Liberale verzet is enige dat onderhandelingen in de weg staat: “Ze speculeren op een verslechtering van de situatie”
© BART DEWAELE
Preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) voeren de druk op, maar stuiten voorlopig op het liberale blok. Voorzitters Egbert Lachaert (Open VLD) en Georges-Louis Bouchez (MR) zien geen eten en drinken in wat op tafel ligt. De boel volledig opblazen gaat te ver, maar dan moet wel voldaan worden aan een paar duidelijke liberale eisen. “Wij tekenen geen tekst die de overheidsfinanciën verder ontwricht en het land nog complexer maakt”, klinkt het.
Open VLD en MR hangen aan elkaar vast én ze stellen hun eisen. Dat is de boodschap die preformateurs Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) dinsdag kregen van de liberale voorzitters Georges-Louis Bouchez (MR) en Egbert Lachaert (Open VLD).
Die twee gruwen van het compromis tussen de twee grote partijen. Sociaal-economisch kleurt de tekst socialistisch, in ruil krijgt N-VA institutioneel verdere stappen, zoals bijvoorbeeld het federale beleid nu al anders voeren in Vlaanderen en Wallonië. Alleen is dat twee keer tegen de kar van de liberalen en zijn die niet geneigd om mee te stappen.
“Paars-geel heeft ook een liberale poot en die ontbreekt nu”, klinkt het binnen de liberale familie. “Dat er sociale accenten liggen is niet slecht, maar je moet die ook kunnen betalen. Dus moet je meer mensen aan het werk krijgen en de arbeidsmarkt versoepelen. En op het vlak van een staatshervorming vinden wij dat efficiëntie voorop moet staan. Dan mag herfederaliseren geen taboe zijn.” De begroting verder laten exploderen is bovendien absoluut geen optie. “We zitten nu al met een structureel tekort van 20 miljard euro. Het is niet de bedoeling dat we daar 30 miljard euro van maken en in Griekse toestanden verzeilen”, zegt een bron. Dus gaan de twee partijen een eigen nota schrijven met hun eisen en die overmaken aan de preformateurs.
Vernedering
Dat ze het samen doen, is ook een deel van de boodschap. PS en N-VA hebben eigenlijk maar één liberale partij nodig voor een meerderheid. PS liet in het verleden al duidelijk blijken dat er een rechtse partij te veel aan tafel zit. Aanvankelijk moest Open VLD wijken, omdat die sociaal-economisch toch wat rechtser gaat. Maar intussen heeft MR-voorzitter Bouchez al zo veel bokkensprongen gemaakt en bruggen verbrand, dat iedereen hem eigenlijk liever ziet ophoepelen.
In één beweging zou zijn partij dan ook uit de Waalse regeringen kunnen vallen. Met CDH en Ecolo heeft PS daar net zo goed een meerderheid. Dat zou een stevige vernedering zijn voor wie vandaag de helft van alle federale ministers én de premier levert. Maar dan zou het soortelijk gewicht van Open VLD meteen ook een fameuze duik nemen. De liberale voorzitters sloegen daarom de handen de afgelopen weken ook een paar keer uitdrukkelijk in elkaar.
Tijdrekken
Het liberale verzet is intussen zowat het enige dat een start van de onderhandelingen nog in de weg staat, geven verschillende bronnen aan. “Er zijn ferme vorderingen gemaakt tussen N-VA en de socialisten.” En CD&V en CDH hebben geen onoverkomelijke problemen met het compromis dat op tafel ligt.
De tijd begint bovendien te dringen, nu de corona-epidemie weer aan snelheid wint. “De liberalen mogen hun nota schrijven, maar ze moeten het proces ook niet nodeloos rekken”, klinkt het bij een onderhandelaar. “Het zou me niet verbazen dat ze speculeren op een verslechtering van de situatie, zodat een nieuwe regering vormen onmogelijk wordt en we deze restregering moeten laten zitten. Net zoals de vorige keer.”
Vrijdag moeten De Wever en Magnette voor het eerst verslag uitbrengen bij de koning. Tegen dan willen ze hun nieuwe regering zo ver als mogelijk in stelling hebben gebracht.
