van een federale regering onder elkaar verdelen. Eventueel kan er zelfs nog een minister voor CDH vanaf. Aan Vlaamse zijde wordt het een ander paar mouwen. N-VA is niet uit op de premier, maar zal ook niet tevreden zijn met minder dan drie federale ministers. Als CD&V of Open VLD de federale premier mogen leveren, kan daar hoogstens nog een ministerportefeuille bijkomen. Want ook SP.A moet minstens één federale excellentie krijgen. Wie er premier kan worden, is momenteel nog geen uitgemaakte zaak. De Wever zegt steevast dat die beslissing maar op het laatste van de onderhandelingen wordt genomen, maar deinst er niet voor terug om ze nu al als pasmunt te gebruiken om de andere onderhandelaars onder druk te zetten.