Het ging deze week vooral over de desastreuze resultaten die bedrijven moesten bekendmaken als gevolg van de coronacrisis. Maar uit Duitsland kwam goed nieuws waaraan we ons kunnen optrekken. Knack-redacteur Ewald Pironet blikt terug.
1. Ravage
‘We ervaren een kantelpunt in de wereldwijde luchtvaartindustrie. We verwachten niet dat de vraag voor 2024 zal terugkeren naar het niveau van voor de crisis. Vooral op langeafstandsroutes zal er geen snel herstel zijn.’
Carsten Spohr, ceo Lufthansa, De Standaard, 6 augustus.
Met het bekendmaken van de halfjaarresultaten (die van januari tot en met juni en waarin dus de eerste coronagolf vervat zit), wordt de ravage die het coronavirus aanricht in sommige sectoren duidelijk zichtbaar. In de luchtvaartsector, bijvoorbeeld. Brussels Airlines vervoerde sinds januari 67 procent minder passagiers, de inkomsten daalden met 63 procent van 684 miljoen tot 252 miljoen euro. De eerste helft van 2020 werd 182 miljoen euro verlies geboekt, en het ging al niet zo goed met Brussels Airlines, want in 2019 werd over deze periode 36 miljoen verlies genoteerd.
De topman van Lufthansa, moederbedrijf van Brussels Airlines, ziet pas een normalisering van het vliegtuigverkeer tegen 2024, en de vraag is zelfs of dat niet te optimistisch is. Zullen we ooit opnieuw zo veel en op dezelfde manier het vliegtuig instappen zoals vóór de coronacrisis? Het lijkt erop dat de luchtvaartsector zich zal moeten heruitvinden. En dat geldt al helemaal voor de cruisesector. Wie zal nog een cruise boeken op zo’n massaschip?
Het lijkt erop dat de luchtvaartsector zich zal moeten heruitvinden. En dat geldt zeker voor de cruisesector.
Naast de toeristische sector werden ook de cultuur- en evenementensector zwaar getroffen. Een voorbeeld: de grootste concertorganisator ter wereld en moedermaatschappij van Rock Werchter, Live Nation, organiseerde vorige jaar tussen april en eind juni alleen in de VS en Canada 7.200 concerten. Dit jaar waren dat er slechts 24. Het aantal concertbezoekers verpulverde van 15,8 miljoen in 2019 naar 8.000 nu. Het is maar één voorbeeld, maar de hele cultuursector, met talloze vertakking van zaaluitbaters over catering tot podiumbouwers, bloedt leeg.
De Vlaamse regering probeert daar wat aan te doen. Zo riep het de burgemeesters en provinciegouverneurs op niet te snel culturele voorstellingen en andere evenementen te schrappen. Daarnaast kwam het met een nieuwe reeks steunmaatregelen. Maar de cultuursector zal het moeilijk blijven hebben zolang er geen vaccin is tegen het coronavirus. En ja, de cultuursector heeft een punt als hij opwerpt dat mensen wel opeengepakt in een vliegtuig mogen gaan zitten, maar niet in een concertzaal – maar de vraag is veeleer of die vliegtuigreizen nog te verantwoorden zijn. En het kan geen goed idee zijn om de cultuurvoorstelling vanaf nu in een vliegtuig te laten plaatsvinden.
2. Stadsweefsel
‘Je moet maar eens door de historische stadskern van Brugge of Antwerpen lopen, en zien hoeveel terrasjes er leeg zijn.’
Hilde Crevits (CD&V), Vlaamse minister van Economie, alle media, 7 augustus.
Niet overal is het kommer en kwel als gevolg van de coronacrisis. Zo zagen de Europese winkels van Ahold en Delhaize hun omzet tijdens de lockdownperiode met 10 procent stijgen. De winst verdubbelde zelfs in het tweede kwartaal, dat loopt van april tot en met juni. Eerder had ook al de Franse supermarkt Carrefour uitgepakt met goede resultaten.
Werden de prijzen in de winkels in alle stilte verhoogd?
Waar is dat aan te danken? Sommigen opperen dat de drankenverkoop in de winkels gestegen zou zijn, terwijl cafés en restaurants dicht waren. De winstmarges daarop zijn groot. Of heeft het te maken met het verbod op winkelpromo’s en kortingacties dat een tijdlang werd ingevoerd tijdens de coronacrisis? Of werden de prijzen in alle stilte verhoogd? Dat is nog onduidelijk.
Heel wat andere winkels, zoals kledingboetieks, kregen het wél moeilijk. De koopjesperiode, die op 1 augustus officieel van start ging, verloopt in mineur. De shoppingervaring is weer helemaal weg nu een tweede coronagolf dreigt. Het ziet er naar uit dat de leegstand in vele winkelstraten, die al groot was, de volgende maanden nog zal toenemen. De horeca krijgt het ook zwaar te verduren, de terrasjes blijven leeg, zoals ook Vlaams minister Hilde Crevits (DD&V) al opmerkte: ‘Je moet maar eens door de historische stadskern van Brugge of Antwerpen lopen, en zien hoeveel terrasjes er leeg zijn.’
Dat heeft grote gevolgen voor het stedelijke weefsel. Daar wezen de Leuvense hoogleraren Herman Daems, voorzitter van BNP Paribas Fortis en Koen Debackere, voorzitter van KBC, al op in een eerder interview met Knack. Daems zei toen: ‘De steden hadden al te kampen met heel wat leegstand, en nu wordt hun commerciële functie nog eens zwaar getroffen. We moeten er dringend over nadenken hoe we de steden weer aantrekkelijk kunnen maken, want ze spelen toch een cruciale rol in onze samenleving.’ Over hoe we de steden opnieuw aantrekkelijker kunnen maken, hebben we nog niet veel gehoord.
3. Banken
‘We beginnen nu pas echt de impact van de crisis te zien.’
Johan Thijs, topman KBC, De Tijd, 7 augustus
Vele bedrijven dreigen dus dit najaar failliet te gaan, de werkloosheid zal toenemen. De banken nemen hun voorzorgen: zullen de ondernemingen en gezinnen nog hun leningen kunnen terugbetalen? Tot nu blijkt dat mee te vallen, maar KBC zette alvast 845 miljoen euro opzij om die verliezen na de zomer op te kunnen vangen. De bank gaat ervan uit dat het over het hele jaar 1,1 miljard aan kredietverliezen zal moeten verwerken. Het eerste halfjaar daalde de winst van KBC met meer dan 70 procent tot 210 miljoen.
Tot op heden lijken de gevolgen van de coronacrisis voor de financiële sector onder controle.
Een soorgelijk verhaal bij Belfius. De bank zette 393 miljoen opzij om het niet terugbetalen van leningen op te vangen, vorig jaar was dat maar 30 miljoen. En de nettowinst over het eerste halfjaar 2020 zakte van 304 miljoen tot 21 miljoen.
Tot op heden lijken de gevolgen van de coronacrisis voor de financiële sector onder controle. De banken komen niet in de problemen. Maar dat het toch heel serieus is, blijkt uit de oproep van de Nationale Bank aan banken en verzekeraars om de aandeelhouders dit jaar niet te laten delen in de winst en geen dividend uit te keren, om zo extra cash op zak te houden om de coronaklap op te kunnen vangen. De meeste banken en verzekeraars geven gehoor aan deze oproep. Alleen verzekeraar Ageas maakte bekend dat hij toch een brutodividend van 2,38 euro zal uitkeren. Daar is men bij de Nationale Bank niet echt gelukkig mee. Vergelijk het met iemand die niet genoeg afstand houdt als hij bij de bakker in de rij staat: als niemand in de omgeving besmet is, is dat niet erg, maar wat áls…
4. V-herstel
‘Als er geen zware tegenslagen opduiken, zoals een veralgemeende heropleving van het virus, kan Duitsland de helft van het verlies in het tweede kwartaal deze zomer al recupereren.’
Holger Schmieding, hoofdeconoom bij Berenberg Bank, aan agentschap Bloomberg, 6 augustus
Laten we eindigen met wat goed economisch nieuws dat ons misschien toch wat optimistisch mag stemmen. De Duitse uitvoer steeg in juni met bijna 15 procent in vergelijking met in mei, de industriële productie nam toe met bijna 9 procent, de industriële bestellingen veerden zelfs op met 28 procent. Dat was telkens meer dan werd verwacht.
Het doet heel wat economen hopen dat er misschien toch een V-herstel zal zijn, dat een felle neergang toch wordt gevolgd door een (bijna) even snelle klim. Veel zal afhangen van hoe hard de tweede golf toeslaat, hoeveel coronagolven er nog volgen, en of en wanneer er het verlossende vaccin komt. In elk geval zijn de opwaartse cijfers van de Duitse economie goed nieuws voor België en zeker Vlaanderen, dat erg afhankelijk is de oosterburen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
