Justitie overladen door corona-overtreders: 95.000 dossiers en al 4.500 rechtszaken, "Hier waren we niet op voorbereid"

Het zijn ongeziene tijden voor justitie. Sinds de eerste coronamaatregelen midden maart veranderen de regels aan de lopende band, soms zelfs verschillend per regio. En dus is het al maanden alle hens aan dek bij de politie, maar ook bij de parketten om alle dossiers te behandelen. De parketten komen onder meer in actie wanneer iemand een boete krijgt van de politie - een zogenoemde minnelijke schikking - maar deze niet betaalt of weigert te betalen. Zij moeten dan bepalen wie volgens hen voor de rechter moet komen. Het gaat om samenscholingen, het niet dragen van mondmaskers, maar soms ook weerspannigheid tegen de politie,  of het bespuwen van mensen.

Vandaag zijn er al 4.500 rechtszaken voor corona-overtreders gepland, maar die cijfers zijn maar het topje van de ijsberg. In totaal kregen de parketten in ons land al 95.000 dossiers met corona-overtredingen binnen.  Dat zijn voor alle duidelijkheid alle processen-verbaal die door de politie worden opgesteld, ook boetes die meteen betaald worden. Niet alle dossiers leiden dus tot rechtszaken. Maar het is in elk geval een hele stapel werk voor de parketten. "We hadden al één en ander meegemaakt, zeker na de terreuraanslagen dachten we dat we in een nieuwe wereld waren beland. Maar dat was een onderschatting", zegt voorzitter van het college van procureurs-generaal Erwin Dernicourt in "De Wereld Vandaag" op Radio 1. "Hier waren we écht niet op voorbereid. Het is alle hens aan dek om zowel organisatorisch als op het gebied van de handhaving nieuwe paden te bewandelen."

Het college van procureurs-generaal gidst de parketten in deze moeilijke tijden. Ze sturen richtlijnen uit, die bepalen hoe de coronadossiers aangepakt moeten worden. De richtlijnen volgen elkaar, net zoals de coronamaatregelen zelf, in sneltempo op. De meest recente richtlijnen dateren van gisteren en kan u hier terugvinden. Kan justitie, dat niet meteen bekend staat om haar snelheid, wel nog volgen? "Ik zal eerlijk zijn, er zijn toch wel verontrustende telefoontjes van procureurs des Konings die zich afvragen hoelang we dit nog kunnen volhouden", zegt Dernicourt. "Uiteindelijk, het aantal dossiers was beheersbaar. Maar we hadden niet verwacht dat we zo vroeg een tweede golf zouden zien.  Waardoor dat er heel snel na het lossen van de teugels, opnieuw is ingegrepen door de lokale overheden. Terecht overigens, maar met als gevolg dat er weer druk gesanctioneerd wordt de voorbije weken. Want zoals steeds houdt niet iedereen zich aan de regels." Volgens Dernicourt zal het college eerstdaags dan ook extra administratieve oversteuning vragen aan de regering, om alles aan te kunnen.

Welke gevallen vervolgd worden, en welke niet, dat hangt uiteraard per dossier af. Maar blind vervolgen willen de parketten zeker niet doen, benadrukt Dernicourt. En justitie toont in het algemeen milheid, vindt hij. "Het is evident dat het signaal moet zijn dat wie de regels niet respecteert en dat niet wil inzien, voor de rechtbank verschijnt, met alle gevolgen vandien .Maar wij geven de meeste mensen de kans om het op een minnelijke manier te regelen, via een boete van €250. Zeker degene die voor het eerst betrapt worden. Dat bedrag is niet min maar het gaat hier toch om de volksgezondheid." Intussen werken ook de rechtbanken op volle toeren. In de 4.500 coronazaken op de agenda zijn al bijna 1.000 vonnissen gevallen. Maar de laatste uitspraak is dus nog niet voor morgen.