Laat de cultuur- en eventsector handen in elkaar slaan met het onderwijs

Vele zomers geleden, in mijn tienertijd, deed ik zoals vele jongeren een vakantiejob. Het was een manier om iets extra te kunnen kopen voor mezelf. Een zakmes. Of een mp3-speler. Mijn moeder werkte in een grootwarenhuis en herinnerde me op tijd om mijn sollicitatiebrief in te sturen. Zo reden we een maand lang samen naar het werk. 

Wat me opvalt, als ik er nog eens kom, is dat het grootwarenhuis er nagenoeg hetzelfde uitziet als toen ik er werkte, 25 jaar geleden (vandaag worden er weliswaar smartphones in plaats van mp3-spelers verkocht). Eenmaal je in de winkel binnenkomt, loop je de producten van het moment tegen het lijf. Die afdeling heette toen ‘evenementen’, herinner ik mij. Wat een rare naam, dacht ik toen, ‘evenementen’. Een andere zomer werkte ik op de afdeling ‘droge voeding’. Ook daarvan begreep ik de naam niet echt. Waar was de afdeling ‘natte voeding’ dan?

De realiteit was dat ik er op 1 juli pennenzakken en boekentassen mocht aanvullen. Niet echt iets om vrolijk van te worden als je net een schooljaar hebt afgerond. Vandaag, als vader van twee kinderen, begrijp ik maar al te goed dat 1 september een evenement is. Voor de ouders, en nog veel meer voor de scholen zelf. Zeker in dit vreemde jaar van bubbels, mondmaskers, handhygiëne en social distancing. 

Goed nieuws. ‘Iedereen mag terug naar school.’ Zo lees ik in de krant. Code geel: alle leerlingen kunnen op 1 september terug naar school. Tenminste voor een week. Daarna zien we wel.

Op hetzelfde moment, in dezelfde krant: ‘Er is geen perspectief. Laat ons werken.’ Een noodkreet van de evenementen- en cultuursector. Er zijn 80.000 jobs in gevaar, zo laat men weten.

Ernstig nu. Misschien zie ik het te simpel, maar waarom wordt de link niet gelegd? Ik ken de evenementensector goed. Geweldig getalenteerde mensen werken er. Super professioneel, flexibel, creatief, soms een beetje gek maar vooral enthousiast. Net zoals de scholen en leraren. Wat hebben die hun best gedaan vorig schooljaar. Innoveren. Improviseren. Kunnen de sectoren niet samenwerken? De een in nood van werk. De ander in nood van tijd. Zeker weten dat het onderwijs geholpen zou zijn met de competenties uit de cultuur- en eventsector. 

Ik zie het zo voor me. Een event planner naast de directie. Een communicatiemedewerker naast een leraar. Een licht- of geluidstechnicus in het technisch onderwijs. Een auteur of artiest voor de klas. Inderdaad, tel daar nog eens de mensen uit de cultuursector bij.

Vind je dit een gek idee? Ik vind het niet uit. Er is namelijk een precedent. Ten tijde van de Grote Depressie in de jaren 1930 tekende president Franklin D. Roosevelt een hervormingsprogramma uit, u wel bekend: The New Deal. Een van Roosevelts doelen was zoveel mogelijk Amerikanen aan een betaalde baan helpen. Onderdeel van het ambitieuze tewerkstellingsproject WPA was onder meer het Federal Art Project. Ofte: kunstenaars - zoals Jackson Pollock en Mark Rothko - stelden hun talenten ten dienste van de gemeenschap in ruil voor een inkomen.  

Hoe dit ingevuld werd? Het Federal One programma bestond eigenlijk uit een vijftal projecten. In kort kwamen ze neer op deze drie taken: het publieke leven in beeld brengen, werk maken voor de publieke ruimte of deelnemen aan publieke diensten zoals onderwijs. Inderdaad: lesgeven. Kinderen die voordien nog nooit een klarinet of kwast hadden gezien, kwamen in contact met muziek en de kunsten. 

Het bekendste voorbeeld van dit project zijn ongetwijfeld de iconische foto’s van Dorothea Lange. Dit beeld van een vrouw die de verte in staart met haar kinderen aan haar schouders is een tijdloos portret. De wereld ziet er natuurlijk anders uit vandaag. Zo heeft iedereen een camera op zak. Niettemin heeft deze vergelijking tussen de noden van toen en nu wel iets. 

We kunnen veel leren uit deze geschiedenis. Bijvoorbeeld de klemtoon op creativiteit en competenties als het over onderwijs gaat. Of het publieke leven en de gemeenschap voorop zetten. Ook in tijden dat het moeilijk gaat. Dat zijn adviezen waar we vandaag mee aan de slag kunnen. 

En ook praktisch. Een versie van het programma anno 2020. Ik geloof er wel in. Niet omdat de cultuursector moet bewijzen dat hij iets waard zijn. Maar omdat cohesie in de maatschappij broodnodig is. 

Waar het in essentie over gaat: matchmaking. Zowel tussen mensen onderling (iets wat in deze digitale wereld geen issue zou mogen zijn) als tussen sectoren en talenten. Connecting the dots. Dat is iets wat de overheid zou moeten doen. Roosevelt geloofde erin en misschien moeten wij er ook in geloven dat het op die manier mogelijk is om angst naar hoop om te zetten.