Zullen wolven weldra overal in Vlaanderen opduiken? "Nee, Vlaanderen kan maximaal 4 roedels herbergen"

Sinds wolvin Naya eind 2017 opdook in onze contreien, lijkt het alsof de ene wolf de andere volgt. Intussen waren er onder meer wolven Roger (die al snel doodgereden werd), August, Noëlla, Billy, de welpjes van August en Noëlla. 

Maar, geen zorgen, het is niet zo dat er binnenkort tientallen of honderden wolven in Vlaanderen zullen rondzwerven, vertelt Jan Loos van Welkom Wolf op Radio 1. "De wolf is een territoriaal dier. Een territorium van een roedel kan zo'n 300 vierkante kilometer zijn, dat is een gigantisch gebied. En die wolven gaan hun territorium keihard verdedigen. Als het duidelijk is dat er andere wolven op het terrein is, maakt een wolf dat ie weg is of hij wordt aangevallen. Dus de wolf zal zelf wel zorgen dat er nooit té veel wolven komen."

Als we dat dan even omrekenen naar de oppervlakte schat Loos dat Vlaanderen maximaal vier roedels zal kunnen herbergen, en dat er zelfs een deel grensoverschrijdend met Nederland zal zijn. "Een roedel telt gemiddeld 6 wolven, een koppel en hun jongen, dus Vlaanderen zal nooit meer dan 20 wolven hebben", zegt Loos. Om te vergelijken: Duitsland telt momenteel 105 roedels en nog enkele wolvenparen en solitairen. En in totaal telt Europa - zonder Rusland - naar schatting 12.000 wolven.

Hij ziet België wel als hét wolvenkruispunt van Europa. "De noordelijke populatie komt langzaam in contact met de zuid-Europese populatie, die soorten hebben elkaar al eeuwenlang niet meer gezien."

Hoe komt het dat de wolven opeens opnieuw opduiken? En hoe verspreiden ze zich over heel Europa?

"Zo'n twee eeuwen lang hebben mensen niet moeten omkijken naar predatoren (dieren die andere dieren doden). De mens heeft de wolf toen verjaagd. De hele bevolking leefde immers op het platteland, men vocht de hele tijd tegen de natuur. En, de jagende adel was niet gediend met concurrentie. Daarom werden de dieren uitgeschakeld. Maar anno 2020 leven er nog maar weinig mensen van de jacht en visvangst. Het zijn andere tijden."

En dus zag de wolf z'n kans schoon om terug te keren. "De enkele wolven die overbleven hadden zich teruggetrokken in de bergen in Europa, en van daaruit zijn ze teruggekomen. Er liggen in heel Europa miljoenen hectaren landbouwgrond braak. Er is overal voedsel, dus zo is de wolf in enkele decennia tijd teruggekeerd."

Want reizen, dat kan de wolf. "Soms legt een wolf 1.000 à 2.000 kilometer af doorheen Europa, voor hij zijn plekje vindt. Naya bijvoorbeeld is vanuit Oost-Duitsland naar Limburg gereisd, door bossen en velden. En, wolven hebben wel schrik van mensen, maar niet van menselijke structuren. Bruggen, spoorwegen, tunnels, ze gebruiken alles om sneller vooruit te komen."

"Het is niet aan ons waar de wolf mag leven, de wolf zal zelf wel kiezen waar ie wil wonen", besluit Loos. "En de wolven hebben hier Limburg uitgekozen."

Als de wolven Limburg uitgekozen hebben, moeten alle veehouders dan schrik hebben voor hun schapen, of lama's? "Nee", klinkt Loos stellig. "Wolven leven hier in principe van wilde dieren, reeën (75 procent), kleine everzwijnen (20 procent) en hazen en konijnen. Af en toe zullen ze eens een landbouwdier eten, maar alleen als dat dier niet beschermd wordt door bijvoorbeeld een schrikdraad."

Wat wél zo is, is dat wolven de gewoonte hebben om door te gaan met doden. "Dat heet surplus-killing. Hun jachtinstinct wordt getriggerd, ze denken: "Nu heb ik de kans, en wie weet wanneer ik de volgende keer kan eten". En dan zullen ze meerdere schapen doden en vrij veel schade aanrichten. Eigenlijk is het zoals wij naar de supermarkt gaan, wij nemen ook eten mee voor een hele week." Gemiddeld eten wolven zo'n 3 à 4 kilogram vlees per dag, maar ze kunnen ook enkele dagen zonder voedsel doorkomen om dan ineens 10 kilogram naar binnen te spelen.