Minstens 135 doden, 300.000 mensen dakloos: Libanon kondigt noodtoestand af in Beiroet

De Libanese regering heeft de veiligheid in Libanon aan defensie en het leger opgedragen om een huisarrest op te leggen aan iedereen die sinds 2014 instond voor het beheer van de opslagplaats die dinsdagavond ontplofte. In hangar 12, waar nu enkel nog een krater is te zien, lag al zes jaar lang 2.750 ton ammoniumnitraat, een basisstof voor kunstmest, maar ook voor bommen. In 2013 namen Libanese autoriteiten de lading in beslag, nadat een Moldavisch schip met technische problemen kampte in de haven. 

Zowel de douane als de havenautoriteiten zeggen dat ze de afgelopen jaren meermaals het gerecht hebben verzocht om het gevaarlijke materiaal te verplaatsen. Persbureau Reuters bezit documenten die dat ondersteunen. In de plaats daarvan is de opslagplaats en haar inhoud verwaarloosd, tot ze dinsdagavond ontplofte.

“Dit incident toont het kolossale mismanagement door de politiek elite”, zegt Maha Yahya, de Belgisch-Libanese directeur van het Carnegie Middle East Center in Beiroet. 

De dodentol is intussen opgelopen tot 135 personen, maar er zijn nog altijd vermisten. Meer dan 5.000 anderen zijn gewond. Volgens de gouverneur van Beiroet zijn naar schatting 300.000 mensen dakloos geworden, onder wie twee personeelsleden van de Belgische ambassade die lichtgewond geraakten, en opgevangen worden in de residentie van de ambassadeur. 

De Belgische dienst Buitenlandse Zaken meldt het overlijden van twee Belgen die ook de Libanese nationaliteit hadden. In Brussel zochten verschillende Libanezen en sympathisanten woensdagavond troost bij elkaar op het Beursplein en Brussels burgemeester Philippe Close (PS) heeft een rouwregister geopend in het stadhuis.

‘Instorting van het land versnellen’

Door de omvang van de vernielingen in de haven en de rest van Beiroet zal de explosie ook een effect hebben op de Libanese economie, die al maanden kampt met een diepe economische en politieke crisis. De helft van de Libanezen leeft onder de armoedegrens, alleen al tussen maart en mei verdubbelde de prijs van vlees.

“Dit incident gaat de instorting van het land versnellen”, zegt Yahya. “In een land dat voor 80 procent van zijn consumptiegoederen afhankelijk is van invoer, is de haven, de voornaamste aanvoerroute, afgesneden. Graansilo’s zijn vernield. Voedsel zal nog duurder worden. De schade wordt geraamd op 10 tot 15 miljard dollar. Die komt boven op de 100 miljard dollar aan schulden. Mensen zijn woedend. Shellshocked en woedend.”

Een glazenmaker kwam woensdag de schade opmeten in Yahya’s appartement, maar het is niet eens zeker of er nog voldoende glas en aluminium in het land is. 

Over de hele wereld bieden landen hun steun aan. Frankrijk en Nederland stuurden al vliegtuigen met tientallen hulpverleners en tonnen medisch materiaal ter plekke. België bood de hulp van het B-Fast Team aan, maar wachtte op een expliciete lijst met benodigdheden uit Beiroet. 

De Libanese ambassade bezorgde die woensdag in de late namiddag, waarna verschillende departementen overlegden. “Dan toetsen we met de rest van de EU af of het niet al door een ander geleverd is”, aldus een bron. “Dat is trager, maar anders staat iedereen daar met hetzelfde hulpmateriaal.” 

 Donderdag moet de regering haar ‘go’ geven.