Na zijn consultatieronde met de partijvoorzitters heeft koning Filip het ontslag van opdrachthouders Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) aanvaard. Hij heeft Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert aangeduid om nu het initiatief te nemen. Dat maakt het koninklijk paleis dinsdag bekend.

“De koning heeft de heer Egbert Lachaert met de opdracht belast de nodige initiatieven te nemen met als doel een regering met een brede meerderheid in het parlement te vormen. De heer Lachaert heeft deze opdracht aanvaard en zal een eerste verslag uitbrengen aan de Koning op 28 augustus”, staat te lezen in de mededeling van het paleis.

Positie innemen

Uit de keuze voor Lachaert blijkt dat N-VA-voorzitter Bart De Wever en PS-voorzitter Paul Magnette echt niet te vermurwen waren om hun preformatiewerk alsnog voort te zetten. Onder meer SP.A en CD&V hadden daar de voorbije dagen voor gepleit, en het is geen geheim dat ook het Paleis een voorkeur heeft voor een regering waarin zowel N-VA als PS zitten. Maar de twee zien het dus blijkbaar echt niet mogelijk.

Tegelijk dwingt deze benoeming Lachaert om een eigen positie in te nemen, los van zijn MR-collega Bouchez, aan wie hij zich de voorbije weken heeft vastgeklonken. Lachaert moet in zijn rol als preformateur een richting kiezen: paars-geel of paars-groen. Hij was binnen Open VLD eind vorig jaar de grootste tegenstander van paars-groen. Tegelijk is nu ook hij het die de paars-gele coalitie van De Wever en Magnette de voorbije dagen moeilijk heeft gemaakt. Binnen zijn eigen partij zijn de meningen ook verdeeld, maar nu zal hij toch kleur moeten bekennen, en de tijd dringt.

LEES OOK. Lachaert wil iedereen opnieuw met open vizier uitnodigen: “Politiek moet haar meningsverschillen overstijgen”

Bubbel van vijf

De Wever en Magnette hadden maandagochtend hun ontslag als preformateurs aangeboden aan de koning. Zij waren erin geslaagd om een ‘bubbel van vijf’ te vormen met CD&V, CDH en SP.A, maar die vijf partijen hebben samen niet voldoende zetels om een meerderheid te vormen.

LEES OOK. Koning behoudt paars-gele waakvlam, maar verrijzenis van Vivaldi (zonder N-VA) is niet uitgesloten

De preformateurs hoopten in eerste instantie het Open VLD van Lachaert mee in bad te kunnen trekken, maar die gaf aan alleen in de regering te stappen als de MR van Georges-Louis Bouchez betrokken werd en de ontwerpnota flink bijgeschaafd werd. Voor de preformateurs kon daar geen sprake van zijn. Vooral De Wever gaf aan Bouchez helemaal niet te vertrouwen.

Vervolgens voerden de preformateurs gesprekken met Groen en Ecolo in de hoop die te overtuigen, maar ook daar bleek het water te diep. Zeker toen die eind vorige week een gezamenlijke mededeling rondstuurden met de liberalen. Het signaal voor De Wever en Magnette om het op te geven.

 (Guy Stevens en Pieter Lesaffer)