Jambon onder vuur wegens "grove, grove fout" na omstreden politieoptreden luchthaven Charleroi
Toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) was op de hoogte van het politieoptreden op de luchthaven van Charleroi waarbij een Slovaakse man in 2018 het leven liet. Dat heeft huidig minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) verklaard in het parlement. Toch ondernam Jambon destijds kennelijk geen actie. "Een grove, grove fout", reageert Open VLD-Kamerlid Tim Vandenput. Ook andere parlementsleden reageren erg kritisch.
Minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) en Justitieminister Koen Geens (CD&V) kwamen vanmorgen in een speciaal bijeengeroepen Kamercommissie van Binnenlandse Zaken en Justitie tekst en uitleg geven over het omstreden politieoptreden op de luchthaven van Charleroi. De feiten dateren van ruim 2 jaar geleden, maar het gerechtelijk onderzoek loopt nog steeds en pas vorige week barstte een publiek debat los toen er beelden van de feiten opdoken.
In de Kamercommissie heeft huidig minister De Crem verklaard dat het kabinet van toenmalig minister van Binnenlandse Zaken Jambon destijds wel degelijk op de hoogte was van het bewuste politieoptreden, niet van de videobeelden evenwel. Enkele dagen geleden tweette de woordvoerder van Jambon nochtans dat de minister nooit iets had gehoord over het incident.
Liberaal Kamerlid Tim Vandenput (Open VLD) reageerde scherp. "Wat bij blijft, is dat de voormalige minister van Binnenlandse Zaken wél op de hoogte was van de feiten. Hij had gemakkelijk een intern onderzoek kunnen laten starten. Dat is niet gebeurd. Zo heeft hij nagelaten om het hele politiekorps in bescherming te nemen tegen wat een aantal politiemensen in Charleroi hebben gedaan. Als generaal uw troepen niet verdedigen, dat is een grove, grove fout." Op Twitter gaat Vandenput, van regeringspartij Open VLD, verder met zijn snijdende kritiek.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal" en lees voort onder de video:
De feiten in een notendop, waar gaat het over?
Meer dan twee jaar geleden, op 23 februari 2018, wil Jozef Chovanec, een Slovaakse man, een vlucht nemen vanop de luchthaven van Charleroi. Maar hij gedraagt zich agressief en wordt door de politie van het vliegtuig gehaald en in een cel gestoken. Daar loopt het volledig mis. Chovanec slaat een volle minuut met zijn hoofd tegen de muur, zes agenten proberen hem in bedwang te houden, één agent gaat 16 minuten op hem zitten, een vrouwelijke agente doet de Hitlergroet en na meer dan veertig minuten komt een ambulancier de cel binnen die Chovanec meteen een injectie geeft met een kalmeringsmiddel. Maar Chovanec krijgt een hartstilstand en overlijdt enkele dagen later. Meer dan twee jaar lang wordt er intussen al een onderzoek gevoerd en vorige week zijn de camerabeelden van de politieactie gelekt in de media.
Ook bij de Vlaamse socialisten schieten ze op Jan Jambon. "De minister heeft nagelaten om te doen wat hij moest doen. In plaats van zijn verantwoordelijkheid te nemen, heeft hij zijn incompetentie getoond. Ik onthoud dat de vorige minister van Binnenlandse Zaken de feiten niet belangrijk vond", verwoordde SP.A-Kamerlid Meryame Kitir het.
Groen-parlementslid Jessika Soors wil ook meer uitleg over de rol van voormalig minister Jambon. "Hij zag het niet gewoon voorbijkomen in een bepaalde briefing. Hij heeft er actief contact over gehad met de Slovaakse ambassade en heeft nagelaten verdere stappen te ondernemen." CD&V-parlementslid Franky Demon: "De toenmalige minister en de politionele hiërarchie waren duidelijk op de hoogte. Dit zijn nieuwe zaken waar absoluut gevolg aan moet worden gegeven in verdere acties in deze commissie."
Jambon: "Nu uitzoeken en daarna toelichting geven"
Jambon, die nu Vlaams minister-president is, laat weten dat hij de zaak gaat uitzoeken en dat hij toelichting wil komen geven in de Kamercommissie. "Er zijn nieuwe elementen, de informatie over dat incident hebben wij niet gekregen. Maar we gaan nu uitzoeken hoe de vork precies in de steel zit en daarna toelichting geven aan de commissie."
Een soortgelijk commentaar gaf N-VA-Kamerlid Yngvild Ingels in de Kamercommissie. Zij werkte destijds op het kabinet van Jambon. "Wat ik hier gehoord heb dat de politie en de voormalige minister het zouden geweten hebben, is écht nieuw voor mij. Sta mij toe dat ik dit eerst even wil nagaan wat voor informatie wij zouden moeten geweten hebben. Waren die beelden daarbij? Wisten wij over de dood van de man? Tot nu toe heeft iedereen mij altijd gezegd dat wij het niet wisten."
Trage justitie
Ook over de werking van het gerecht worden er vragen gesteld en met name over de traagheid van het onderzoek. Zo liet minister van Justitie Koen Geens weten dat de onderzoeksrechter gisteren een reconstructie van de feiten heeft bevolen, vorig jaar weigerde de onderzoeksrechter nog een reconstructie - die werd gevraagd door het parket - te doen.
"De onderzoeksrechter heeft pas gisteren, onder druk van de omstandigheden, beslist om een reconstructie te doen. We verliezen daardoor een jaar. Die reconstructie had veel kunnen ophelderen", aldus Stefaan Van Hecke (Groen).
"In het begin ging het snel met heel veel verhoren en onderzoeken. Maar dan is het beginnen te stokken. De vertraging heeft ook niets met corona te maken, blijkt uit de chronologie die minister Geens gaf. Dus misschien moet de parketwoordvoerder toch twee keer nadenken voor ze nog eens dergelijke argumenten gebruikt voor de camera."
Bekijk hier meer uitleg van onze reporter Anne Vanrenterghem in "Het Journaal":
