De liberale partijen zaten vanmorgen samen met de preformateurs De Wever en Magnette. Dat korte gesprek verliep naar verluidt in een ijzige sfeer. Het overleg volgde op het gezamenlijk persbericht van de liberalen en de groenen van gisteren, waarin de vier partijen inhoudelijke reserves over het communautaire formuleerden, maar ook de druk op de preformateurs verhoogden om een keuze te maken voor een coalitie. Ze benadrukten dat ze ‘weigeren om deel te nemen aan een opbod, waarin ze tegen elkaar worden uitgespeeld om te bepalen wie tot de toekomstige regering kan toetreden’. De vergadering met de groenen, die voor vanmiddag gepland was, is afgelast.

De preformateurs onderhandelden de voorbije weken zowel met de liberalen als de groenen voor de vorming van een federale regering. De Wever en Magnette zochten nog één extra partner bovenop hun ‘bubbel van vijf’, met socialisten en christendemocraten, om aan een meerderheid te komen.

Maar dat lukte niet. MR en Open VLD zaten en zitten aan mekaar vastgeklonken. N-VA-voorzitter De Wever probeerde vorig weekend met enkele interviews een wig te drijven tussen beide, maar dat mislukte. Het manoeuvre om het dan maar zonder liberalen maar met de groenen te proberen, mislukte evenzeer. En nu hebben de formateurs het gevoel dat er naast hun bubbel van vijf (N-VA, PS, SP.A, CD&V en CDH) een bubbel van vier bestaat met groenen en liberalen.

Dat is dus wellicht het einde van dit hoofdstuk uit het formatieverhaal. Maandag worden de De Wever en Magnette bij koning Filip verwacht. Ze zullen hun opdracht teruggeven. De koning kan dat aanvaarden of weigeren. Beide preformateurs zouden naar verluidt willen dat de groenen en liberalen dan maar aan zet komen. Open VLD-voorzitter Lachaert heeft daar alvast absoluut geen zin in.

Bij N-VA overheerst het gevoel dat ze er alles aan gedaan hebben om deze formatie te laten slagen, door zelfs in zee te gaan met de PS. Het gevoel overheerst dat de liberalen niet in dit verhaal willen stappen en dat Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert zijn zinnen op Vivaldi (een vierseizoenencoalitie van liberalen, groenen, socialisten en christendemocraten, red.) heeft gezet.

De liberalen leggen de oorzaak van de mislukking dan weer bij N-VA. Bij hen valt te horen dat de N-VA de liberalen niet als familie in de formatie wil omdat de twee liberale partijen samen groter zijn dan de N-VA. De liberalen beschouwen de zware uithaal van Bart De Wever naar MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vorige week als een afleidingsmanoeuvre om die echte reden te maskeren.

Aan de VRT zei Lachaert dat wat hem betreft alle opties nog open liggen: zowel Vivaldi, Arizona (N-VA, Open VLD, MR, CD&V, CDH en SP.A) als een minderheidskabinet. De deadline is 17 september wanneer de huidige regering-Wilmès het vertrouwen moet vragen aan het parlement.