Reusachtige metalen zetpil van kunstenaar Wim Delvoye in Gentse Sint-Baafskathedraal

"We willen met dit kunstwerk aandacht hebben voor hedendaagse kunst, naast de historische werken die er zijn", vertelt Ludo Collin van het Gentse bisdom. En het is niet de eerste keer dat er een modern kunstwerk in de kathedraal hangt, want in het verleden hing er ook al een indrukwekkend skelet van een vinvis. Nu komt er dus een metalen 'Opus' in de toren van de kathedraal. Een indrukwekkend hangend kunstwerk van 5 meter lang met een waarde van 248.000 euro.

Een beetje geschiedenis is wel op zijn plaats in dit verhaal, vindt Collin: "In 1538 werd de kathedraaltoren ingehuldigd en was de kathedraal voorzien van een torenspits. Maar die is er tientallen jaren later - door een onweer - afgebliksemd en nooit vervangen. Nu krijgen we er 2 torens voor in de plaats", zegt Collin, "1 waarvan de spits naar de hemel gericht is en een andere die met zijn spits naar de aarde staat."

"Het kunstwerk 'Opus' heeft een wat religieuze betekenis voor mij", zegt Collin. "De twee torenspitsen in het kunstwerk zijn gericht naar boven en naar beneden. Als Christenen richten wij onze blik naar de hemel, maar we moeten ons leven vooral waarmaken op aarde. Ik heb het dan over hoe broederlijk, verdraagzaam en barmhartig we met elkaar omgaan."

Het kunstwerk komt er niet op vraag van de kerk zelf, maar is een bestelling van de stad Gent uit 2002.  Kunstenaar Wim Delvoye had in 2000 deelgenomen aan 'Over the edges', een openluchttentoonstelling van wijlen Jan Hoet met spraakmakende kunstwerken opgesteld in de stad. Delvoye maakte toen een glasraam voor de vervallen Drongenhofkapel in de Gentse volkswijk het Patershol. Op het raam waren röntgenfoto's van vrijende koppels te zien. Dat viel in de smaak bij het stadsbestuur en schepen Sas van Roeveroij (Open Vld) bestelde toen 9 van die glasramen extra bij Delvoye, alleen zijn die er nooit gekomen. 

De stad en de kunstenaar kwamen een bedrag overeen van 248.000 euro. Maar vorig jaar, in 2019, waren de glasramen nog steeds niet in de Drongenhofkapel geplaatst, omdat er te weinig geld was om een beheersplan op te maken voor de kapel. Omdat de bestelling niet door kon gaan, eiste de kunstenaar het glasraam met de röntgenbeelden terug. Eind 2019 kwam er een einde aan het probleem en mocht de kunstenaar dan toch een kunstwerk afleveren in de vorm van de metalen zetpil genaamd 'Opus'.

"Het is altijd de bedoeling geweest dat het zou hangen op een plaats die publiek toegankelijk is. Het stadsbestuur vroeg ons een paar jaar geleden of wij het kunstwerk een plaats konden geven", legt Collin uit. "We zijn daar op ingegaan, maar het kunstwerk is en blijft eigendom van de stad." Het gaat om een langlopende bruikleen zonder einddatum. De stad beslist of het er blijft hangen of niet. "Ik hoop dat het wel blijft hangen, het is een verrijking van de kathedraal."

En wat met die misschien ietwat oneerbiedige naam 'Suppo', want dat doet toch denken aan iets anders? "Het kunstwerk is ooit tentoongesteld in Parijs met de naam 'Suppo'", legt Collin uit. "Onder die naam was het wat minder geschikt om in de kathedraal te hangen. Dan heeft men het woord omgekeerd en er 'Opus' van gemaakt, wat het Latijns is voor 'werk'", legt Collin uit. 

Het bedrag van 248.000 euro dat in 2002 door het Gentse stadsbestuur beloofd werd aan kunstenaar Wim Delvoye blijft ongewijzigd. Alleen krijgt hij dat bedrag nu voor zijn "Suppo" in de plaats van zijn glasramen. Het werk wordt nu vrijdag in de namiddag opgehangen in de toren van de kathedraal en kan gratis bezocht worden.