40-plus en trotse jonge moeder: ‘Dag oma, zei een kindje van haar klas’

‘Dag oma van Louise, zei een kindje van haar klas tegen me’

Eva Tahon (51) werd op haar 47ste mama van Louise

“Ik heb lang gedroomd van een partner met wie ik een kind kon hebben. Helaas bleef het bij een droom. Juist omdat ik er zo lang op had gehoopt, kostte het ook tijd om te beseffen dat ik het ideaal van een natuurlijke zwangerschap moest opgeven. Maar ik wilde écht mama worden. Dus ging ik op zoek naar medische assistentie. Ik was toen al 42.”

Na ruim twee jaar van medische behandelingen werd Eva zwanger, op haar 46ste. “Dat is natuurlijk laat, maar mijn eigen moeder kreeg mij ook pas op late leeftijd en mijn grootmoeder heeft eveneens na haar 40ste nog kinderen op de wereld gezet. Het zit blijkbaar in de familie. Natuurlijk besefte ik dat ik best oud was om zwanger te zijn en dat er een aantal consequenties aan vastzaten. ‘Straks is mijn kind 18 en dan ben ik al met pensioen’, dat soort dingen spelen door je hoofd. Geen zaken waar je licht over kan gaan, het vraagt tijd om daar goed over na te denken. Met een kind ben je tenslotte zo’n 25 jaar samen op weg.”

Inmiddels is Louise 4 en is Eva alweer bijna vergeten hoe het was die eerste tijd. “Alles klopte, dat weet ik nog wel. En dat doet het nog steeds. Ik denk dat er zeker voordelen zijn aan mama worden op latere leeftijd. Zo heb ik een bepaald deel van mijn leven al geleefd. Veel gereisd, veel gezien, veel gedaan. Ik heb rust gevonden en die voel ik ook naar Louise toe. Dat vind ik een groot pluspunt; ik hoef niet meer ieder weekend weg met vrienden, naar optredens en festivals. Ik hoor van andere jongere ouders dat ze zich soms beperkt voelen in hun doen en laten. Nu, dat begrijp ik wel, zeker in de corona­periode moet het lastig geweest zijn. Maar ik voel het niet zo.

“Anderzijds is er toch een belangrijk element dat ik mis door op oudere leeftijd zwanger te worden, en zelf oudere ouders te hebben gehad. Mijn dochter zal geen echte band opbouwen met haar grootouders. Mijn moeder stierf toen Louise nog geen 2 was. Haar opa is 95 en woont in een woon-zorgcentrum. Louise kent haar oma alleen van foto’s. Ik probeer het op te lossen door er veel over te vertellen, maar ik had haar graag een periode met haar grootouders gegund.”

Leeftijd­schaamte. Sommige moeders kennen het gevoel van ‘eigenlijk ben ik te oud om mama te zijn van zo’n jong kind’. “Ik word soms raar aangekeken”, lacht Eva. “Een kindje van Louises klas zei onlangs tegen me: ‘Dag oma van Louise.’ De papa ging dood van schaamte, maar ik vond het niet erg. Louise ziet het trouwens niet, ze weet niet beter.

“Nu, ik zie grootouders aan de schoolpoort die ongeveer even oud zijn als ik. Als Louise me dan mama noemt en ze kijken raar, dan is het maar zo. Maar ik moet toegeven: soms heeft mama het wel gehad met voor de zoveelste keer mee op de trampoline te gaan of door het huis te rennen. Dan laten de jaren zich wél voelen.” (lacht)

‘Ik dacht: ik stop met de pil en dan ben ik direct zwanger. Nee dus’

Charlotte Giroud (45) was 42 toen ze beviel van Roxanne

Alleen aan een kind beginnen? Geen optie, wist Charlotte. “Toen ik 12 was, verloor ik mijn vader. Ik weet dus wat het is om een papa te missen, al heeft mijn moeder de rol van vader en moeder heel goed opgenomen. Maar ik vind de toegevoegde waarde van een mama én een papa heel belangrijk. Juist daarom wilde ik geen alleenstaande mama worden. Nu heb ik de papa van mijn dochter pas leren kennen op mijn 36ste. Ik had al een heel parcours afgelegd van stukgelopen relaties, woonde een tijd in het buitenland, vond mijn job heel belangrijk.”

Haar nieuwe vriend was tien jaar ouder en had twee kinderen. “We hadden het goed samen, maar je besluit niet van de ene op de andere dag om samen kinderen te nemen. Tot de 40 naderde. Ik voelde dat hij het onderwerp kinderen een beetje ontweek, maar ik wilde het niet op zijn beloop laten. Als ik wachtte, zou ik de boot missen en er misschien mijn hele leven spijt van hebben.”

Haar man moest het laten bezinken. “Hij is nogal pragmatisch en had tijd nodig. Op een avond gingen we samen iets eten toen hij vertelde dat hij er voor wilde gaan. Het voelde bijna als een huwelijksaanzoek.”

De kinderwens invullen bleek minder evident dan gehoopt. Niet abnormaal op die leeftijd, weet Charlotte nu. “Ik dacht: ik stop met de pil en de volgende maand ben ik zwanger. Niet dus. De eerste zes maanden gebeurde er niets.”

Omdat ze al 40 was, klopte ze aan bij een fertiliteits­arts. De kans was groot dat het niet zou lukken, hoorde ze daar. Maar ze bleef optimistisch. Na de tweede ivf-poging was het raak.

“De kinderen van mijn partner reageerden gelukkig goed. Ze waren al wat ouder en konden het beter in de context plaatsen dat ze een half­broertje of -zusje kregen. Ze voelden zich niet uitgesloten, voor zover ik weet toch. Het leeftijdsverschil is best groot, maar het is voor mij een geruststelling dat mijn dochter niet alleen is, ze heeft een broer en een zus. Roxanne is nu 3, haar zus is 19, haar broer 15.”

Het grootste voordeel van oudere mama zijn? “Ik ben een heel stuk rustiger geworden. In de crèche zie ik moeders soms alle kanten opgaan over zaken waar ik me vroeger ook druk om zou maken. Nu niet meer, en dat is een geruststellend besef.”

De meerderheid van de moeders is jonger dan zij, dat is een feit. “Maar ik zie veel jonge dertigers die ook geen partner vinden en niet of pas veel later aan kinderen beginnen. Het is niet meer zoals vroeger, de wereld is ingewikkelder geworden. We studeren langer, blijven langer thuis wonen, er zijn veel meer nieuw samengestelde gezinnen. Logisch dus dat veel vrouwen er op latere leeftijd aan beginnen. Ik denk dat die trend alleen maar in stijgende lijn zal gaan.”

‘Als ik nog een kind wilde, mocht ik niet opgeven’

Barbara Thielemans (49) was 44 toen ze alleenstaande mama werd van Juliette

Van kleins af aan wist ze het al: ze wilde moeder worden van een groot gezin, met minstens vijf kinderen. Maar op haar 40ste had Barbara nog steeds de ware jakob niet gevonden en wist ze dat ze er nu aan moest beginnen, wilde ze ooit nog een kind. “Het was de start van een lang proces van verschillende pogingen met kunstmatige inseminatie, waarna ik op in-­vitro­fertilisatie (ivf) overstapte. Toen ik eraan begon, wilde ik er bewust niet over lezen. Omdat ik bang was af te haken als ik er te veel over zou nadenken.

“Voor ik naar een sperma­bank kon, moest ik eerst naar een psycholoog. Als alleenstaande mocht ik er zonder zijn akkoord eigenlijk niet aan beginnen. Nu, daar had ik geen moeite mee, ik was zeker van mijn zaak, ik kon mijn kind een stabiel leven aanbieden, had een diepe kinderwens en een uitgebreid netwerk van mensen die me zouden bijstaan.”

Na zeven pogingen met kunstmatige inseminatie, zes ivf-behandelingen en een afgebroken zwangerschap, werd ze na drie jaar opnieuw zwanger. “Tijdens de eerste zwangerschap bleek dat mijn kindje na de geboorte niet lang zou leven wegens een probleem met de chromosomen. Het moest weggenomen worden. Omdat ik al drie maanden ver was, werd me aangeraden om het via een natuurlijke bevalling te laten gebeuren. De andere optie was een curettage. Uiteindelijk is het dat laatste geworden.

“Natuurlijk was het verlies een klap, ik heb heel wat tranen gelaten. Maar ik besefte dat ik door moest gaan. Als ik nog een kind wilde, moest ik nu niet opgeven. Dat besef heeft me een heel stuk geholpen. Ook de steun van mijn omgeving deed veel. Zonder mijn familie en vrienden, in het bijzonder mijn broer, had ik het proces niet tot een goed einde kunnen brengen.”

Toen ze tijdens de tweede zwangerschap testen liet uitvoeren, bleek dat haar kindje een gezond meisje was. “Maar ik was zo bang dat er alsnog iets mis zou gaan. Tijdens de laatste maand van mijn zwangerschap ben ik heel vaak naar het ziekenhuis gegaan. Telkens als ik mijn kind niet voelde bewegen, raakte ik in paniek. Zelfs rond middernacht stond ik op en reed ik naar de kliniek. ‘Sorry mensen, hier ben ik weer’, zei ik dan. Gelukkig hadden ze er alle begrip voor en kon ik altijd bij hen terecht.

“Toen ik beviel, zat ik niet op de roze wolk waar iedereen het altijd over heeft. Ik was onzeker en twijfelde of ik het wel alleen zou kunnen. Ik wilde alles perfect doen. Inmiddels is Juliette 5 jaar en is ze het allermooiste wat me overkomen is. De liefde tussen ons is onvoorwaardelijk. Ik ben heel blij dat ik doorgezet heb. Ik prijs me een gelukkige – oudere – mama.”

‘Ik heb Mia wel even een beetje als een last beschouwd’

Ellen Augustyns (45) werd op haar 41ste mama van Mia

“Ik ben bijna mijn hele leven single geweest en heb mijn vrijheid altijd omarmd. Ik reisde veel, ging alle weekends op stap, deed waar ik zin in had. Maar altijd knaagde er een stemmetje dat zei: ‘Je kunt dit niet blijven doen. Je zult met een leegte blijven zitten.’ Zo begon de wens voor een kind. Tussen die wens en het werkelijke besluit zat heel wat tijd, ruim twee jaar. Het moest juist zitten in mijn hoofd. In de maand dat ik 40 werd, kreeg ik mijn eerste inseminatie, een jaar later was het zover.”

Als ze zichzelf vergelijkt met toen ze een jaar of 27 was, vindt ze zichzelf nu een betere persoon. “En dus ook een betere moeder, al kan ik het nooit vergelijken. Ik ben een beter mens geworden omdat ik mezelf minder serieus neem, dichter bij mezelf sta en beter weet wat ik wel en niet wil. Aan de andere kant: was ik op mijn 25ste de man van mijn leven tegen­gekomen, dan was ik er al veel eerder aan begonnen.”

Intussen beleefde ze als single tussen haar 35ste en 40ste een geweldige tijd. “Ik denk dat ik die periode van vrijheid nodig had om los te komen van de denkbeelden waarmee je wordt grootgebracht: studeren, een lief vinden, een huis kopen... Door veel te reizen kon ik die denkbeelden van me afzetten en de keuze maken om alleenstaande mama te worden op mijn 41ste.”

Bewuste keuze of niet, het was lang niet allemaal rozengeur en maneschijn. “Het moment dat mijn kind een beetje karakter begon te krijgen, tussen anderhalf en twee jaar, vond ik echt moeilijk. Het was lastig om een evenwicht te vinden tussen Ellen de mama, Ellen zichzelf en tussen werk en sociaal leven. Dat is een nadeel van mama worden op latere leeftijd; je bent je van veel meer zaken bewust. Het werd zo erg dat ik mijn kind zelfs een beetje als een last begon te beschouwen.

“Op zeker moment zeiden mijn vrienden dat ik moest stoppen met zo negatief te doen over mijn dochter. Ik wilde op vrijdagavond gaan aperitieven zonder al dat geregel over een babysit, ik wilde op reis zoals vroeger en ook financieel wilde ik mijn vrijheid terug, want als alleenstaande vergt het op dat vlak heel wat gepuzzel. Intussen zag ik mijn kind doodgraag, wat weer zorgde voor schuldgevoelens omdat ik zo naar mijn vrijheid verlangde.”

Door veel met andere ouders te praten en in te zien dat het moederschap allemaal niet zo perfect hoeft te verlopen, kreeg Ellen stilaan vrede met de situatie. “Het is niet erg om eens lekker egoïstisch jezelf te zijn en een avond naar Werchter of naar het voetbal te gaan, jezelf keihard te amuseren en je dochter geen seconde te missen.”

De dood van een vriendin zorgde voor een kentering. “Plots besefte ik dat ik blij mocht zijn dat ik geen kinderen alleen op de wereld moest achterlaten, zoals die vriendin. Met de hulp van een therapeut raakte ik uit mijn identiteitscrisis.”

Nu wordt het steeds leuker, vindt ze. “Met een kind van ruim drie kun je al heel wat toffe uitstappen doen. Al merk ik dat jongere moeders vaak andere keuzes maken voor hun kinderen. Ligt dat aan mijn leeftijd of eerder aan mijn levensstijl? Ik denk het laatste. Als er geen corona was geweest, dan zat ik deze zomer met mijn kind in Thailand.”

‘Ik ben geen betere of slechtere moeder geworden, wel een ándere’

Geneviève Lagravière (44) was 43 toen ze voor de tweede keer moeder werd

Ze had nooit verwacht een tweede keer moeder te worden. Tot ze de man van haar leven tegenkwam, rond haar 39ste. “Mijn zoontje Clovis is nu bijna een jaar. Een echte liefdesbaby, zoals ze zeggen. Ik heb er dan ook bewust voor gekozen om zwanger te worden op die leeftijd. Mijn vriend is 17 jaar jonger dan ik. Toen hij begon over zijn kinderwens, wist ik eerst niet wat ik ermee aan moest. Ik was 41 en had het hoofdstuk ‘zwanger worden’ volledig afgesloten.

“Maar hoe meer ik erover nadacht, hoe meer ik het zag zitten. Al twijfelde ik in het begin zwaar aan mijn leeftijd. Als oudere mama zou mijn kind mij sneller verliezen. Voor mijn carrière zou het ook niet gemakkelijk zijn. Ik zit in de kunsten­sector en ben onder andere actief als actrice, zij het momenteel zonder werk. En wat met de risico’s voor het kind zelf bij een zwangerschap na de 40? Maar al die bezwaren vielen één voor één weg; wat overbleef was de liefde voor mijn vriend en daarmee de wens om samen aan een kind te beginnen.”

Dat moeder worden op je 43ste natuurlijk anders is dan op je 22ste, klinkt het stellig. “Ik heb er beide keren heel bewust voor gekozen om mama te worden, maar ik ben nu een totaal ander iemand. Waarmee ik niet wil zeggen dat ik een betere of slechtere moeder geworden ben, maar wel een ándere mama. De onrust en emotionele groeipijnen die ik tot mijn eind 30ste had, hebben veel energie gekost, zowel voor mijn omgeving als voor mijzelf. Nu alle puzzelstukken min of meer op hun plaats zijn gevallen en ik dichter bij mezelf sta, heb ik meer oog voor de dingen die er echt toe doen. Met andere woorden, ik besteed minder aandacht aan details en hou meer energie over voor mijn kind. Dat is nodig, want natuurlijk laten die korte nachten zich nu beter voelen dan twintig jaar geleden.”

Toch zijn er momenten van wanhoop geweest. Tijdens de lockdown viel het haar soms bijzonder zwaar om dag en nacht met een baby in huis te zitten terwijl het netwerk van waardevolle steun van de familie wegviel. Ze voelde zich na vele nachten van nauwelijks slaap zo slecht dat ze serieus begon te twijfelen of ze niet te oud was voor zo’n jonge baby.

“Gedachten als ‘misschien ben ik hopeloos onverantwoordelijk en egocentrisch geweest om nu nog voor een kind te kiezen’ schoten door mijn hoofd. Maar toen ik erover belde met mijn psycholoog, stelde die me snel gerust. Ook veel jongere mama’s waren volkomen uitgeput tijdens de verplichte quarantaine. Mijn spijt en twijfels verdwenen meteen.”

De natuur zit toch raar in elkaar, vindt ze. “Biologisch is het beter om op jongere leeftijd mama te worden – je bent ook meer vruchtbaar – maar op mentaal vlak ben ik nu veel rijper voor het moederschap. Zo geef ik mijn zoontje speelgoed waarvan ik merk dat hij het leuk vindt. Vroeger zou ik dat alleen doen als ík het verantwoord achtte. Bij mijn eerste kind was ik bijvoorbeeld tegen muziek van Studio 100 omdat ik daar niets aan vond. Nu kijk ik in de eerste plaats naar wat mijn kind tof vindt, en niet naar mijn eigen mening. Wil hij naar Plopsaland, dan gaan we. Vroeger zou ik dat niet gedaan hebben.”