Weyts stuurt richtlijnen over ventilatie en verluchting op school bij: ‘We evolueren mee met de inzichten’

In aanloop naar het nieuwe schooljaar zorgden de richtlijnen voor ventilatie en verluchting op school voor de nodige kopzorgen. Die richtlijnen schreven tot nu toe voor dat scholen zonder ventilatiesysteem zo’n drie keer per dag de ramen en deuren moesten openzetten. Verschillende experts plaatsten daar deze week vraagtekens bij. Ook kwam er een werkgroep bij elkaar over het thema.

“We leren steeds meer bij”, zei Weyts gisteren daags na die werkgroep. “Eerst was er veel aandacht voor handen wassen en gezonde afstand, vervolgens beseften we het belang van mondmaskers en daarna groeiden de inzichten rond ventileren en verluchten. Als de inzichten evolueren, dan moeten wij mee evolueren. Dan nemen we onze verantwoordelijkheid en actualiseren we de draaiboeken.”

Concreet krijgen scholen nu het advies om ramen en deuren zoveel mogelijk open te zetten. Dat moet toelaten om de aerosolen – de ophoping van druppeltjes virus, vergelijkbaar met een wolk aan virus – weg te drijven of te verdunnen. Daarnaast wordt ook het gebruik van een CO₂-meter aanbevolen. Zo'n metertje kan in de gaten houden hoe ‘vers’ de lucht is: hoe meer CO₂ aanwezig in een lokaal, hoe minder vers de lucht is en dus hoe groter de kans dat aerosolen zich opbouwen. Om scholen te helpen bij de aankoop en het gebruik van zo’n metertje, zal er een richtsnoer opgesteld worden.

De aanpassingen worden met opluchting onthaald. “Dit hadden de scholen gewoon nodig”, zegt Pieter-Jan Crombez, woordvoerder van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “Die richtlijnen zijn alvast een stap in de goede richting”, zegt professor bouwfysica Jelle Laverge (UGent). “Of dit voldoende is? Dat hangt echt af van school tot school en zelfs klas tot klas. Wat wel echt een serieuze stap in de goede richting is, is de aanbeveling om CO₂-meters te gebruiken.”

Maar de vraag is: wie gaat dat betalen? Zo’n metertje kost niet bijzonder veel geld – voor een bedrag tussen de 75 en 150 euro kan je er al een op de kop tikken. Het Gemeenschapsonderwijs (GO!) denkt dat zo’n aankoop “wel van die grootteorde is dat een school dat kan dragen”.

Maar het is natuurlijk wel de zoveelste extra kost die een school moet maken sinds de corona-uitbraak. “Daar vragen we aandacht voor”, zegt Crombez. “Het is niet louter de kostprijs van zo'n metertje waar we ons zorgen om maken. Maar sinds vorig schooljaar hebben scholen wel heel wat inkomsten zien wegvallen – denk aan eetfestijnen die niet konden doorgaan – en tegelijk de kosten zien stijgen. Dat zet zich dit schooljaar door. We verwachten dat de overheid daarin tussenbeide komt.” Minister Weyts maakte de afgelopen maanden al verschillende keren geld vrij voor corona-uitgaven. Of ook de aankoop van CO₂-meters daaronder kan vallen, moet nog bekeken worden.

Winter

“Al blijft de olifant in de kamer natuurlijk wat we gaan doen in de winter”, zegt Laverge. “Daar bestaan wel snelle oplossingen voor, zoals ventilatiesystemen met warmtewinning of luchtfilters installeren.” Maar elke klas van zo’n systeem of filter voorzien voor de temperaturen dalen, is noch realistisch, noch financieel haalbaar.

De meerderheid van de scholen in Vlaanderen beschikt immers niet over zulke systemen. “Nochtans is elke werkgever onder de ‘Codex Welzijn op het Werk’ verplicht om na te gaan of de ventilatie op de werkplek in orde is”, zegt Laverge. “Als dat niet zo is, moet een werkgever – en dus ook een school – sinds 2019 eigenlijk een actieplan hebben om aan te geven hoe hij dat wil bereiken.”

“Zoals wel eerder opgemerkt, stelt de kwestie van de ventilatie de discussie over de schoolinfrastructuur nog eens op scherp”, zegt Jennes.