“Chaos bij Brantano was schandalig, onder huidige omstandigheden kunnen winkels niet meer open”

De uitverkoop gebeurde met kortingen van 75 procent. Dat lokte heel wat kooplustigen en op sommige plaatsen liep het mis. In Genk sloot de politie de winkel al rond 15.30 uur omdat de naleving van de coronamaatregelen niet langer verzekerd was. Ook in de vestigingen in Destelbergen en Mariakerke, bij Gent, kwam de politie ter plaatse. Daar was er geklaag en gemor, maar tot agressie kwam het niet.

De vakbonden zijn misnoegd. “De winkels zijn geplunderd, de werknemers mentaal gekraakt. Dit is niet voor herhaling vatbaar”, zegt De Scheemaeker. “Het is complete waanzin om aan 25 procent van de winkelprijs te verkopen. Als het te goedkoop is, verdwijnt het respect voor product én personeel. We hebben dat eerder al meegemaakt.” Ook de onduidelijkheid rond de toekomst van de Brantano-winkels maakt de vakbonden kwaad. 

In Torhout besliste de burgemeester net voor sluitingstijd dat iedereen in de rij naar huis moest. “Ik ben vooral gefrustreerd omdat ze niet vlug genoeg opgetreden hebben”, treurt Lindsey Velghe in het VTM Nieuws. “Ik heb hier zeven uur gestaan. Heel mijn zaterdag naar de vaantjes.”

“Ik vind het gewoon laf dat ze nu iedereen naar huis sturen”, voegt Shavanna Vermeulen toe. “Binnen staat het nog vol schoenen. Laat de rij die er op dit moment staat toch nog rustig naar binnen gaan. Ik vind dit onverantwoord.”

“We zijn als burgemeester al vijf à zes maanden bezig om de maatregelen van de federale regering te verdedigen”, stelt burgemeester Kristof Audenaert. “En dan zo’n stunt van Brantano, het is een schande.”

Klanten die wel beloond werden voor hun geduld lieten zich volledig gaan. “Zes paar schoenen, onderbroeken, handtassen, sprays om de schoenen mee in te spuiten,... Normaal had me dit 725 euro gekost, nu ben ik er met 175 euro vanaf gekomen”, aldus Isabel Mannaert. “Ik heb 1.200 euro bespaard. Dat is zeker de moeite”, straalde Marijke Priem. 

Op verschillende plaatsen ontstonden voor openingstijd al lange rijen. “Ik ben hier iets na 8 uur toegekomen en er stonden al zeven mensen te wachten”, getuigt een koopjesjager die voor de Brantano in Deinze stond aan te schuiven. 

In Waregem hadden Wendy Depraetere (31) en Delphine Seys (31) de eer om vanochtend als eerste klanten de winkel te betreden. “Wij hebben hier om 8 uur postgevat aan de ingang. Twee uur voor de winkel opent, maar je moet er iets voor over hebben”, klinkt het. 

“Het voorbije uur zijn we een meter of acht opgeschoven en we staan nu nog dertig meter van de ingang. Het gaat echt niets vooruit. We zien ook nauwelijks mensen buiten komen”, aldus Tibo Ongena die in Gentbrugge postvatte.  “Als het aan dit tempo vooruit blijft gaan hou ik het hier toch voor bekeken. We hebben tot nu toe hooguit vijf mensen zien buiten komen, wel altijd met enorme hoeveelheden schoenen.”

De uitverkoop zorgt hier en daar ook voor wrevel bij handelaars in de buurt. “Hier komen geen klanten binnen”, vertelde een Mechelse winkeluitbater in de buurt van een Brantano op Radio 1. “Het is om dood te vallen.” 

Er werd slechts een beperkt aantal mensen per keer toegelaten in de winkels, de anderen moeten buiten hun beurt afwachten. De wachtenden zouden telkens anderhalve meter afstand moeten houden, maar op beelden is te zien dat dat in praktijk soms moeilijker is dan verwacht.

Zo ook in Koksijde. Daar besloot de politie om de lokale Brantano tijdelijk te sluiten, omdat de uitverkoop niet meer in veilige omstandigheden kon verlopen. Dat bevestigt woordvoerder Ine Deburghgraeve van de politie Westkust. Er kon niet voldoende afstand worden gehouden. Volgens de politie zou Brantano zelf moeten zorgen dat de nodige maatregelen genomen werden, waaronder het plaatsen van dranghekken om de rij af te bakenen, maar dat was in Koksijde blijkbaar niet gebeurd. De klanten die nog in de winkel waren mochten verder winkelen, de rest werd naar huis gestuurd. 

Ook in Dendermonde greep de politie in. Honderden mensen hadden al vroeg postgevat aan een Brantano-winkel, maar later bleek dat ze al die tijd aan het foute adres hadden aangeschoven: het was het filiaal aan de overkant van de steenweg dat de deuren opende voor de uitverkoop. De andere bleef gewoon dicht. Toen dat duidelijk werd, zorgde dat voor een gigantische volksverhuizing. Honderden mensen trokken naar de andere Brantano. Te veel op een beperkte oppervlakte, oordeelde de burgemeester. De politie werkte een systeem uit met tijdssloten. De wachtenden kregen per groep van dertig een uur toegekend, en moesten vervolgens naar huis om later terug te komen op het uur dat hij gekregen had.

In Wetteren besliste de zaakverantwoordelijke rond 14 uur zelf om de winkel te sluiten door de stormloop. Er werd bijstand aan de politie gevraagd omdat er nog meer dan honderd mensen stonden te wachten, maar de sluiting verliep rustig. De winkel gaat maandag terug open.

In Oostkamp en Herzele werd de politie eveneens opgetrommeld, maar enkel om het autoverkeer in goede banen te leiden. 

Dat er zo'n enorme wachtrijen zouden ontstaan, stond in de sterren geschreven, zeggen de vakbonden. Ze hekelen dat de curatoren geen overleg hebben gepleegd om de uitverkoop goed en coronaproof te organiseren. De Scheemaeker wijst echter ook met een beschuldigende vinger naar veilinghuis Moyersoen.

“We hebben gisteren nog enkele mails uitgewisseld, maar dat is natuurlijk veel te laat”, klinkt het. “Dat moest veel eerder gebeurd zijn. Dan hadden we kunnen waarschuwen dat een uitverkoop, zeker met kortingen tot 75 procent, het roofdier in de consument wakker maakt. Zeker in deze coronaperiode moet daarmee rekening gehouden worden. Noch de curator, noch Moyersoen heeft daaraan gedacht.”

Deze nieuwe episode in de afwikkeling van het FNG-faillissement is voor De Scheemaeker “een zure kers op een al smakeloze taart”. Daarbovenop komt nog meer onrust over de vergoeding die het personeel voor deze uitverkoop zal krijgen. Onder het personeel doen uitspraken de ronde van Christophe Moyersoen, die gezegd zou hebben dat het personeel, als schuldeiser, via deze uitverkoop achterstallig loon kan krijgen. “Maar dat klopt helemaal niet: dat loon zal komen via een fonds van de RVA”, beklemtoont De Scheemaeker. “Voor deze uitverkoop worden ze betaald als uitzendbediende.”

Over de overname verwacht De Scheemaeker dit weekend geen nieuws meer. “Er zit wat ruis op de lijn tussen de curator en de vakbonden, maar we vernemen dat dit weekend een afkoelingsperiode is.”

De vakbondsman pleit er alvast voor om het plan van het Nederlandse Ziengs Retail toch nog eens onder de loep te nemen. Eerder deze week lieten zij weten niet langer geïnteresseerd te zijn in Brantano, maar de ACV’er hoopt dat dat nog kan veranderen. “De curatoren hebben daar geblunderd. Nooit, en om onduidelijke redenen, is hun voorstel deftig onderzocht, hoewel het veel beter was geweest voor de tewerkstelling.” 

Op de website van het veilinghuis Moyersoen is de volledige lijst te vinden met winkels waar de uitverkoop plaatsvindt. De uitverkoop loopt zolang de voorraad strekt. Mogelijk kan de lijst met deelnemende winkels worden aangepast, bijvoorbeeld wanneer ze uitverkocht zijn. 

Bij het overgrote deel van de Brantano-winkels is de eerste dag van de uitverkoop goed verlopen. Dat zegt Jeroen Van Daele van veilinghuis Moyersoen. “Bij slechts een viertal winkels moest de politie tussenbeide komen of moesten de deuren gesloten worden”, luidt het. “In de bijna zestig andere winkels waren geen problemen. We hebben heel mooie resultaten gehaald. En ook het personeel was heel tevreden dat ze konden werken: we hebben veel berichtjes en foto’s gekregen, tot zelfs om 10 uur ‘s avonds.” 

Het veilinghuis neemt zich dus wel voor om tijdens de debriefing te bekijken hoe er beter geanticipeerd kan worden op lange wachtrijen en hoe de veiligheid beter gegarandeerd kan worden. Vanaf maandag gaat de uitverkoop immers voort, voor waarschijnlijk nog enkele weken. “Er is nog veel stock, dus misschien kunnen we de komende dagen nog meer winkels openen en zo nog meer Brantano-personeel aan het werk stellen. Voor alle duidelijkheid: zij worden, via interimcontracten, door ons tewerkgesteld.”

Lees ook: 

Oprichter JBC Jean-Baptiste Claes over beslissing van zijn kinderen: “Ik zou overname failliete merken niet gedaan hebben” (+)

JBC wilde alleen de kledingmerken, niet de schoenen van FNG (+)