Direct naar artikelinhoud
AchtergrondZaak-Reuzegom

Gaia-klacht geweigerd: rechter blijkt bevriend met moeder van Reuzegommer

Blokhut Cardon in Vorselaar, waar het fatale doopritueel plaatsvond in 2018.Beeld Tine Schoemaker

‘Al onze onderzoeksrechters zijn met verlof. De enige die we hebben is bevriend met F.N.’ Dat kreeg advocaat Anthony Godfroid van Gaia gisterochtend te horen toen hij zich burgerlijke partij wou stellen tegen Jef S. en andere leden van studentenclub Reuzegom. Magistrate F.N. is de moeder van Jef S.

Tijdens een doop op 5 december 2018 in Vorselaar werden Sanda Dia (20) en twee andere studenten verplicht om goudvissen door te slikken, een aal de kop af te bijten en een in visolie gemixte muis op te drinken. Gaia sleepte Reuzegom in 2013 al eens voor de rechter wegens het folteren van een varken. Drie leden van de studentenclub kochten hun straf toen af voor elk 400 euro.

“Blijkbaar hebben de Reuzegommers hun les niet geleerd en blijven nieuwe lichtingen zich psychopatisch gedragen”, zegt Michel Vandenbosch van Gaia.

‘Rechtsweigering’

Gisterochtend om 11.30 uur bood advocaat Anthony Godfroid zich aan bij de dienstdoende onderzoeksrechter in Hasselt om zich namens de dierenrechtenorganisatie burgerlijke partij te stellen in de zaak. Hij geraakte niet eens tot bij de griffie. “De rechter weigerde de klacht in ontvangst te nemen omdat de rechter de moeder van Jef S. kent”, zegt Godfroid. “Dat is de uitleg die ik kreeg.” F.N. is een Antwerpse magistrate.

Juist omwille van haar verhuisde het Reuzegom-onderzoek in februari 2019 na een arrest van het hof van cassatie van Turnhout naar Hasselt.

“Nu stelde men plots vast dat er ook in Hasselt een belangenconflict was voor de dienstdoende onderzoeksrechter”, zegt Godfroid. “Maar de rechter die de klacht ontvangt, is zelden de rechter die het onderzoek voert. Zoals het nu is verlopen komt het neer op rechtsweigering. Gaia en alle andere rechtspersonen van dit land hebben het recht om een klacht met burgerlijke partijstelling neer te leggen. Dat de dienstdoende rechter van zichzelf meent dat ze niet aan die vereisten van onafhankelijkheid en onpartijdigheid voldoet, betekent niet dat ze de klacht niet zou mogen ontvangen. Het betekent enkel dat ze het onderzoek aan iemand anders zou moeten overlaten.”

Godfroid kreeg te horen dat hij volgende week maandag een nieuwe poging kan wagen. Tegen dan zouden enkele andere magistraten terug zijn uit verlof. Het Openbaar Ministerie was gisteravond niet bereikbaar voor commentaar.

Precedenten

Jef S. werd maandag in het bijzonder geviseerd in een persmededeling van Gaia, dat toen aankondigde klacht neer te leggen tegen “Jef S. en onbekenden”. Blijkens een uitgelekte WhatsApp-conversatie was S. degene die, op het moment dat de situatie van Sanda Dia al vrij kritiek was, een muisje in de blender met visolie gooide. Dat waren de ingrediënten van de zogenaamde ‘schachtenpap’.

Reuzegom organiseerde zijn dopen traditioneel altijd in december, omdat het dan erg koud is. Koude is een jaarlijks terugkerend kenmerk, maar nu dus opnieuw het folteren van dieren. Gaia wil te allen prijze vermijden dat de Reuzegommers opnieuw wegkomen met een afkoopsom. “De bedoeling is dat er vervolging volgt”, zegt Gaia, verwijzend naar de Vlaamse dierenwelzijnswet van 14 augustus 1986. Die voorziet voor de door Jef S. begane inbreuk een celstraf van 6 maanden. Als die bovenop een andere veroordeling zou komen, kan dit specifiek voor hem leiden tot een effectieve gevangenisstraf.

Gaia dwong al eerder dit soort straffen af, onder meer in de zaak van de kat Sprotje, die levend in de oven werd gestoken in Kortrijk, of mishandelingen in de hondenkwekerij van Gerd W. uit Kasterlee.

Frank Verbruggen

KU Leuven-rector Luc Sels ligt al wekenlang onder vuur over zijn aanpak van de zaak-Reuzegom. Onder meer oud-rector Rik Torfs uitte kritiek. Ook een twintigtal professoren publiceerden een open brief waarin ze argumenteerden: “Indien de mensonterende behandeling van een student met de dood als gevolg geen zwaarste inbreuk is op ‘eerbied voor de menselijke persoon’, dan kunnen we het algehele nut van een tuchtreglement in vraag stellen.” Rector Sels publiceerde van zijn kant ook al twee open brieven om zijn aanpak te verdedigen.

Nu ontstaat er een situatie waarin Gaia wel probeert op te komen voor de rechten van een goudvis, een aal en een muis. De universiteit zelf besliste om zich geen burgerlijke partij te stellen. Sven Mary, advocaat van de vader van Dia, hoopte via de universiteit oude ledenlijsten terug te vinden van Reuzegom, aangezien alles erop wijst dat de dooprituelen sinds 2000 elk jaar gortiger werden.

De beslissing van de KU Leuven om buiten de rechtszaak te blijven werd vorige week in de media verdedigd door Frank Verbruggen, de door de KU Leuven aangestelde advocaat die de lopende procedure zal opvolgen.

Verbruggen is zelf ook verbonden aan de KU Leuven. Hij is er verantwoordelijk voor het Instituut voor Strafrecht. Een van de docenten daar is – alweer – magistrate F.N. We vroegen zowel advocaat Verbruggen als de KU Leuven maandag en gisteren in hoeverre deze posities te handhaven zijn. Er kwam lange tijd geen reactie, ook al werd die aangekondigd door de persdienst van de KU Leuven. “We hebben uiteindelijk besloten om niet te reageren”, liet een woordvoerder gisteravond weten.

“Wij wilden met onze tussenkomst de rechtsgang in de zaak-Reuzegom vooral niet vertragen”, besluit Godfroid. “Maar als we zowel in Turnhout als in Hasselt op mogelijke belangenvermenging stoten moet de zaak misschien worden verhuisd naar Ieper.”