© Jean-Pierre Meggiorini/Wikimedia Commons CC BY-SA 3.0

Opnieuw een Stonehenge-mysterie opgelost (en een ander erbij): grote stenen kwamen van West Woods, 25 km verderop

Er is opnieuw een deeltje van het mysterie van Stonehenge opgelost geraakt: onderzoekers weten nu waar de grote zandstenen blokken precies vandaan komen - maar hoe ze daar zijn geraakt, blijft voer voor speculatie, want het blijkt zowat 25 kilometer verderop te zijn. Eén mysterie opgelost, een ander erbij. Het was overigens een 89-jarige man die alles in gang zette. 

De historische site van Stonehenge, in het zuiden van Engeland in Wiltshire, bestaat hoofdzakelijk uit een grote cirkel van enorme sarsen stenen (een soort zandsteen). Er bestaan nog altijd vragen over het precieze hoe, wie, wat en waarom van Stonehenge, maar één van de mysteries omtrent de archeologische site is alvast opgelost: de plaats waar de meeste van de grootste stenen precies vandaan komen. 

De doorbraak kwam er deze week, na tests die werden uitgevoerd op een ontbrekend stuk steen, dat zich tientallen jaren lang in de Verenigde Staten bevond. Volgens archeologen komen de stenen oorspronkelijk van een locatie met de naam West Woods, op de rand van de Marlborough Downs in Wiltshire.

Die plek ligt ongeveer 15 mijl (24 kilometer) ten noorden verwijderd van Stonehenge zelf, zo blijkt uit een wetenschappelijk artikel in het magazine Science Advances

Wetenschappers voerden geochemische tests uit op het stuk steen uit Amerika - met fluorescerende technieken en via x-stralen. Daarna werd vergeleken met gesteentes uit de buurt.

50 van de 52 gigantische steenblokken blijken nu van West Woods te komen. De sarsen megalieten werden in Stonehenge opgericht rond 2.500 voor Christus. De grootste reikt 9,1 meter hoog, de zwaarste weegt om en bij de 30 ton. 

De kleinere blauwsteen kwam uit Wales

Eén mysterie is opgelost, maar een ander blijft even intrigerend: "Hoe ze naar de site werden gebracht, is nog volop voer voor speculatie", zegt geomorfoloog David Nash van de universiteit van Brighton, die de studie leidde.

"Gezien hun omvang, moeten ze ofwel gesleept zijn ofwel op een rollende structuur zijn overgebracht. We kennen niet de precieze route, maar nu hebben we tenminste al een begin- en een eindpunt." 

Eerder hadden onderzoekers de herkomst van de kleinere blauwe hardstenen al teruggebracht tot Pembrokeshire in Wales, zowat 250 kilometer verderop in de Preseli Hills

Robert Phillips(89) reikte het ontbrekend puzzelstukje aan

Achter de doorbraak nu zit een bijzonder verhaal: in de late jaren 50 werd een van de stenen versterkt met ijzeren staven voor de stabiliteit en een van de mannen die toen aan het project meewerkte, ene Robert Phillips, nam toen  - met toestemming - de uitgeboorde stukjes mee toen hij naar de VS emigreerde.

Eigenlijk wist niemand precies nog waar die stalen waren, tot de 89-jarige Phillips na 60 jaar besloot om ze voor een deel terug te geven, vorig jaar. Die stalen zijn nu dus geanalyseerd - op de site zelf moet alles onaangeroerd blijven - mét resultaat dus. 

Hoe zijn ze naar Stonehenge gebracht? We kennen de exacte route niet, maar hebben nu tenminste een begin- en eindpunt

Geomorfoloog David Nash

Meest gelezen