Japanse keizer Naruhito betuigt "diepe spijt" over wandaden tijdens Tweede Wereldoorlog, nu 75 jaar geleden beëindigd
In Japan is de 75e verjaardag van de capitulatie tijdens de Tweede Wereldoorlog herdacht. Keizer Naruhito betuigde zijn spijt over de wreedheden van die oorlog, die nog altijd als een schaduw over de relaties met andere Aziatische landen hangen. Ook elders in de wereld werd het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht.
Het was een ingetogen herdenking in Japan, enkele dagen na de herdenkingen van de atoombommen in de steden Hiroshima en Nagasaki, maar ook door de coronacrisis die nog altijd woedt in het land.
De meeste aandacht ging naar een ceremonie met enkele honderden genodigden in de hoofdstad Tokio en met keizer Naruhito. Die betuigde zijn spijt voor de daden van zijn land in de oorlog en zei te hopen dat de "verwoestingen van de oorlog nooit meer herhaald zullen worden". Naruhito en zijn vrouw Masako maakten ook een typisch Japanse buiging.
De erg nationalistisch ingestelde premier Shinzo Abe beloofde dat zijn land die "tragedie nooit meer zal herhalen". Opvallend: Abe bracht deze keer geen bezoek aan het omstreden Yasukuni-schrijn nabij Tokio, waar miljoenen Japanse slachtoffers van de oorlog, maar ook 14 veroordeelde oorlogsmisdadigers, herdacht worden. Hij liet wel een offerande in zijn naam naar het schrijn brengen en vier van zijn ministers gingen er wel naartoe. (Lees verder onder de video).
"Oorlogsschrijn" blijft Azië verdelen
Eerdere bezoeken van premier Abe aan het shinto-heiligdom van Yasukuni hebben toen steevast tot boze reacties geleid vanuit andere landen in Azië, en dan vooral China en Korea. Duizenden Japanners trokken vandaag wel naar dat schrijn om hulde te brengen aan hun gesneuvelden. (Lees verder onder de foto).
Het Yasukuni-schrijn is een heiligdom van het shintoïsme, de oorspronkelijke religie van Japan, en dateert uit de late 19e eeuw. Was het aanvankelijk bedoeld als herdenking voor zij die sneuvelden voor de restauratie van het keizerlijke gezag, dan werden nadien ook alle andere oorlogsslachtoffers van Japan herdacht, inclusief vrouwen en kinderen. Voor de Tweede Wereldoorlog gaat dan om bijna 2,5 miljoen mensen.
Het probleem is dat het schrijn ook een duizendtal veroordeelde oorlogsmisdadigers herdenkt, onder hen 14 topfiguren van het militaristische regime dat de oorlog in de jaren 30 en 40 georganiseerd heeft. Het Japanse leger heeft toen ontzettende wreedheden begaan, niet enkel tegen geallieerde gevangenen, maar vooral ook tegen bezette Aziatische landen zoals China, Korea, de Filipijnen en landen in Zuidoost-Azië.
De Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in stak een verzoenende hand uit naar Japan: "Wij zijn op elk ogenblik bereid om te praten over een oplossing voor de slachtoffers. Tegelijk kunnen we een brug slaan naar vriendschap en samenwerking tussen onze twee landen", klonk het. Korea werd tussen 1910 en 1945 op een brutale wijze bezet en uitgebuit door Japan. Vooral de kwestie van de dwangarbeiders en seksslavinnen voor het Japanse leger, blijft een open wonde tussen Korea en Japan.
