Op dit moment bevindt ook de mediane schatting van de nationale R-waarde zich met 1,256 boven 1. Dat betekent dat een besmet persoon in ons land gemiddeld meer dan 1 ander persoon besmet. Gisteren lag dat getal op 1,133. Op nationaal niveau groeit de epidemie in ons land dus. De nationale R-waarde wordt berekend op basis van het aantal ziekenhuisopnames.

Als er gekeken wordt naar de provinciale R-waarde, die berekend wordt op basis van het aantal nieuwe gevallen dat door laboratoriumtests wordt gediagnosticeerd, zijn er wel regionale verschillen zichtbaar. Zo ligt de mediane schatting van het getal in Luik (0,922), Luxemburg (0,911) en ook Vlaams-Brabant (0,964) nog nipt onder 1. Daar krimpt de epidemie (al dan niet voorlopig) nog steeds, al stijgt de r-waarde ook daar.

In alle andere provincies ligt de R-waarde boven 1, met als koplopers Waals-Brabant (1,304), Oost-Vlaanderen (1,222) en Antwerpen (1,170).

Besmettingen per 100.000: Brussel nog steeds met ruime voorsprong koploper

Als er echter naar het aantal geregistreerde besmettingen per 100.000 inwoners gekeken wordt, blijven Brussel (76) en Antwerpen (37,7) koplopers.

In alle provincies stijgt het aantal besmettingen ten opzichte van vorige week, behalve in Vlaams-Brabant (24,4), Luik (23,5) en Luxemburg (13,6).

Behalve Luxemburg, ligt enkel West-Vlaanderen (12,3) onder de alarmdrempel van 20 gevallen per 100.000 inwoners.

Hoe wordt de R-waarde op provinciaal niveau berekend?

De nationale R-waarde wordt momenteel berekend op basis van het aantal ziekenhuisopnames, omdat dat een stabiele en snelle manier is, aldus viroloog Steven Van Gucht.

Maar op provinciaal niveau is dat getal te laag. Dan kan er beter gekeken worden naar het aantal besmettingen. De UHasselt berekent de nationale R-waarde al op die manier, en nu zal Sciensano dat voor elke provincie zo doen. Van Gucht geeft wel aan dat deze berekening afhankelijk is van de teststrategie. Dat zou een nadeel kunnen vormen, maar de teststrategie is ‘sterk geëvolueerd sinds maart’, meent hij.

Wat is het verschil tussen een R0-waarde en een Rt-waarde?

‘Het reproductiegetal is afhankelijk van de biologische kenmerken van het virus zelf, maar ook van ons gedrag als mens.’ Het basisreproductiegetal, de R0-waarde, wordt voor covid-19 geschat op ongeveer 3,28. ‘Dat betekent dat wanneer je het virus zijn gang laat gaan, 1 besmet persoon gemiddeld 3,28 nieuwe personen gaat besmetten’, legt de viroloog uit.

Er bestaat echter ook het effectieve reproductiegetal of de Rt-waarde, zegt Van Gucht. ‘Dit getal wordt bepaald door de maatregelen die genomen worden om het virus in te dijken en ook door een toename van het aantal immune mensen naarmate het virus zich verspreid heeft in de populatie.’ Die waarde evolueert continu in functie van de epidemie. ‘Een epidemie groeit als de Rt hoger is dan 1, want dan zal 1 persoon meerdere personen besmetten. Als de Rt kleiner is dan 1, dan krimpt de epidemie en dooft die langzaam uit.