Voor de tweede keer worden cultuur en horeca midscheeps geraakt

Onze sociale contacten moeten op een lager pitje. Zo mogen evenementen nog wel doorgaan, maar dan met maximaal 100 personen binnen of 200 personen buiten. Het treft, net zoals bij de lockdown, vooral de horeca, cultuur- en evenementensector.

“Deze nieuwe klap is enorm zwaar”, zegt Kaatje Lucas, woordvoerster van Horeca Vlaanderen. “Trouwfeesten mogen nu nog met tien mensen. Maar wie gaat er nu een feest voor tien genodigden organiseren? Veel traiteurs hadden het al moeilijk omdat er nog nauwelijks feesten zijn. Ook restaurants krijgen nu enorm veel annuleringen, omdat bezoekers door de nieuwe bubbelrichtlijnen hun tafels afzeggen. Andere mensen zijn bang om nog op café te gaan.”

Offensief 

Een kleine twee maanden geleden mochten de cafés weer de deuren openen, zij het met strikte veiligheidsmaatregelen. Waar horeca-uitbaters er aanvankelijk nog op hoopten dat de Veiligheidsraad vanaf 1 augustus nieuwe versoepelingen zou aankondigen, gaat alles door de stijging van het aantal besmettingen weer de andere kant op. 

Vooral in Antwerpen is het coronavirus aan een tweede offensief bezig. “Door de avondklok moeten cafés en restaurants om elf uur al sluiten”, zegt Lucas. “Natuurlijk betekent dat een serieus omzetverlies.”

In de stad Antwerpen en in enkele Antwerpse gemeenten zijn evenementen volledig afgelast. Het stadsfestival De zomer van Antwerpen met theater-, muziek- en circusvoorstellingen staat nu on hold. Het Openluchttheater (OLT) Rivierenhof zette eerst een alternatieve programmering in de steigers, nadat de grote concerten waren afgeblazen. Maar ook die concerten zullen niet meer kunnen doorgaan.

Het zorgt voor vele slachtoffers, onder meer bij kleine theatergezelschappen zoals Compagnie Marius. Dat was deze maand begonnen met toneelvoorstellingen voor een beperkt publiek van 54 toeschouwers in het Middelheimpark. Daar klinkt onbegrip voor de maatregelen, omdat het gezelschap er door bezoekers apart te zetten, handen te ontsmetten en persoonlijke gegevens bij te houden, er alles aan deed om de richtlijnen zo goed mogelijk op te volgen.

Er heerst onvrede in de kunstensector, zo stelt Tom Kestens, muzikant en woordvoerder van de Artiestencoalitie, die de belangen van kunstenaars verdedigt. “Ik denk dat onze sector het gevoel heeft dat veel van ons harde werk genegeerd wordt. We hebben een hele zoektocht gedaan om coronaproof concepten uit te denken. Maar vaak is dat voor niets geweest.”

Vooral de kleine niet-gesubsidieerde organisaties worden volgens Kestens door de aanhoudende onzekerheid getroffen. Nog voorbeelden daarvan zijn managementbureaus voor artiesten, boekingkantoren of kleine productiehuizen. “Ik denk dat velen onder hen stilaan hun rekening beginnen te maken en beseffen dat ze het moeilijk gaan overleven.”

Heropstart 

Voor nachtclubs is er tot nog toe al helemaal geen hoop geweest. Scenario’s waarin veel mensen dicht bij elkaar komen en roepen of zingen, zijn volgens virologen te vermijden. Maar ook grote festivals of grote feesten liggen uiteraard moeilijk. 

Twee weken geleden zei epidemioloog Pierre Van Damme (UAntwerpen) in het Vlaams Parlement nog dat het eigenlijk beter was om open kaart te spelen en toe te geven dat voor een aantal bedrijfstakken een heropstart er dit jaar niet meer zal inzitten. Misschien zelfs volgend jaar ook niet.

“Dat is geen mooi plaatje, maar Van Damme was tenminste oprecht”, zegt Bruno Schaubroeck van de Alliance Belgian Events Federations. “Bepaalde bedrijven zullen inderdaad een jaar geen werk hebben door de maatregelen en moeten dat beseffen.” 

De economische schade heeft natuurlijk al een grote invloed gehad op het personeel in de evenementensector. Uit een enquête van het expertisecentrum Publieke Impact van de Karel de Grote Hogeschool bleek in juni al dat drie op de tien organisaties uit de sector mensen hadden moeten ontslaan. Dat er buiten Antwerpen nog wel kleine evenementen kunnen plaatsvinden onder de pas afgekondigde regels, is volgens Schaubroeck maar een klein doekje voor het bloeden. “Zelfs voor een klein bedrijfsevent, neem nu een productlancering, zit je erg snel aan honderd mensen. Maar het is niet rendabel om zulke beperkte evenementen te organiseren. Er zijn ook weinig klanten die nu een evenement zullen willen aankondigen.”

Steun

Daarmee vervalt het idee dat de sector zich hieruit zou kunnen knokken met beperkte events. Nochtans wou de overheid die net stimuleren. Minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld) maakte het daarom volledig fiscaal aftrekbaar voor bedrijven om evenementen te organiseren. “Dat was op zich een goede maatregel”, zegt Schaubroeck. “Maar als we dus uiteindelijk geen events kunnen doen, schiet die steunmaatregel zijn doel voorbij.”

Daarom vraagt de eventsector, net als de horeca en cultuursector, nu om nieuwe steun van de overheid. “Een deel van het horecapersoneel staat op tijdelijke werkloosheid”, zegt Lucas. “Horeca Vlaanderen wil dat zij ook nog volgend jaar daar een beroep op kunnen doen.”

“Ik wil ook dringend een overleg over hoe we die kleine kunstorganisaties kunnen redden”, zegt Kestens. “Want er is op dit moment geen enkel perspectief. Wel voor de luchtvaart, want reizigers mogen wel samen op het vliegtuig zitten, maar niet voor de kunsten. Daar klopt toch iets niet.”