Klimaatcrisis versus Covid-crisis: dodelijker en economisch minstens even destructief

Covid-19 is goed op weg om nog dit jaar een miljoen levens te eisen, nadat het de globale economie heeft onderuit gehaald. Het is een ongemakkelijke waarheid, maar als we de uitstoot van broeikasgassen niet snel onder controle krijgen, kunnen de dodentol en de economische kost van stijgende temperaturen wereldwijd de coronaschok zwaar overtreffen.

Door de huidige Covid-19-pandemie verdwijnt de klimaatcrisis nogal makkelijk naar de achtergrond. Bij inactie wordt die nochtans nog veel disruptiever dan de pandemie die ons leven momenteel door elkaar schudt. Een nieuwe studie van Climate Impact Lab, een samenwerkingsverband van toonaangevende klimaatwetenschappers over de heel wereld, heeft becijferd hoe gevaarlijk de stijgende temperaturen zijn voor de globale volksgezondheid.

Alle infectieziekten samen

Sinds vorige week zijn er wereldwijd meer dan 725.000 mensen gestorven aan Covid-19. Op jaarbasis is dat een sterftegraad van 14 per 100.000 mensen. De opwarming van de aarde zal in de komende decennia elk jaar meer levens eisen. In de komende 40 jaar, zal het aantal dodelijke slachtoffers van de warmere temperaturen stijgen tot 14 per 100.000 mensen. Dat is evenveel als de pandemie vandaag.

Als we voortdoen zoals we bezig zijn – want alle niet-bindende klimaatengagementen ten spijt werd er nooit meer CO2 de lucht in gepompt dan vorig jaar – zal de opwarming van de aarde tegen het einde van de eeuw verantwoordelijk zijn voor 73 doden per 100.000 mensen. Dat is vergelijkbaar met het huidige sterftecijfer voor alle infectieziekten samengeteld, inclusief tuberculose, hiv/aids, malaria, dengue, gele koorts en ziekten die worden overgedragen door teken, muggen en parasieten. Samen zijn die verantwoordelijk zijn voor 74 doden per 100.000 personen wereldwijd.

Met andere woorden, tegen 2060 kan klimaatverandering even dodelijk zijn dan corona. Tegen het einde van de eeuw kan het vijf keer dodelijker zijn dan de pandemie die momenteel onze planeet teistert.

Levensgevaarlijke temperaturen

Het onderzoek analyseerde een gigantische dataset van overlijdens en hitterecords, om te ze hoe die aan elkaar gelinkt zijn. Overlijdens veroorzaakt door de opwarming zijn niet enkel mensen die sterven door uitdroging, of door een zonnesteek. Men merkt bijvoorbeeld een duidelijke stijging van hartaanvallen tijdens een hittegolf. Het is opvallend hoe de klimaatcrisis dezelfde bevolkingsgroepen treft als de coronacrisis.

‘Veel oudere mensen sterven door de indirecte gevolgen van de warmte’, zegt Amir Jina, hoofdonderzoeker van de studie aan The Guardian. ‘Het lijkt griezelig hard op Covid – mensen met onderliggende aandoeningen zijn kwetsbaar. Als je een hartprobleem hebt en de hitte hakt dagenlang op je in, word je tot aan de afgrond geduwd.’

De stijgende temperaturen wegen ook zwaar op de economie. Volgens het klimaatpanel van de Verenigde Naties, zal een gemiddelde wereldwijde opwarming van slechts twee graden tegen 2050 de globale economische productie jaarlijks tussen de een en twee procent van het globale bbp kosten. Een opwarming van slechts 2 graden is in de huidige omstandigheden het allerbeste scenario.

Economische kost

De Wereldbank projecteert dat de globale economie dit jaar een krimp van 5,2 procent bbp zal kennen, maar in 2021 wordt er opnieuw groei verwacht. Volgens de meeste recente modellen zal de opwarming van de aarde vanaf 2030 elk jaar een aanzienlijke economische kost eisen.

De coronacrisis geeft ons dus een idee over wat voor schade de klimaatcrisis kan teweegbrengen. Alleen zal de schade en de miserie van de klimaatontwrichting over een veel langere periode worden gespreid.

Terwijl de pandemie een directe tastbare bedreiging is, wordt het gevaar van de klimaatopwarming door velen niet erkend omdat het een ongrijpbare bedreiging lijkt, die pas binnen jaren zal toeslaan. Maar de onderzoekers benadrukken dat de dodelijke dreiging van klimaatverandering niet moet worden beschouwd als iets dat in de verre toekomst op ons wacht.

‘We hebben eigenlijk het overlijdensrisico van onze eigen kinderen onderzocht,’ zegt Solomon Hsiang, een van de leidende wetenschappers van de studie in de begeleidende perstekst. ‘Het hedendaagse tienjarige kind wordt in 2075 65 jaar. Elk daaropvolgend jaar zal deze persoon worden geconfronteerd met dodelijke dreigingen als gevolg van klimaatverandering. Het nalaten van het nemen van maatregelen verschilt niet veel van het rondrijden met je kinderen zonder veiligheidsgordel: je brengt hun leven in gevaar.’

Meer