Liberalen en groenen zetten De Wever (N-VA) en Magnette (PS) samen voor het blok, ‘Bubbel van vijf’ reageert gepikeerd

Het gepoker van partijvoorzitters De Wever en Magnette over de samenstelling van een nieuwe regering botst stilaan op zijn limieten. De preformateurs hebben al even een ‘bubbel van vijf’ gevormd – met daarin N-VA, PS, sp.a, CD&V en cdH. Deze partijen zijn bereid om samen te werken. Maar om aan een meerderheid in het parlement te geraken, hebben De Wever en Magnette nog minstens één extra partner nodig.

De mogelijkheden zijn beperkt. Ofwel kiezen de preformateurs voor de liberale familie (Open Vld en MR), ofwel voor de groenen (Ecolo en Groen). De Wever en Magnette proberen beide politieke families nu inhoudelijk tegen elkaar uit te spelen. Wie zijn lat het laagst wil leggen, wordt beloond met een regeringsdeelname. Gisteren zaten de preformateurs nog drie uur lang samen met de groene voorzitters. Later deze week staan er nieuwe ontmoetingen gepland. Morgen passeren de liberalen.

Als tegenzet verspreiden de liberale en groene families nu samen een persbericht waarin ze benadrukken dat “de tijd dringt” om een regering te vormen. Ze willen naar eigen zeggen vermijden dat er verder tijd verloren gaat en vragen aan De Wever en Magnette “om duidelijkheid te scheppen over de coalitie” die ze verkiezen en te werken aan “stabiele en solide” oplossingen. De families weigeren daarom “deel te nemen aan een opbod, waarin ze tegen elkaar worden uitgespeeld om te bepalen wie tot de toekomstige regering kan toetreden”.

Vraagtekens bij staatshervorming

Ook opvallend: in hun gezamenlijk persbericht benadrukken de liberalen en de groenen dat ze allebei nog ernstige vraagtekens hebben bij het communautaire luik van het akkoord dat De Wever en Magnette eerder sloten. Daarin wordt een stap richting confederalisme gezet, door een heel reeks (deel)bevoegdheden voortaan in overleg met de regio’s te uit te oefenen. Het gaat onder meer over Justitie en Binnenlandse Zaken.

“Hun aanpak leidt tot een nog complexere structuur en instellingen”, luidt het. “Dat model is niet het onze. Ecolo en Groen, MR en Open Vld willen uiteraard wel meewerken aan een België dat efficiënter werkt, ten dienste van onze inwoners en hun bezorgdheden van elke dag. Dergelijke hervormingen vragen echter een grondige voorbereiding en voldoende overleg. Bepaalde bevoegdheden kunnen worden geregionaliseerd, maar anderen net geherfederaliseerd om de efficiëntie te verhogen. Institutionele hervormingen zijn voor ons altijd een middel, nooit een doel op zich.”

Dat de liberalen en groenen elkaar vinden, is alleen maar koren op de Vivaldi-molen. Al wordt dit op het Open Vld-hoofdkwartier ontkend: “We klinken ons niet vast.”

In de ‘bubbel van vijf’ wordt gepikeerd gereageerd op de gezamenlijke mededeling van de groenen en liberalen. Er wordt naar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez gewezen als spin in het web. “Hij stuurt nu aan op Vivaldi, om vervolgens ook dat weer te laten mislukken”, valt te horen. “Hij wil vooral premier Wilmès in het zadel houden.”

“Het is nu wel duidelijk dat Vivaldi weer springlevend is”, valt off the record op te tekenen bij N-VA. Pro memorie: dat was de coalitie van liberalen, socialisten, groenen en christendemocraten.

Ook bij socialisten wordt ervan uit gegaan dat Vivaldi weer op tafel zal komen. “Het is duidelijk dat er vanuit MR gespind wordt voor die coalitie, maar iedereen weet ook dat Bouchez dat eigenlijk niet wil. Het wordt gewoon gebruikt als middel om deze formatiepoging weer te doen mislukken. Het enige waar MR op uit is, is de huidige regering te rekken.”