Burgemeester Daphné Dumery: ‘Extreemrechtse groepen willen Blankenberge ‘opkuisen’’

Het waren geen slapeloze nachten, maar wel korte. “Ik heb deze voormiddag twee uurtjes ‘gestolen’. Tijd voor mezelf, gewoon thuis, telefoon op stil. Mijn batterijen moesten dringend opgeladen worden.” Het zijn dan ook hectische dagen geweest. Dumery (46) zal haar tweede zomer als burgemeester van de ‘parel aan de kust’ (copyright Hugo Matthysen) niet gauw vergeten. “Het zijn hectische máánden. Sinds de start van de coronacrisis heb ik nog geen vakantie gehad. En dan liep het vorige zaterdag zo ontzettend uit de hand… Voor de zomer heb ik in een interview gezegd: ‘Deze zomer wordt een sprong in het diepe.’ Nooit verwacht dat het zo diep zou zijn. (lacht)”

Hoe blikt u vandaag terug op vorig weekend?

“Met trieste ogen. Iedereen hier is geschrokken van het geweld. Stadsbendes: je las daarover in de kranten of je zag een reportage op televisie, maar het was toch altijd ver van ons bed. Als je daar dan als bescheiden gemeente van 20.000 inwoners totaal onverwacht mee geconfronteerd wordt, heeft dat een enorme impact. Blankenberge heeft zijn onschuld verloren deze week. Hopelijk krijgen we ze nog ooit terug.”

Was er ook een impact op het aantal toeristen?

“Er was beduidend minder volk deze week. Toeristen zijn weggebleven, allicht uit schrik. Ons imago is besmeurd: strandgangers verwachten dat we 100% veiligheid garanderen, en terecht. Dat gaan we nog even meeslepen, vrees ik.”

Wat is de belangrijkste les die u onthoudt als burgemeester?

“Kalmte bewaren en zeker niet de kop in het zand steken. Ik heb van in het begin de problemen heel precies benoemd: dat er groepen jongeren zijn die de Covid-maatregelen gewoon niet willen aanvaarden, dat ze erg agressief worden als je hen daarop wijst en dat sommigen lid zijn van bendes en op jonge leeftijd al een waslijst aan feiten achter hun naam hebben staan.”

Veel mensen vonden dat u ook moest zeggen dat geen van hen blank was.

“Ik heb die signalen opgevangen en eerlijk gezegd: dat neigt toch naar racisme. Het is ook niet eenvoudig: de lijn tussen profiling en stigmatisering is erg dun. Mijn dochter is 19 jaar, de leeftijd van die gasten. Zij zegt mij, heel terecht: ‘Je moet nu niet alle jongeren over dezelfde kam scheren, hé mama.’”

“Als ik ergens een inschattingsfout heb gemaakt, dan misschien op dit vlak. Er waren de voorbije weken opvallend veel toeristen van Noord-Afrikaanse origine op ons strand. Maar omdat zij niet voor de minste problemen zorgden, hebben we ze — in hun vaak iets te grote bubbels — laten begaan. Misschien hadden we strenger moeten zijn:  bubbels van vijf en niet méér. Al denk ik niet dat het die bendejongeren had tegengehouden.”

U vond dat die in Brussel nooit op de trein hadden mogen stappen. Maar wie had ze moeten tegenhouden en op basis waarvan?

“O, ze maken het je meestal vrij gemakkelijk, hoor. Ze weigeren vaak een mondmasker te dragen en bewegen zich in te grote groepen. Maar de NMBS in Brussel zegt dan: ‘Sorry, hebben we geen volk voor.’ En dus moeten wij het maar zien op te lossen.”

En krijgen jullie het verwijt van ethnic profiling.

“Precies. Begin er maar aan: potentiële onruststokers aan het station uit de massa pikken. Gelukkig heeft de politie van Brussel-centrum ons daarbij wat extra info gegeven, anders was het helemaal hopeloos.”

Het is de eerste keer dat ik u iets positiefs over Brussel hoor zeggen. Het viel me deze week op dat u ‘Brussel’ gebruikt als een algemene term, een soort synoniem voor laksheid.

“Ik heb me inderdaad enkele keren kwaad gemaakt op ‘Brussel’, een verzamelterm waarmee ik vooral de federale regering bedoel, in dit geval ook de NMBS en dan ook nog eens het gerecht. Om een voorbeeld te geven van dat laatste: een minderjarige die vorig weekend is opgepakt, heeft van een Brusselse jeugdrechter een taakstraf gekregen. Een taakstraf! Dat is, in dit geval, toch veel te licht? Gelukkig worden de meerderjarigen in West-Vlaanderen vervolgd. Zij gaan er niet vanaf komen met zulke lichte straffen. Dat is een goede zaak, want zij en hun vriendjes gaan in het vervolg wel twee keer nadenken voor ze op een ander amok gaan maken. Hoop ik.”

Durft u uw hand ervoor in het vuur te steken dat er deze zomer geen knokpartijen meer plaatsvinden op het strand?

“Nee. We hebben deze week gelukkig een goed overleg gehad met de gouverneur, de federale politie en de NMBS. We hebben de belofte gekregen dat de treinen maar aan 80% bezetting zullen rijden, zodat er maximaal 6.000 dagtoeristen naar Blankenberge komen. Ik vraag me af of ze dat kunnen waarmaken, maar ik hoop het van harte.”

U bent er niet gerust in, hé?

“Nee, ik houd mijn hart vast voor komend weekend. Ik vrees niet zozeer voor bendes uit Brussel, maar ik hoor dat extreemrechtse groepen van plan zouden zijn om ‘de boel te komen opkuisen’. Dat soort acties moeten we echt voorkomen, we hebben daarvoor extra versterking gevraagd.”

Die versterking komt van de federale politie. Nogal wat mensen opperden deze week het idee om de — momenteel werkloze — eventsector in te schakelen voor de crowd control aan de kust: als ze in Werchter 80.000 man in goede banen kunnen leiden, moet dat ook lukken met 40.000 toeristen in Blankenberge, klonk het.

“Topidee, maar volstrekt onbetaalbaar. In het voorjaar hebben we voorstellen van een boel organisaties en firma’s gekregen. Zagen er allemaal heel goed uit. Maar Werchter duurt vier dagen en onze zomerperiode bijna honderd. Geef me een zak geld en ik schakel meteen die securityfirma’s met al hun voorzieningen in.”

Hoe ziet u de toekomst van het kusttoerisme in uw gemeente? Voor CD&V-voorzitter Joachim Coens moet het allemaal ‘kleinschaliger, natuurlijker’.

“Dat debat leeft al een tijdje. En er valt zeker iets voor te zeggen: de dag dat we dagtoeristen niet hebben toegelaten, was er uiteraard minder volk. Maar ik heb horecaondernemers gesproken die niet noodzakelijk minder verdiend hebben die dag.”

“Een beetje meer rust of natuur en ietsje minder volk kan dus zeker geen kwaad. Maar elke kustgemeente is anders en Blankenberge heeft altijd gestaan voor plezier en actie. Post-corona moeten we op zoek naar een nieuw evenwicht.”

U hebt deze week een stevige tik gekregen, maar u hangt niet in de touwen: is dat een juiste inschatting?

“De burgemeester is het nog niet beu, als dat uw vraag is. (lacht) Wat er zaterdag gebeurd is, is natuurlijk verschrikkelijk. Maar ik blijf dit een fantastische job vinden. Ik heb de nationale politiek vaarwel gezegd om me helemaal op het lokale te smijten en ik heb me dat nog geen dag beklaagd.”

Burgemeester van Blankenberge: is dat eigenlijk een fulltime job?

“Nee, ik heb ook nog een advocatenkantoor. Gelukkig heb ik schitterende medewerkers want ik ben er sinds zaterdag minder geweest. Normaal gezien is de zomer een kalme periode voor een kustburgemeester. De maanden vooraf zijn druk, maar in juli, augustus en september gaat iedereen aan de slag en kun je wat achteroverleunen. Behalve in 2020.”

Hebt u uw man en dochter deze zomer al veel gezien?

“Dat valt goed mee. Mijn dochter treedt in mijn voetsporen en zit in haar eerste jaar rechten. Ze studeert momenteel voor twee herexamens. Als ik ’s avonds thuiskom, ondervraag ik haar altijd nog even.”

Hoeveel herexamens had u in uw eerste jaar rechten?

“Veel meer dan twee, maar het precieze aantal herinner ik me niet meer. (lacht)”

U zat deze week in ‘Terzake’, stond in alle kranten: merkt u al dat u bent toegetreden tot het selecte clubje van Bekende Burgemeesters?

“Ik krijg wat meer vriendschapsverzoeken op Facebook en boven op de regionale journalisten krijg ik nu ook voortdurend telefoons van de nationale pers. Maar bon, daar is het mij allemaal niet om te doen. Mijn missie is: mijn dochter door haar herexamens loodsen en Blankenberge door deze — iets te — hete zomer. (lacht)”