Nieuw onderzoek: “Mondmaskers beschermen niet alleen anderen, maar zorgen ook dat je zélf beschermd bent”

Het is een van de eerste keren dat wetenschappers de hypothese formuleren dat mondmaskers het overdragen van viruspartikels ook voor de drager zelf verminderen, wat leidt tot mildere of zelfs asymptomatische infectieverschijnselen.

Het idee voor de studie kwam nadat de onderzoekers van de Johns Hopkins-universiteit in Baltimore en de Universiteit van Californië in San Francisco het traject van besmettingen en sterfgevallen opvolgden en grote verschillen opmerkten tussen de landen waar vanaf het begin van de crisis massaal mondmaskers werden gedragen en de landen die dat niet deden. 

“Die landen hadden niet alleen een lager percentage besmettingen, maar ook minder ernstige zieken en sterfgevallen”, zeggen de onderzoekers, die verwijzen naar China en Zuid-Korea. “In Italië, dat een zeer hoog sterftecijfer had, droeg bijna niemand een masker tijdens de vroege fase van verspreiding van het virus.”

In hun onderzoek, gepubliceerd in het Journal of General Internal Medicine, verwijzen de wetenschappers eerst naar een studie van de Universiteit van Hongkong waarbij een groep besmette hamsters naast gezonde hamsters werd geplaatst. Het gebruik van mondmaskers leek een groot verschil te maken. De gezonde hamsters die werden afgeschermd met mondmasker bleken minder geïnfecteerd dan de onbeschermde diertjes. Daarnaast vertoonden de beschermde hamsters die wel besmet raakten mildere ziektesymptomen.

Uit onderzoek van een cruiseschip waar door passagiers en personeel massaal mondmaskers werden gedragen na een corona-uitbraak (waardoor 128 van de 217 passagiers en bemanning positief testten, nvdr) bleek dan weer dat 81 procent van de passagiers die positief testten zelfs helemaal asymptomatisch bleef. Op een andere cruise, waar geen maskers gedragen werden, was amper 18 procent van de opvarenden asymptomatisch.

Een andere studie, bij een pediatrische dialyse-afdeling in een ziekenhuis in de Amerikaanse staat Indiana, waar alle patiënten en personeel maskers droegen, toonde aan dat het personeel snel antilichamen ontwikkelde na blootstelling aan een enkele symptomatische patiënt. Dankzij het dragen van de maskers was geen enkele van de nieuwe geïnfecteerden symptomatisch. Bij een recente uitbraak in een visverwerkingsfabriek in Oregon, waar alle arbeiders elke dag maskers kregen op het werk, was het aantal asymptomatische infecties onder de 124 geïnfecteerden maar liefst 95 procent. Een uitbraak in een kippenfabriek in Arkansas, waar ook mondmaskers algemeen gedragen werden, resulteerde ook in 95 procent asymptomatische infecties.

Mondmaskers zouden ook het aantal lichte en asymptomatische besmettingen serieus verhogen, zeggen de onderzoekers. Wie dus een mondmasker draagt maar toch besmet wordt, wordt minder zwaar ziek. Volgens de onderzoekers komt dat doordat ons lichaam bij een kleinere dosis partikels beter in staat is om zichzelf te beschermen.

De Amerikaanse onderzoekers hopen daarmee dat mondmaskers in de VS meer gaan gedragen worden in afwachting van een goed werkend vaccin. “Als je verkouden bent in Azië, zet je meteen een masker op. Maar in de Verenigde Staten is het dragen van maskers gepolitiseerd geworden, zelfs middenin een dodelijke pandemie”, zegt epidemioloog Chris Beyrer. “We willen de overdracht verminderen, maar we willen ook dat de mensen die wel worden blootgesteld aan het virus, het beter doen.”

Bij ons reageert viroloog Marc Van Ranst alvast enthousiast op de publicatie van de studie. “Mondmaskers dragen op drukke plaatsen is dus een goede beslissing. Complotgroepen zoals ‘Viruswaanzin’, geleid door Jeff Hoeybergs en advocaat Michael Verstraeten, die oproepen tegen het dragen van mondmaskers spelen op een onverantwoorde manier met onze Volksgezondheid. Je kan denken dat zulke groepen een folkloristische amusementswaarde hebben, maar niets is minder waar. Dat een individu met een artsendiploma de aanstoker is van zulk clubje, maakt het nog schrijnender”, schrijft hij op Facebook.

Mondmasker nodig? Bekijk ons aanbod in de HLN Shop.