Nu we in Vlaanderen volop in de tweede golf van de coronacrisis zitten, kondigt de Vlaamse regering bijkomende steunmaatregelen aan. Die steun gaat naar ondernemingen die in augustus en september een zwaar omzetverlies lijden (meer dan 60 procent vergeleken bij 2019).

Minister-president Jambon (N-VA) begon de persconferentie van zijn regering met te herinneren aan alle nieuwe maatregelen zoals de avondklok in Antwerpen. ‘Alle nieuwe maatregelen hebben zeer zware gevolgen op economisch vlak maar ook op maatschappelijk vlak. We zijn ons daar zeer bewust van. De evenementensector gaat bijvoorbeeld door een hel.’

De ambitie van de Vlaamse regering is de gezonde bedrijven en organisaties steunen en ze door de crisis helpen, zei hij. Om enige zuurstof aan onze economie te geven. ‘En neen, we kunnen het geleden verlies niet helemaal compenseren’, zei Jambon ook. Dit kost de overheid geld, zei hij, maar zonder die steun zouden vele bedrijven failliet gaan en zou het de Vlaming uiteindelijk meer kosten.

Vooral de evenementensector, met 80.000 werknemers, en de horeca en toeristische sector lijden zwaar onder de coronapandemie.

Daarom riep minister-president Jan Jambon de hele bevolking op om de opgelegde maatregelen (bubbel van vijf, mondmasker, avondklok, afstand houden ...) te blijven volgen zodat we het virus snel kunnen terugdringen en onze economie weer gezond kan worden.

Hoe ziet de steun eruit?

Ondernemingen die door nieuwe coronamaatregelen hun omzet fors (min zestig procent) zien dalen, kunnen voor de periode augustus-september 2020 een Vlaams beschermingsmechanisme aanvragen. De hoogte van het bedrag wordt bepaald op basis van de omzet van de onderneming. Het gaat dus niet langer om een forfaitair bedrag.

Het steunbedrag bedraagt 7,5 procent van de omzet tijdens dezelfde periode vorig jaar. De 7,5 procent is een benadering op basis van een redenering waarbij uitgegaan wordt van een gemiddelde vaste kost van 15 procent ten aanzien van de omzet, en een subsidiepercentage van 50 procent van die gemiddelde vaste kost. Het maximumbedrag ligt op 15.000 euro. De subsidie wordt gehalveerd als de onderneming minder dagen geopend is dan het aantal geopende dagen in de periode van 1 augustus tot en met 30 september 2019.

Het beschermingsmechanisme kan logischerwijs pas na 30 september worden aangevraagd. Ondernemingen die door de recente verstrengde maatregelen verplicht gesloten zijn, kunnen wel een voorschot van maximaal 2.000 euro aanvragen.

Witte kassa nodig

Ondernemingen die regelmatig maaltijden aanbieden of traiteurs kunnen alleen een bedrag van 3.000 euro of meer krijgen als ze werken met een geregistreerd kassasysteem, de zogenaamde witte kassa. Ondernemingen die sinds de start van de coronacrisis nog steeds verplicht gesloten zijn, zoals de discotheken, vallen niet onder het toepassingsgebied van dit beschermingsmechanisme omdat zij nog steeds de dagpremie van 160 euro per dag kunnen krijgen.

Bevoegd minister Hilde Crevits (CD&V) had het bij de voorstelling van de maatregelen ook even over de onrechtvaardig aangevraagde premies. Zij onderlijnde daarbij dat vele duizenden premies terecht werden aangevraagd. Maar er wordt sterk gecontroleerd, zei ze nog. En wie onterecht steun vroeg, wordt op het matje geroepen.

Evenementensector

De Vlaamse regering doet ook een geste aan de evenementensector. Crevits: ‘De handelshuurlening wordt vanaf nu ook uitgebreid naar de eventsector. Handelshuurleningen zijn bedoeld voor huurders die moeilijkheden hebben om de handelshuur te betalen. Dat is nu zeker het geval voor ondernemingen in de eventsector. Zij huren gebouwen of loodsen om hun materiaal te stockeren. Concreet zal de Vlaamse overheid ook voor hen 2 maanden huur voorschieten, op voorwaarde dat de verhuurder ook 1 of 2 maanden kwijtscheldt. Het maximumbedrag voor de lening bedraagt 35.000 euro.’

Versoepeling

Tot slot kondigde de Vlaamse regering ook een versoepeling aan in het systeem van de achtergestelde leningen. Start-ups, scale-ups en andere bedrijven kunnen zo’n lening aanvragen. Een van de voorwaarden nu is dat het bedrijf op het moment van de aanvraag 80 procent van het personeel dat eind 2019 aanwezig was nog tewerkstelt of de 80 procent tewerkstelling opnieuw bereikt tegen eind 2020.

In de praktijk blijkt evenwel dat ondernemingen terughoudend zijn om de lening aan te vragen uit vrees dat dit hoge percentage, en de korte termijn om dit te behalen, niet kan gerealiseerd worden. De Vlaamse regering vraagt PMV (Participatie Maatschappij Vlaanderen) nu om meer tijd te geven aan ondernemingen om aan de tewerkstellingsvoorwaarde te voldoen en om de minimumvoorwaarde te verlagen naar 60 procent.

Dank u, burgemeesters

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) nam op de persconferentie ook even het woord om de vele burgemeesters te danken voor hun inzet. Hij riep hen andermaal op om niet alle kleinere culturele evenementen meteen te schrappen. En hij vroeg hen te kijken of zij aanvullend de handelszaken in moeilijkheden kunnen steunen.

Maar dat laatste moeten we allemaal doen, zei hij. ‘Blijf onze horeca, onze retail steunen. Laat hen in de mate van het mogelijke niet in de steek.’