Alle leerlingen kunnen op 1 september naar school, na eerste week aanpassingen in gemeenten met veel besmettingen

Bekijk hier het gesprek met viroloog Marc Van Ranst en Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) in "Het journaal" en lees voort onder de video:

Over 18 dagen is het zover. Dan zit de zomervakantie erop en gaan de scholen weer open. De vraag is hoe de scholen weer zullen opstarten nu de corona-epidemie weer aan kracht heeft gewonnen.

Op overleg vandaag tussen minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA), de onderwijskoepels, de vakbonden en experten is afgesproken dat op 1 september en in de eerste week daarop alle leerlingen van het kleuter-, lager- en secundair onderwijs naar school zullen kunnen gaan, "in functie van een vlotte opstart van het schooljaar". Dan geldt de zogenoemde code geel (zie onder). Hetzelfde geldt voor het deeltijds kunstonderwijs, het hoger onderwijs en volwassenonderwijs.

Wel wordt de code geel zoals die eerder werd bepaald, licht aangepast. Zo zullen de leerlingen elke dag naar school kunnen en niet enkel 4 op de 5 dagen. "De beperkte epidemiologische impact van de ene schoolvrije dag op woensdag weegt onvoldoende op tegen de organisatorische neveneffecten zodat in code geel standaard wordt uitgegaan van een vijfdaagse schoolweek", luidt de argumentatie. Maar: er geldt wel een mondmaskerplicht in de klas voor iedereen vanaf 12 jaar (leerlingen en leerkrachten), tijdens pauzes of sportactiviteiten mogen de maskers af. Er zullen ook strengere regels gelden over de toegang van derden tot de scholen en de buitenschoolse activiteiten.

Na de eerste schoolweek zal enkel in gemeenten "waar de pandemiesituatie acuut is" overgeschakeld kunnen worden op code oranje. Dat zou dan betekenen dat de leerlingen in het secundair onderwijs slechts week om week naar school kunnen. Klassen worden dan gehalveerd, waarbij de ene helft op school aanwezig is en de andere thuis, en omgekeerd. Een lokale crisiscel, aangevuld met mensen uit onder meer het onderwijs, zal daarover kunnen beslissen, maar moet die beslissing wel ter goedkeuring voorleggen aan de minister van Onderwijs. Ook het hoger, volwassenenonderwijs en deeltijds kunstonderwijs moeten dan overschakelen op oranje. Allicht zal dat in Antwerpse en Brusselse scholen vanaf week twee het geval zijn.

De uitzondering is echter de eerste graad van het middelbaar. Ook in code oranje zullen de leerlingen van het 1e en 2e middelbaar 5 dagen op 5 naar school kunnen gaan, "gelet op de beperktere impact op besmettingen en pedagogische overwegingen". Leerlingen van het lager onderwijs en ook de kleutertjes kunnen voor alle duidelijkheid ook altijd naar school, onder elke code dus, of het virus nu hard rondgaat of niet.

Op het overleg is met andere woorden gehoor gegeven aan de roep om regionaal te kunnen opsplitsen en de vraag om de leerlingen in de eerste graad, een moeilijke overgangsperiode, niet te zwaar te belasten.

"We maken duidelijke keuzes", zegt minister Weyts in "Het Journaal", en dat is uiteraard niet zonder risico. "Je moet daar niet flauw over doen: er zijn risico's aan verbonden. Maar we kiezen voor onze kinderen en we proberen het zo veilig mogelijk te organiseren."

Hoeveel leerlingen naar school kunnen, hangt af van de epidemiologische situatie, in juni al vastgelegd in 4 kleurcodes. Hier leggen we nog eens uit waar ze voor staan en wat de gevolgen zijn. De oorspronkelijke codes zijn vandaag iets aangepast.

De kleurcodes gelden vooral voor het middelbaar, deeltijds kunst- en volwassenenonderwijs. Voor het kleuter- en lager onderwijs is afgesproken dat daar sowieso alle kinderen naar school moeten kunnen gaan, of het coronavirus nu sterk rondgaat of niet. Het is wel zo dat naarmate de situatie verslechtert, er meer aandacht zal zijn voor handhygiëne en afstand bewaren tussen volwassenen en kinderen en tussen het personeel onderling. Er kan ook beslist worden dat de kinderen in de klas moeten eten en activiteiten buiten de school kunnen worden opgeschort.

Code groen geldt pas als er een vaccin is of voldoende groepsimmuniteit in de samenleving. De situatie zou dan in principe weer zo zijn als voor de uitbraak van de epidemie. Daar zitten we nog lang niet.

Code geel houdt een laag risico op besmetting in. Voor het middelbaar onderwijs, deeltijds kunstonderwijs en volwassenonderwijs betekent code geel dat alle leerlingen voltijds naar school kunnen, 5 dagen op 5 dus. Mondmaskers zijn wel verplicht in de klas. (Aanvankelijk ging het om 4 op de 5 dagen, maar die regel is geschrapt.)

Code oranje wijst op een groter risico op besmetting en systematische uitbraken van het virus in de samenleving. In de middelbare scholen worden de klassen dan gehalveerd. De helft van de klas gaat de ene week naar school en volgt de volgende week afstandonderwijs, en omgekeerd. Tijdens de weken thuis moeten leerlingen werken aan extra leerstof die de vorige week is meegegeven. Kwetsbare leerlingen kunnen wel gewoon op school worden uitgenodigd.

Code oranje geldt echter nooit voor leerlingen van de 1e graad (1e en 2e middelbaar). Zij mogen ook bij code oranje voltijds naar school blijven gaan. (En blijven dus in principe in code geel.)

Iedereen krijgt bij code oranje ook een vaste plaats in de klas, pauzes zullen plaatsvinden in de eigen klasbubbel, eten gebeurt in de eigen klas. Ook hier worden trouwens buitenschoolse activiteiten geschrapt.

Het deeltijds kunstonderwijs zal volledig blijven verderlopen voor -12-jarigen. Voor wie ouder is dan 12 worden de groepen beperkt. Ook het volwassenonderwijs zal in code oranje aanpassingen moeten doorvoeren.

Rood betekent dat er een wijde verspreiding is van het virus en dat contacten moeten worden vermeden. Toch verandert dat niet zo veel in het onderwijs, tussen code oranje en rood is er nauwelijks verschil wat de bezetting betreft. Wel zal er nog meer op bepaalde veiligheidsvoorschriften gewezen worden.

Bekijk hier reacties van de onderwijskoepels:

Hoe reageren ouders, kinderen en scholen? Bekijk hier de reportage van "Het Journaal":