Astronomen weten eindelijk waar mysterieuze radioflitsen vandaan komen

Ze werden zo’n tien jaar geleden voor het eerst opgemerkt, maar tot nu wist niemand waar ‘Fast Radio Bursts’ precies vandaan kwamen. Tot nu, want astronomen zijn erin geslaagd om de herkomst van de mysterieuze radiogolven te bepalen. Het antwoord: een dwergstelsel op ruim drie miljard lichtjaar afstand van onze aarde. Naar de oorzaak van de golven blijft het nog gissen.

mtm

Sinds de ontdekking in 2007 konden wetenschappers nog maar achttien Fast Radio Bursts (of FRB’s) registreren. De laatste ervan gebeurde vorig jaar door een telescoop in de Amerikaanse staat New Mexico, aldus een groep astronomen van de universiteit van Cornell in het vakblad Nature.

Krachtiger dan de zon

FRB’s zijn een korte, maar heldere radiopulsen die amper enkele milliseconden duren. In die tijd kunnen ze echter evenveel energie uitzenden als de zon in 10.000 jaar.

Van de achttien geregistreerde golven keerde er maar één meermaals terug: de in 2012 in Puerto Rico waargenomen FRB 121102. “Zodra we dat wisten, konden we ons beter voorbereiden”, zegt hoofdonderzoeker Shami Chatterjee. “En we boekten al snel resultaat: in zes maanden tijd wisten we negen FRB’s waar te nemen. Meer nog: we konden nu ook bepalen waar ze vandaan kwamen: een dwergstelsel op drie miljard lichtjaar afstand van onze aarde.”

“Onze ontdekking geeft nog geen definitief uitsluitsel over het fenomeen”, aldus Chatterjee. “Zo weten we nog niet waarom de pulsen uitgestuurd worden of door wat ze geproduceerd worden. Maar toch is dit een enorm belangrijke ontdekking. Al was het maar omdat ze enkele bestaande theorieën over FRB’s uitsluit.”

Tot voor kort speculeerden vele experten dat FRB’s afkomstig waren van sterren die explodeerden in supernova’s of van neutronensterren die instortten in zwarte gaten. Hoewel het nog altijd mogelijk is dat een van die scenario’s tot zo’n FRB leidt, komen ze toch niet overeen met de pulsen van de FRB 121102.

“Niet in onze achtertuin”

De nieuwe gegevens vegen ook de theorie van tafel dat de FRB’s van binnen ons eigen Melkwegstelsel zou komen. “Een bron zo dichtbij aarde is uitgesloten, althans in dit geval”, aldus medeonderzoeker Casey Law. “Dit is niet iets wat in onze achtertuin gebeurd.”

Wel mogelijk is dat de FRB’s afkomstig zijn van een neutronenster - mogelijk een type dat bekend is als magnetar - aldus de astronomen. Een neutronenster is een kleine, maar extreem dichte ster die gevormd wordt door de instorting van een ster die niet groot genoeg is om een zwart gat te creëren. Een magnetar heeft echter een extreem krachtig magnetisch veld. “Indien die ster omgeven is door materiaal dat vrijgekomen is bij een supernova-explosie, is het misschien mogelijk zo’n FRB te genereren.”

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer