Wanneer de populist bocht na bocht neemt: Salvini duikelt in de peilingen

Wel een lockdown, geen lockdown, versoepelde lockdown, wel maskers, geen maskers, maskers op de kin; het zijn verwarrende tijden voor politici die de stem van het volk verwoorden, zoals de Italiaanse oppositieleider Matteo Salvini van de rechts-populistische Lega. Een jaar geleden kon hij volgens de peilingen nog op bijna 38 procent van de stemmen rekenen. Nu, een coronacrisis later, is daar minder dan 25 procent van over.

Dat komt, aldus een uitgebreid overzicht in de Italiaanse krant La Repubblica, omdat hij sinds het uitbreken van de pandemie zoveel verschillende standpunten heeft ingenomen dat eigenlijk iedere Italiaan het weleens met hem oneens is geweest.

Normaliteit

Eind februari, toen er nog geen lockdown was, riep hij bijvoorbeeld op het land zo snel mogelijk op slot te gooien en de grenzen te sluiten. Een paar dagen later, toen er inmiddels een lockdown in Lombardije van kracht was, moest die lockdown weer worden beëindigd, zodat Italië kon ‘terugkeren naar de normaliteit’, om een aantal dagen later alsnog op te roepen het hele land af te sluiten. Eind april ‘bezette’ hij samen met zijn partijgenoten het Italiaanse parlement omdat hij eiste dat die lockdown weer zou worden beëindigd.

Nog een voorbeeld: begin augustus zei hij dat Italianen een masker moeten dragen. “Als ik met mijn dochter in de trein stap, draag ik een masker”, aldus Salvini, die zelf het goede voorbeeld wilde geven. Dat was ongeveer een week nadat een medewerker van de Senaat hem had gevraagd de regels te respecteren, waarna hij deze afwimpelde met een “ik heb geen masker bij mij want ik draag geen maskers” en slechts een paar dagen nadat hij maskerloos door een haag van eveneens maskerloze kiezers liep op een partijbijeenkomst.

Bij diezelfde partijbijeenkomsten ging hij high fivend op talloze selfies en noemde hij de inmiddels ingeburgerde ellebooggroet “het einde van de menselijke soort”. Niet lang daarna riep hij de jeugd juist op alle gangbare wetenschappelijke adviezen te volgen. “Gebruik je hersens, houd afstand en respecteer wat de wetenschappers van ons vragen”, zei hij.

Doodlopende wegen

Het bleken allemaal doodlopende wegen, aldus onverbiddelijke peilingen. En dus sloeg hij deze week een nieuwe weg in, namelijk de weg naar school.

Want wat doe je als je in de Kamer niet het gewenste resultaat behaalt? Dan bedrijf je politiek in het klaslokaal. Italiaanse scholen zijn sinds het begin van de corona-uitbraak hermetisch afgesloten. De opening staat gepland op 14 september, ruim een half jaar na de sluiting. Als alles meezit tenminste, want nog altijd is het niet duidelijk hoe groot de klassen straks mogen zijn, of de kinderen op school kunnen lunchen, of ze er mogen sporten, of ze maskers moeten dragen, of ze aan eenpersoonstafels moeten zitten, of er überhaupt genoeg tafels beschikbaar zijn, of hun schoolbus wel gewoon rijdt, hoeveel kinderen daar dan in mogen zitten, enzovoorts.

Belofte

Het is precies die zee van vraagtekens, die veel Italiaanse ouders tot het uiterste drijft, die Salvini momenteel probeert te vullen met uitroeptekens. Daarom deed hij deze week in een uitzending van televisiezender La7 – ‘niet als politicus, maar als papa’ – een nieuwe belofte aan de minister van Onderwijs als zij de scholen inderdaad inricht als ‘concentratiekampen’. “Als de scholen straks gevuld zijn met plexiglas, als kinderen van 7 jaar mondkapjes moeten dragen en aan eenpersoonstafels moeten zitten, dan hou ik mijn eigen dochter thuis.”

Laat het inzetten beginnen, zo schreven de meeste commentatoren. Over drie weken weten we namelijk of hij deze belofte wel zal waarmaken.