AA Gent-coach Jess Thorup: ‘Het spreekt voor zich dat we nu één trede hoger mikken’

JESS THORUP 'Ik weet zeker dat over tien jaar elke club statistici inzet.' © Photo News

Ambitieus stapt AA Gent de nieuwe competitie in. Een nieuwe kampioenenviering op de Leie, zoals bij de titel van 2015, is het doel. Jess Thorup, de Deense coach van de Buffalo’s, maakt zijn borst al nat. ‘Ik zou het laf vinden als we ons verstopten.’

Het was niet de competitiestart waarop de titelfavorieten hadden gerekend. Club Brugge verloor in eigen huis van Charleroi, na een atypische blunder van Brandon Mechele. Een weinig overtuigend AA Gent ging met 2-1 de boot in bij STVV. Vooral bij de tweede Limburgse goal stuntelden de Gentenaars. Het moet beter, beseft Jess Thorup. De Deense coach volgde in oktober 2018 Yves Vanderhaeghe op bij de Buffalo’s. ‘Bij mijn vorige club speelde ik in mijn derde seizoen kampioen. Ik zie gelijkenissen in hoe dit Gent zich ontwikkelt’, zegt hij in fluwelen Scandinavisch-Engels. Vlak voor het interview wordt hij weggeroepen. De dokter, voor een coronatest. ‘Bijzonder onaangenaam, en het is al de derde deze week’, zegt Thorup. ‘Maar als dit de prijs is om opnieuw te voetballen, dan mogen er honderd wattenstaafjes in mijn keel.’

Belgen zijn verslingerd aan wielrennen. Ik vind dat interessante kennis. Wat trekt jullie aan in die sporters? Wat zegt dat over jullie cultuur?

Er woedt nog steeds een virus. Met welk gevoel begint u aan dit seizoen?

Jess Thorup: Dankbaar, want voetbal is voor mij het mooiste wat er is. Het blijft wel een rare tijd, en zoals iedereen heb ik het moeilijk met de machteloosheid. Externe factoren sturen ons leven, niemand weet wat morgen brengt. Gaat de wedstrijd door? Mogen onze fans erbij zijn? Hoe erg wordt die tweede golf? Het ligt niet in onze handen en daar moet je mee omgaan zolang er geen vaccin is.

Het verbaast me dat er geen tegenstemmen zijn. Ik heb geen enkele voetballer horen vragen of het wel verstandig is om opnieuw te spelen.

Thorup: Ik heb begrip voor je opmerking. Kijk, voetbal is mijn leven. Man, opnieuw spelen, dat betekent alles voor mij! Tegelijk is het zo onbeduidend in vergelijking met wat dokters, verplegers en wetenschappers momenteel doen. Als er iets is wat ik meeneem uit deze pijnlijke crisis, dan is het bescheidenheid over het belang van mijn job. Dat neemt niet weg dat ik erg graag opnieuw op het veld sta. Het was haast een lijfelijk gemis.

Het zou best kunnen dat de krachtsverhoudingen helemaal anders zijn na deze lange break. Dat bijvoorbeeld Anderlecht, met al zijn jonge talenten, heel goed begint te draaien.

Thorup: Dat kan. Vijf maanden niet op het veld staan: dat is onbekend terrein. Als ik naar mijn eigen team kijk, dan meen ik dat we de lockdownmaanden goed zijn doorgekomen. Een aantal spelers heeft grote stappen gezet, fysiek en zelfs technisch en tactisch. Sinds acht weken kunnen we weer normaal trainen en het was een voorbereiding uit de duizend. De spelers stonden scherp zoals nooit tevoren. Ze beseffen wat ze hebben gemist.

Is AA Gent titelkandidaat?

Thorup: Ik denk dat wij vorig jaar na Club Brugge de beste ploeg van de competitie waren. Op een gegeven moment stonden we er dichtbij, maar aan het eind van de rit bleek het puntenverschil groot. Club was absoluut de terechte kampioen. Een vuistregel in de sport zegt dat de lat altijd hoger moet. Vorig seizoen werd Gent tweede, dus het spreekt voor zich dat we nu één trede hoger mikken.

Zo onverbloemd je ambities uitspreken gebeurt in de Belgische sport niet vaak.

Thorup: Dat is niet alleen in België zo. Maar ik zou het laf vinden als we ons verstopten. We hebben een goede ploeg. Het boezemt ons geen angst in om dat luidop te zeggen.

Uw voorzitter Ivan De Witte gaf in De Zondag Club Brugge zestig procent kans op de titel, en Gent veertig procent.

Thorup: Ik ben al blij dat hij Club toch nog steeds als de grotere favoriet ziet. (lacht) Dat team heeft vorig seizoen fantastisch gepresteerd. Het zou arrogant zijn om te zeggen dat we ons snel even op het niveau van Club zullen hijsen. Ik kijk trouwens niet alleen naar Brugge. Antwerp en Anderlecht hebben ook ambitie. Ik voel dat AA Gent klaar is voor deze uitdaging. We deden mooie transfers, het gevoel zit goed. Bovendien hebben we veel geleerd uit vorig seizoen.

Zoals?

Thorup: Dat we makkelijk scoren en dat de bal vlot rondgaat als onze bepalende spelers hun dagje hebben. We zijn een aangenaam team om naar te kijken. De keerzijde van de medaille is dat we niet strak genoeg verdedigen. Om kampioen te spelen, mag je gemiddeld niet meer dan één goal per match slikken. Club zat vorig seizoen aan 0,48, bij Gent was dat 1,17. Dat is een grote kloof, maar ik geloof dat we hem kunnen dichten.

Meer aandacht voor verdedigen: gaat dat in tegen uw natuur?

Thorup: Ik ben een aanvallende coach, ook wanneer ik aan het verdedigen ben. Dat gaat om durf tonen, de tegenstander opzoeken met de dadendrang van een aanvaller. Tegelijk accepteer ik dat de andere ploeg ook kwaliteiten heeft. In sommige matchen moet je geen negentig minuten willen domineren. Soms wacht je beter je moment af.

AA Gent-coach Jess Thorup: 'Het spreekt voor zich dat we nu één trede hoger mikken'
© Belga Image

Toen ik uw spelersloopbaan bekeek, sprong één match eruit. Met OB schakelde u in 1994 Real Madrid uit. In Bernabéu wonnen jullie met 0-2.

Thorup: Michael Laudrup, ook een Deen, speelde toen bij Real. In de heenmatch klopten ze ons met 2-3. ‘In eigen huis verliezen wij nooit met 0-2’, zei Laudrup. ‘We zijn door naar de volgende ronde.’ Big mistake. (lacht)

We geloofden er echt in. Zelfs Real Madrid heeft zwakheden en we wisten perfect hoe we die konden uitbuiten. Ook dan heb je heel wat geluk nodig, natuurlijk. De beslissende goal viel in de toegevoegde tijd. We wisten met onze euforie geen blijf.

Wat voor speler was u?

Thorup: Geen rastalent, eerder het type harde werker dat iedere coach graag in zijn elftal heeft. Ik was een spits die verder keek dan zijn eigen goals. Ik hielp de spelers rondom mij, zeiden de trainers, wat ik een geweldig compliment vond.

U bent van de generatie van Danish Dynamite, de bijnaam van het nationale team dat in 1992 onverwacht Europees kampioen werd. Zelf schopte u het nooit tot international.

Thorup: Dat zat er niet in. Het Deense voetbal was destijds van zeer hoog niveau. Ook al was ik er zelf niet bij, toch heeft die Europese titel mij gevormd. Niemand geloofde in Denemarken, maar ze hebben het match per match bekeken, elke kans gepakt en aan het eind hadden ze de trofee in handen. Ik onthoud: geloof. Waarom zou je niet op het hoogste mogen mikken?

U bent een tijd boekhouder geweest bij Ernst & Young en na uw carrière studeerde u voor vastgoedmakelaar.

Thorup: Ernst & Young was in mijn eerste voetbaljaren, voor ik voltijds prof werd. Daar zag ik mijn toekomst niet, in de immobiliën wel. Mensen begeleiden bij de grootste financiële sprong uit hun leven, veel praten, het juiste huis vinden… Ik had het graag gedaan, denk ik. Ik was klaar om eraan te beginnen toen ik, totaal onverwacht, het aanbod kreeg om hulptrainer te worden. Dan ga je in je ziel graven: in welke wereld pas ik? En finaal bleek ik toch een man van het voetbal te zijn.

U leunt als trainer sterk op data. Gebeurt het vaak dat de statistieken uw buikgevoel tegenspreken?

Thorup: Het mooie aan goede, doorwrochte voetbalstatistieken is dat ze je met andere ogen naar het spel doen kijken. Je houdt aan matchen altijd een gevoel over, een intuïtie die voor jezelf verklaart waarom de dingen zo gelopen zijn. Vaak zit het antwoord in de data. Het kan zijn dat de statistieken vertellen dat je die match eigenlijk had moeten winnen, zelfs als het een zware nederlaag was. Dan weet je dat bijsturen niet nodig is en je misschien eerder op het mentale moet werken. (op dreef) Helemaal interessant zijn data die meerdere wedstrijden omspannen. Die tonen waar de ploeg naar evolueert. Het laat je toe een probleem op te pikken nog voor het je punten kost.

Binnen het voetbal staat niet iedereen open voor die benadering, maar ik weet zeker dat over tien jaar elke club statistici inzet. Ik zat drie jaar bij Midtjylland, internationaal misschien wel de referentie op het gebied van data-analyse. De winst is duidelijk. Als je het een kans geeft, gaat er een wereld voor je open.

Er woedt onder voetbalstatistici een levendige discussie over de wondergoal van Marco van Basten in de EK-finale van 1988. Van Basten scoorde vanuit een haast onmogelijke hoek met een halfvolley. De statistici zeggen dat hij beter een simpele pass had gegeven aan Ruud Gullit, die beter gepositioneerd stond.

Thorup: Dat gaat over wat de kenners expected goals noemen, een erg boeiend onderwerp. Men analyseerde miljoenen schoten om de kans te berekenen dat ze tot een doelpunt leiden. Bij dat schot van Van Basten lag de kans op een goal waarschijnlijk rond de nul. Maar! Je moet oppassen met welke conclusie je daaruit trekt. Het zou dom zijn om een speler te verbieden te schieten vanuit bepaalde posities. Die keuze moet je echt aan hem laten, want onwaarschijnlijke goals tellen ook en je dreigt de intuïtie van je spelers te beknotten. Ik vind wel dat ik de kennis over expected goals moet delen. Mijn spelers kunnen daar veel aan hebben. Wat betekent het als ik hier schiet? Is een andere optie verstandiger?

JESS THORUP tijdens de verloren wedstrijd tegen STVV: 'Ik kan ook tevreden zijn na een onterechte nederlaag, maar dat hang ik dan niet aan de grote klok.'
JESS THORUP tijdens de verloren wedstrijd tegen STVV: ‘Ik kan ook tevreden zijn na een onterechte nederlaag, maar dat hang ik dan niet aan de grote klok.’© belgaimage

Zijn data niet vooral een poging om vat te krijgen op de factor toeval? Geluk speelt een grote rol in het voetbal, meer dan voetballers of trainers toegeven.

Thorup: Ik denk dat je gelijk hebt, al is het moeilijk om daarmee om te gaan. Je geeft bloed, zweet en tranen, maar aan het eind van de rit hangt je toekomst af van een bal die op de paal belandt of net binnen. Van vijf millimeter. De beste ploeg wint niet altijd. De ploeg die het het meest verdient, wint niet altijd. Voetbal kan oneerlijk zijn. Op een bepaalde manier is dat ook de charme.

Daniel Kahneman, een psycholoog die de Nobelprijs voor de Economie won, grapte: ‘Als ik slaag, dan is dat door mijn talent. Als ik faal, dan zaten de omstandigheden tegen.’

Thorup:(lacht luid) Fantastisch! Die quote moet ik eens laten vallen op een persconferentie.

Ik had ooit een spits van wie de pers zei dat hij ‘een neus voor doelpunten’ had. Dat werd zo’n cliché dat het in elk artikel terugkwam. Op zich waren mijn andere aanvallers technisch of tactisch zeker niet minder, maar die ene jongen stond altijd op de juiste plek. Hij scoorde goals die een kind zou binnenschieten. Is dat geluk? Een talent? Of een vaardigheid die ik andere spelers ook kan aanleren? Ik ben er zelf nog niet uit.

Telt voor u het resultaat of de manier waarop u wint?

Thorup: Ik besef dat het resultaat uiteindelijk de uiterste waarheid is. Winnen is wat telt, zowel voor de club, de fans als voor mijn toekomst. Toch kan een onverdiende overwinning mij diep ongelukkig maken. Want dan weet ik: deze vlieger blijft niet opgaan. Het geluk dat we nu hebben, zal keren.

Tevreden zijn na een onterechte nederlaag: lukt dat?

Thorup: Dat kan, ja. Ik ben dan wel zo slim om het niet aan de grote klok te hangen. Een blije coach bij een verliezend team: dat begrijpen de mensen niet. Ik zal je een anekdote vertellen. Bij Midtjylland gingen we door een zwakke periode, met pijnlijke nederlagen. Terwijl de statistieken toonden dat we juist erg goed aan het spelen waren. Ik zei tegen de journalisten: ‘We staan onder aan de rangschikking, maar ik heb een Klassement van de Gerechtigheid opgesteld en daarin staat Midtjylland op kop.’ Veel gelach natuurlijk: wat denkt die snoever wel? Tien wedstrijden later stonden we eerste, elke match gewonnen. Toen kwamen de journalisten terug: hoe zat dat precies met dat Klassement van de Gerechtigheid?

U wilt tot in de kleinste details weten hoe het privé met uw spelers gaat. Waarom?

Thorup: Om het maximum uit een speler te halen, moet ik het hele plaatje kunnen zien. Hoe is zijn familieleven, wat is zijn achtergrond, wat is zijn cultuur? Wat er buiten de club gebeurt, heeft een rechtstreekse impact op hoe een voetballer presteert. Ik moet weten wat er speelt. Alleen zo kunnen we het samen oplossen.

En geen enkele speler zegt: ‘Coach, wat ik in mijn privéleven doe, is mijn zaak’?

Thorup: Zo scherp zullen ze het niet verwoorden. (lacht) Ik bepaal tenslotte of ze spelen, ze zullen niet gauw zeggen dat de trainer onzin verkoopt. Het gaat er mij om dat je een cultuur van vertrouwen creëert. Spelers kunnen mij alles vertellen en ze hoeven niet bang te zijn dat ik dat tegen hen zal gebruiken. Maar als iemand zijn privézaken liever afschermt, dan is dat prima. Ik maak ook zeker de fout niet om de beste vriend van mijn spelers te willen worden. Ik ga niet met hen kaarten en hang niet met hen aan de toog, want dan wordt het moeilijk om harde beslissingen te nemen, en die horen bij het vak.

Werkt het ook andersom? Deelt u zaken uit uw privéleven?

Thorup: Af en toe doe ik persoonlijke ontboezemingen die strikt genomen weinig met voetbal te maken hebben, ja. Die wederkerigheid moet er zijn.

Een van uw voorgangers bij AA Gent had een speler die vaak op café ging. Een medewerker van de club schaduwde hem en noteerde hoeveel de speler dronk en wanneer hij de zaak verliet.

Thorup: Dat zie ik mezelf niet doen. Ik zou hopen dat de speler eerlijk genoeg is om mij te zeggen dat hij een probleem heeft. En als hij het zelf geen probleem vindt, dan zal ik hem proberen te overtuigen dat hij op die manier niet het maximum uit zijn carrière haalt. Maar verbieden, schaduwen… Dat zijn geen duurzame oplossingen. De motivatie om te leven als een prof moet vanuit de speler zelf komen.

Het mentale aspect is bepalend in het voetbal van vandaag. Bij Midtjylland vroeg ik een psycholoog om mijn eigen prestaties te evalueren: mijn teamgesprekken, hoe ik overkom in de media… Daar heb ik veel uit geleerd. Ik sluit niet uit dat ik dat bij Gent ook invoer.

Een sportpsycholoog zei me dat het toppunt van mentale controle de vrije trappen van Cristiano Ronaldo zijn, met zijn rare, gekunstelde aanloop. Ronaldo mist vaak, toch schiet hij elke keer met de overtuiging dat het gegarandeerd een doelpunt wordt.

Thorup: De traditionalisten lachen met dat aanloopje van Ronaldo. Maar als het voor hem werkt? Hij doet het bovendien terwijl hij wéét dat ze met hem lachen. Bij Gent heb ik traptechniekcoaches aangesteld en zelfs een trainer die alleen bezig is met inworpen. Ik kan me voorstellen dat het bij de club excentriek overkwam. Misschien heeft men erom gelachen. Maar die paar procentjes die je wint, zijn dat waard. Je moet vooral nooit denken dat je het allemaal wel weet, dat er niets meer is om te leren.

U leest elke dag de Belgische sportkranten. Wat leren die u?

Thorup: Wat er leeft. Ik ervaar bijvoorbeeld dat de Belgen verslingerd zijn aan wielrennen. Ik vind dat interessante kennis. Wat trekt jullie aan in die sporters? Wat zegt dat over jullie cultuur? Ik vind het mijn job om dat allemaal te weten, misschien kan ik er hier en daar mijn voordeel mee doen. In het Nederlands lezen lukt, al sta ik minder ver dan ik had gedacht. Op de club is Engels de voertaal. Ik kan te weinig oefenen.

Het eerste grote doel is kwalificatie voor de Champions League midden september. Wegens het virus wordt die uitzonderlijk in één wedstrijd afgewerkt. De tegenstander moet nog worden geloot.

Thorup: Champions League is het allerhoogste niveau, een droom. Ik hoop dat we verder kunnen bouwen op onze goeie Europa League-campagne van vorig seizoen, maar laten we vooral de competitie niet vergeten. De start is vaak richtinggevend voor de rest van het seizoen.

Jess Thorup

– Geboren op 21 februari 1970 in Kopenhagen, Denemarken.

– 1989: profdebuut bij OB, dat kampioen speelt.

– 1996: transfer naar KFC Uerdingen, in de Duitse tweede klasse.

– 1998: stapt over naar het Deense Esbjerg, waarvoor hij meer dan 200 wedstrijden speelt.

– 2006: beëindigt zijn carrière en wordt hulptrainer bij Esbjerg.

– 2011: hoofdcoach bij Esbjerg.

– 2013: coacht de Deense jeugdelftallen, haalt de halve finale van het EK U21.

– 2015: coach bij FC Midtjylland.

– 2018: kampioen met Midtjylland, overgang naar AA Gent.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content