De provincie Antwerpen telt 209.282 inactieven, dus mensen die niet werken en ook geen werk zoeken, op een totale beroepsbevolking van 978.000. Dat berekende arbeidseconoom Stijn Baert. “Alleen Limburg scoort nog slechter in Vlaanderen. Twee Waalse provincies doen het beter.”
Vorige week rapporteerde arbeidsmarktspecialist Stijn Baert (UGent) dat België in totaal 1,4 miljoen inactieven telt. Van de twintig voornaamste Oeso-landen zijn er maar vijf die het nog slechter doen en dat zijn kneusjes als Mexico en Griekenland. De conclusie toen: de 216.000 werkzoekenden (de klassieke werklozen) waar we het altijd over hebben, zijn maar de top van de ijsberg. Onder de waterlijn zitten nog honderdduizenden mensen die langdurig ziek zijn, op brugpensioen, op vervroegd pensioen, aan de haard blijven, een leefloon hebben of die gewoon onder de maatschappelijke radar verdwijnen (zoals elk jaar duizenden jonge schoolverlaters in de stad Antwerpen).
In een nieuwe studie heeft Stijn Baert nu op basis van cijfers van Eurostat een uitsplitsing gemaakt naar de provincies. Voor Antwerpen geeft dan geen prettige uitkomst: 21% van alle mensen tussen 25 en 64 jaar (beroepsbevolking) is inactief in de provincie.
Waals-Brabant en Luxemburg doen beter, maar dan heb je het wel over de meest welvarende en de dunstbevolkte Franstalige provincie, die ook geen grootstad hebben.
Stijn Baert: Dat is waar. Maar het ontkracht wel een beetje wat je vorige week vaak hoorde, dat het voornamelijk een Waals probleem is. België doet het niet goed en Antwerpen is zeker deel van die problematiek. De provincie zit dicht bij het (slechte) Belgische gemiddelde. Eén op de zeven Belgische inactieven woont in Antwerpen. Als je puur naar werklozen kijkt die werk zoeken, doen alle Vlaamse provincies het beter dan de Waalse. Over hen gaat het ook meestal in de debatten, zeker in Antwerpen, maar je krijgt dus een ander verhaal bij de inactieven. Vooral Belgische mannen scoren slecht. Maar in Antwerpen is dat meer dan elders ook het geval voor vrouwen. Heeft dat te maken met de islamitische cultuur waarin vrouwen vaker thuis blijven?
Voor vrouwen zit Antwerpen inderdaad helemaal op het Belgische gemiddelde. We weten dat minder dan de helft van de vrouwelijke migranten van buiten de Europese Unie werkt. Dat cultuurverschil is dan zeker in de stad Antwerpen een verklaring. Meer doen voor de activering van leefloners is een van uw oplossingen.
Ja, we zien dat het ambitieniveau hierin nogal verschilt van gemeente tot gemeente. Sommige gemeenten zetten hard in op het activeren van leefloners en hebben er in verhouding ook beduidend minder. Een succesvol voorbeeld is Merelbeke, waar Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert OCMW-voorzitter is. Vooral belangrijk is dat werken meer moet lonen.
Dat klopt. De werkloosheidsval is te groot bij ons: wie werkt, houdt netto niet zoveel meer over dan wie een uitkering heeft. Je moet dan ook kosten als kinderopvang, verplaatsingen en kleren mee in rekening nemen. In Nederland is dit verschil voor lage lonen twee keer hoger, in Duitsland drie keer. Dat motiveert mensen niet om aan de slag te gaan. De voorstellen van PS-voorzitter Paul Magnette, zoals het in de kranten stond, gingen wat dat betreft precies in de verkeerde richting. We hebben in verhouding ook veel meer langdurig zieken dan Nederland.
Vroeger hadden wij meer werklozen dan zieken, nu is dat omgekeerd. Het heeft weinig zin om de toegang tot een werkloosheidsuitkering of tot vervroegde- of brugpensioenen te verstrengen maar niet die tot de ziekteverzekering. Dan krijg je gewoon een verschuiving. Nederland heeft 16% inactieven, Antwerpen 21%, dan praat je over een andere realiteit. 
