Vlaamse regering komt met nieuw niet-forfaitair steunmechanisme voor bedrijven

De Vlaamse regering heeft vanmorgen om 11.15 uur een persconferentie gegeven rond bijkomende economische steunmaatregelen in het kader van de coronacrisis. Minister-president Jan Jambon (N-VA) en ministers Hilde Crevits (CD&V) en Bart Somers (Open Vld) stelden de plannen voor.

Jambon ving aan met uit te leggen dat de persconferentie rond de nieuwe steunmaatregelen er komt “aangezien het coronavirus ons land maar blijft teisteren”.

“Een week geleden heeft de Veiligheidsraad bijkomende maatregelen genomen rond de sociale bubbel, de mondmaskerplicht en onze manier van winkelen. In de provincie Antwerpen kwamen er nog bijkomende maatregelen bij, zoals de avondklok”, aldus Jambon. “Ik moet er geen tekeningetje bij maken dat al die maatregelen zeer zware gevolgen hebben op economisch vlak, maar ook op maatschappelijk vlak. Wij zijn ons daar als Vlaamse regering bijzonder bewust van.”

“Veel ondernemers beleven zwarte tijden, met name de evenementensector - die gaat door een hel. Deze week nog hebben we burgemeesters en gouverneurs opgeroepen om op een correcte manier te kijken naar evenementen. Er zijn protocolakkoorden gemaakt met de evenementen -en culturele sector en als de draaiboeken goed gevolgd worden, kan nog veel. Ook in deze coronatijden kunnen met de nodige maatregelen verschillende evenementen ‘coronaproof’ georganiseerd worden.”

“Dat neemt niet weg dat het verschrikkelijke tijden blijven en daarom hebben we met de Vlaamse regering de voorbije dagen gewerkt aan een nieuwe set bijkomende steunmaatregelen.”

“Zo zullen handelszaken en ondernemingen die een zwaar omzetverlies lijden in deze periode, steun krijgen vanuit de Vlaamse regering”, kondigde de minister-president aan. “Ook breiden we de handelshuur - die al bestond voor een aantal sectoren - uit naar de evenementensector. Ten slotte versoepelen we ook de voorwaarden om als bedrijf via PMV (het investeringsverhikel van de Vlaamse overheid) een achtergestelde lening te kunnen krijgen.”

_{(Lees verder onder de foto)}

Wat is de algemene filosofie achter de maatregelen? “De ambitie van de Vlaamse regering is denk ik glashelder”, aldus Jambon. “Wij willen de organisaties, bedrijven, zelfstandigen die in economisch gezonde doen waren voor de coronacrisis, door de crisis helpen en zorgen dat ze erna terug kunnen bloeien. Wij hebben nooit de ambitie gehad - en dat kon ook niet, dat zou te veel geld kosten - om elke euro verlies te compenseren.”

In de begroting is tot 80 miljoen euro voorzien voor de nieuwe zet, maar het is niet uitgesloten dat die uiteindelijk minder zal kosten. Dat valt moeilijk in te schatten, luidde het. “Ja, dit slaat een enorm gat in onze begroting”, zei Jambon. “Maar zonder deze extra economische steunmaatregelen zouden heel wat bedrijven overkop gaan, zou de werkloosheid torenhoog toenemen en zouden de lasten voor de overheid nog veel groter zijn dan tengevolge van de steunmaatregelen die we geven.”

“We roepen een ‘Vlaams beschermingsmechanisme’ in voor de periode gaande van 1 augustus tot eind september”, verduidelijkte minister van Economie Hilde Crevits over de eerste steunmaatregel. “Alle Vlaamse bedrijven die een omzetverlies hebben van meer dan 60 procent - 2020 vergeleken met 2019 - kunnen aanspraak maken op ondersteuning van Vlaanderen. In tegenstelling tot de vorige maatregelen gaan we geen forfataire steun geven, die periode is voorbij.”

“We zoeken eigenlijk naar een parameter voor vaste kosten die bedrijven hebben, waar weinig omzet tegenover staat omwille van de coronamaatregelen. Die bedrijven willen we ondersteuning bieden. We hebben geschat dat zo’n 15 procent - gemiddeld - gaat naar vaste kosten. Voor de maanden augustus en september komen wij als Vlaamse overheid tussen in de helft van die vaste kosten. Dat is zo’n 7,5 procent als je dat vergelijkt met de omzet.”

“Maximale bescherming die een bedrijf kan krijgen is 15.000 euro voor de twee maanden, en de steun wordt gehalveerd als je zelfstandige bent in bijberoep en voor bedrijven die nu minder openingsdagen tellen dan vorig jaar.” Ondernemingen die regelmatig maaltijden aanbieden, moeten ook verplicht over een witte kassa beschikken. Het mechanisme kan overigens pas na 30 september worden aangevraagd. Bedrijven die nu verplicht gesloten zijn, kunnen wel een voorschot ontvangen van maximaal 2.000 euro.

Ook Crevits benadrukte dat het met deze maatregel de bedoeling is om bedrijven die gezond waren voor de crisis, maar dus zwaar omzetverlies hebben geleden, te beschermen tegen een faillissement. “De vraag was heel, heel groot”, zei ze.

Crevits zoomde ook even in op onterecht aangevraagde premies. Daar was de laatste dagen veel rond te doen. “Honderdduizenden premies zijn aangevraagd, door bedrijven die ze absoluut en accuut nodig hadden”, aldus de minister. “Door bedrijven die enorm verlies leden, waar het eigenlijk een bloedbad is. Ik wil niet dat bedrijven die ter goeder trouw en terecht premies aangevraagd hebben, het slachtoffer worden van een aantal ondernemingen die misbruik maken van het systeem. Dat is de reden dat er nu ook erg gecontroleerd wordt, er zijn extra mensen aan de slag om die controles te doen.”

Lees ook: Al 18 miljoen euro aan coronapremies teruggevorderd

_{(Lees verder onder de foto)}

“Er is ook de specifieke maatregel voor de sector van de evenementen”, ging Crevits verder. “We hebben beslist om de maatregel die al gold in de horeca - waarbij een maand huur van een pand kwijtgescholden wordt en men twee maanden onder de vorm van een lening van de Vlaamse overheid huur betaald krijgt - naar de evenementensector uit te breiden. Dit in de hoop dat dit ook die zeer zwaar getroffen sector, en de kermissen bijvoorbeeld, een stuk soelaas kan bieden.” Het maximumbedrag voor de lening bedraagt 35.000 euro.

“Tot slot, voor de grotere bedrijven is het zo dat wie in moeilijkheden verkeert, naar onze Participatiemaatschappij Vlaanderen kan stappen om een achtergestelde lening te verkrijgen. Eén van de voorwaarden die we als Vlaamse overheid oplegden, was dat je je moest engageren om tegen eind 2020 opnieuw 80 procent van het personeel aan de slag te hebben. We beseffen dat dit voor veel bedrijven onmogelijk is. Vandaar dat we die voorwaarde nu lossen; hij gaat niet weg maar zakt naar 60 procent tewerkstelling die er moet zijn. Ondernemingen kunnen ook meer tijd krijgen om tot die 60 procent te komen.”

Daarnaast wil de Vlaamse regering ook het decreet rond de win-win-lening aanpassen, om de solvabiliteit van bedrijven te versterken. Het maximum te ontlenen bedrag per onderneming zou verhoogd worden van 200.000 euro naar 300.000 euro; het bedrag per kredietgever van 50.000 euro naar 75.000 euro en het wordt mogelijk om de looptijd te laten variëren tussen vijf en tien jaar. Ook het fiscale voordeel van 2,5 procent zal worden uitgebreid tot de totale looptijd van maximaal tien jaar, terwijl het eenmalige fiscale voordeel bij definitief verlies tijdelijk wordt verhoogd van 30 naar 40 procent maar dan enkel voor leningen die afgesloten zijn sinds 15 maart tot eind volgend jaar. Het Vlaams parlement moet zich hier nog over uitspreken.

Minister Bart Somers riep op zijn beurt nog de lokale besturen op om te onderzoeken in hoeverre zij “complementaire maatregelen” kunnen treffen.

Horeca Vlaanderen noemt het nieuwe mechanisme welkome steun voor “de meest getroffen horecaondernemers zoals de feestzalen, cateraars, hotels en cafés met een vervroegd sluitingsuur”. “Deze ondernemers hadden amper nog vooruitzichten”, zegt CEO Matthias De Caluwe. “Deze beslissing geeft hen ademruimte en de broodnodige steun om het hoofd boven water te houden.”

Uit een bevraging van Horeca Vlaanderen blijkt dat 93 procent van de feestzaaluitbaters, cateraars en traiteurs in augustus zeer slechte vooruitzichten hebben door (quasi) geen boekingen. Hetzelfde geldt voor de hotelsector, vooral in Antwerpen (92 procent) en Vlaams- Brabant (89 procent). Maar ook bijvoorbeeld cafés die getroffen zijn door het vroegere sluitingsuur en zo veel omzet missen.

Ook ondernemersorganisatie Unizo reageert tevreden. “Wij zijn ervan overtuigd dat dit nieuwe steunpakket onze Vlaamse ondernemers goed ondersteunt en denken daarbij vooral aan de horeca, winkels en de ganse evenementen- en reissector”, zegt Johan Bortier van Unizo. “Het virus is niet met vakantie, de Vlaamse regering is dat gelukkig ook niet.”

De organisatie vindt het ook goed dat er wordt afgestapt van forfaitaire premies. “De ondersteuning wordt zo gerichter”, luidt het. “Unizo vroeg ook een aanpassing van twee reeds bestaande ondersteuningsmaatregelen, namelijk de handelshuurregeling en de coronalening. Ook hier gaat de Vlaamse regering gedeeltelijk op in.”

Voka benadrukt eveneens dat bijkomende maatregelen nodig waren en dan met name voor de sectoren van de evenementen, beurzen, horeca en handel. “De tweede coronagolf dreigt heel wat rechtkrabbelende ondernemingen kopje onder te duwen”, zegt Niko Demeester, secretaris-generaal van de werkgeversfederatie. “Het hele ecosysteem van de evenementen- en cultuursector is midscheeps geraakt”. “Het is positief dat men bijkomende maatregelen neemt voor alle ondernemingen met de gerichte compensatie voor omzetverlies, de versoepelde voorwaarden voor een achtergestelde lening en de uitgebreide handelshuurregeling”, aldus Demeester.

Lees ook: Nu al bedrijven overkop in voorspelde golf van faillissementen: drie ondernemers getuigen (+)