‘Gratis lokaal contactonderzoek is ondoenbaar’: Zuid-West-Vlaanderen wil boter bij de vis

Wouter Beke op 20 juli 2020. © Belga
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Nu gemeenten officieel zelf aan contactopsporing mogen doen, vraagt Philippe De Coene, Kortrijks SP.A-schepen en voorzitter van de West-Vlaamse zorgvereniging W13, een extra financiële tegemoetkoming. Voorlopig zonder gehoor.

Na het groen licht van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) mogen lokale besturen zelf beslissen om al dan niet het contact- en brononderzoek in eigen handen te nemen. De steden en gemeenten krijgen drie scenario’s voorgeschoteld. In het eerste blijft alles zoals het is. Het Vlaamse consortium van ziekenfondsen en callcenters blijft het contactonderzoek uitvoeren. In het tweede vormt het lokale opsporingssysteem een aanvulling op het Vlaamse. In het derde wordt Vlaanderen volledig losgelaten en komt de aansprakelijkheid volledig bij het lokale niveau te liggen.

De ingreep van Beke komt er nadat verschillende lokale besturen op eigen houtje contactonderzoek begonnen te organiseren. Dat was onder meer het geval in de regio rond Kortrijk, Lokeren en Limburgse gemeenten als Dilsen-Stokkem.

‘Alstublieft, geef ons adresgegevens’

Via een online vergadering legde minister Beke dinsdagochtend alles haarfijn uit aan de lokale besturen. Daar zette hij ook in de verf dat voortaan álle eerstelijnsregio’s de individuele data van besmette patiënten kunnen inkijken. Die informatie gaat dus verder dan de data die de gemeenten reeds kregen over de besmettingen op wijk- en straatniveau.

Voor de gemeenten die al met het onderzoek in de weer zijn, vormde dat tekort aan geïndividualiseerde data het meest urgente probleem. ‘Met de huidige data van de Vlaamse regering weten we dat de besmettingen verspreid zijn over heel de stad. Nu hebben we nood aan adressen’, zegt burgemeester van Lokeren Filip Anthuenis (Open VLD). Eenzelfde geluid klinkt in het relatief zwaar getroffen Borsbeek. ‘Alstublieft, geef ons de adresgegevens’, zegt burgemeester Dis Van Berckelaer (Iedereen Borsbeek). ‘Met enkel wijkgegevens kan ik de covid-patiënten niet ondersteunen.’

We vragen geen royale, maar een sobere vergoeding.

Philippe De Coene (SP.A), voorzitter W13

Sobere vergoeding

Ook Kortrijk staat te popelen om die data in handen te krijgen. De stad maakt deel uit van de Zuid-West-Vlaamse zorgvereniging W13. Die kreeg al expliciet de zegen van Vlaanderen om een autonoom contactopsporingssysteem op te zetten. Kortrijks SP.A-schepen en voorzitter van W13 Philippe De Coene is relatief tevreden over de verduidelijking van Beke. Toch blijft hij nog op zijn honger zitten over één aspect: het financiële plaatje.

‘Op dit moment is er non-financiering voor ons personeel en onze middelen. Dat begrijpen we niet’, zegt hij. ‘Gratis lokaal contactonderzoek is ondoenbaar.’

De Coene verwijst naar het contract van het Vlaamse contactonderzoek, dat maximaal 121 miljoen euro bedraagt, inclusief btw. ‘Wij willen van niemand geld afpakken, maar we kunnen dit onderzoek ook niet gratis blijven doen. We vragen geen royale, maar een sobere vergoeding voor de prestaties die we transparant bijhouden.’ Volgens de SP.A’er moet het geld niet per se naar het bestuur. Ook de eerstelijnszones en de huisartsenkringen worden te krap gefinancierd, zegt hij.

Maar volgens minister Beke krijgen de huisartsenkringen en de regionale zorgraden al meer middelen. Ook vermeldt hij de nog te vormen mobiele equipes, die lokale covid-uitbraken moeten bestrijden. Extra vergoedingen voor de lokale besturen zijn op dit moment dus niet aan de orde.

Mailverkeer toont bezorgdheid ziekenfondsen over lokaal contactonderzoek

Nadat in juli lokale initiatieven her en der als paddenstoelen uit de grond rezen, waren de ziekenfondsen ervoor beducht om de centrale rol van Vlaanderen te lossen. Dat blijkt uit intern e-mailverkeer dat Knack kon inkijken en waarnaar ook N-VA-parlementslid Lorin Parys verwees in het Vlaams Parlement.

In de e-mails, die dateren van 29 juli, spreken de huisartsenvereniging Domus Medica, de Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) en VIVEL, de organisatie voor de eerstelijnszorg, zich uit voor ‘een nieuwe aanpak van de pandemie’, die ‘snel, accuraat en lokaal’ is. De voorstellen werden punt voor punt in een document gegoten dat diende voor een bijeenkomst van de Vlaamse stuurgroep contactonderzoek.

In de e-mails toont de Christelijke Mutualiteit (CM) zich bezorgd over het ontstaan van een ‘parallel circuit naast de Vlaamse tracing’. Een groot ‘struikelblok’ is dat ‘de lead van het contactonderzoek verlegd wordt naar het niveau van de eerstelijnszone, wat nadrukkelijk niet de bedoeling is’.

De vertegenwoordiger van de Christelijke Mutualiteit wil daarom duidelijk maken dat de ‘ziekenfondsen nadrukkelijk pleiten voor een Vlaamse regie en een door Vlaanderen gecoördineerde aanpak’. Daarbij kan weliswaar een ‘maximale synergie ontstaan tussen de Vlaamse contacttracing en brononderzoek en de lokale en regionale ondersteuningsinitiatieven’.

De bedenkingen bij het lokale contactonderzoek werden eerder al geformuleerd door CM-topman Luc Van Gorp. ‘Eén Vlaamse regie met een centrale database en een centraal platform is een absolute voorwaarde’, klonk het op 1 augustus in De Standaard. Ook het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid had bedenkingen. ‘Meer dan 300 initiatieven zouden onbeheersbaar worden’, aldus topman Dirk Dewolf dinsdagavond in Terzake.

Jan De Maeseneer, emeritus hoogleraar huisartsengeneeskunde (UGent) en lid van de stuurgroep contactonderzoek zegt deze week in Knack dat het verzet van de ziekenfondsen ‘politieke redenen’ heeft. ‘Ze willen hun macht blijkbaar liever niet afgeven. Er is ook een contract met de overheid van 100 miljoen, dat is voor de ziekenfondsen een belangrijk financieel aspect.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content