‘Wij zijn diep geschokt en beschaamd’: professoren KU Leuven scherp voor unief in open brief over dood Sanda Dia

Als medewerkers van de KU Leuven zijn we diep geschokt en beschaamd over de recente onthullingen rond het overlijden van student Sanda Dia in het kader van de ‘studentendoop’ van Reuzegom in december 2018. 

Als professoren aan deze universiteit, die zich verantwoordelijk voelen voor het klimaat dat de KU Leuven studenten biedt, kunnen we dit alles niet met lede ogen aanschouwen. Welk signaal geven we aan huidige en toekomstige studenten indien tot op vandaag geen enkele van de 18 betrokken daders enige noemenswaardige sanctie heeft gekregen? De daders van de Reuzegom hebben hun studies kunnen voortzetten; sommige zijn intussen zelfs afgestudeerd. Andere leden die op de hoogte waren van de omstandigheden van het overlijden van Sanda Dia hebben weinig hinder ondervonden of werken als assistent aan onze universiteit. Dit tart elke verbeelding.

Bovendien lezen we dat de studentenvertegenwoordigers die voor een meer kordate aanpak pleiten ernstige intimidaties hebben ondervonden: vandalisme, bedreigingen, homofobe beledigingen - handelingen die niet thuishoren aan de universiteit en die ondanks de neergelegde klachten tot op heden ongestraft zijn gebleven.

Het gerecht moet zijn werk doen, maar als universiteit kunnen en moeten we ook reageren. Een tuchtrechtelijke sanctie heeft geen strafrechtelijk karakter. Een universiteit kan zelfstandig beslissen welke studenten aan haar instellingen welkom zijn. Zeker nu nieuwe elementen aan het licht zijn gekomen die duidelijk aantonen dat deze studenten hebben gelogen in hun getuigenis.

Artikel 122 van het tuchtreglement laat er geen enkele twijfel over bestaan: studenten dienen zich in hun gedragingen en sociale betrekkingen zowel binnen als buiten de universitaire gemeenschap te laten leiden door eerbied voor de menselijke persoon. Indien de mensonterende behandeling van een student met de dood als gevolg geen zwaarste inbreuk is op “eerbied voor de menselijke persoon”, dan kunnen we het algehele nut van een tuchtreglement in vraag stellen.

Als ondertekenaars vragen we dat alle betrokken leden van het ondertussen ontbonden Reuzegom die momenteel nog aan onze Alma Mater studeren met onmiddellijke ingang geschorst worden en alle banden met de universiteit verbroken worden. Tevens moet de KU Leuven zich beraden over de mogelijke sancties die ze nog kan nemen ten aanzien van degenen die ondertussen zijn afgestudeerd, van wie er minstens één aan onze universiteit tewerkgesteld zou zijn.

Verder verzoeken we ook een herziening van de bestaande tuchtprocedure en een evaluatie van de specifieke  tuchtprocedure gevolgd ten aanzien van de leden van Reuzegom. Artikel 125 van het tuchtreglement voorziet vijf mogelijke sancties, gaande van waarschuwing tot de uitsluiting als meest verregaande sanctie. Een tuchtcommissie wordt enkel samengeroepen wanneer een uitsluiting door de vicerector wordt overwogen. Wij willen daar verandering in zien, zodat er garanties komen dat zwaarwichtige feiten als deze niet enkel door de vicerector worden beoordeeld maar automatisch voor een tuchtcommissie verschijnen.

We roepen de universiteit tevens op nog meer werk te maken van haar gelijke kansen- en diversiteitsbeleid, dat tot dusver te vrijblijvend is.  De werking van het meldpunt grensoverschrijdend gedrag moet worden geëvalueerd: hoeveel meldingen gebeuren er op jaarbasis? Wat gebeurt er met de klachten? Verder moet het bestaan van dit meldpunt actiever worden gepromoot onder de studenten. De elementen die in de berichtgeving rond de affaire naar boven zijn gekomen wijzen duidelijk op racisme en elitisme. Onze universitaire missie is niet enkel studenten op te leiden voor de arbeidsmarkt, maar vooral ook verantwoordelijke burgers te vormen die met een juist moreel kompas de wereld ingaan. Daarin dragen wij een nooit te relativeren verantwoordelijkheid.  

Wij roepen dan ook het rectoraat op om het juiste signaal naar haar personeel en studenten te sturen en kordaat te handelen. We bieden waar nuttig graag onze hulp aan.

Deze brief wordt ondertekend door (in alfabetische volgorde): Orhan Ağırdağ, Karel Arnaut, Jaak Billiet, Ann Cassiman, Filip De Boeck, Bruno De Meulder, Ezra Dessers, Nadia Fadil, Hilde Heynen, Martin Kohlrausch, Rudi Laermans, Matthias Lievens, Maarten Loopmans, Frank Moulaert, Ides Nicaise, Karen Phalet, Jeroen Poblome, Magaly Rodriguez, Jan Schreurs, Robert Speijer, Jan van Bavel, Pieter van den Broeck, Karel Van Nieuwenhuyse